شرکت نیکون به صورت رسمی اعلام کرد که برای تولید محصولات نورپردازی خود در آینده با دو برند سازنده فلاش مشهور Profoto و Nissin همکاری خواهد کرد. در این مقاله به این خبر و حواشی آن می‌پردازیم.
چند روز پیش نیکون استرالیا در خبری که در وب‌سایت این شرکت منتشر شد اعلام کرد که قرار است با دو شرکت Nissin و Profoto برای تولیدات محصولات نورپردازی همکاری کند. Nissin نام یک شرکت ژاپنی است که از سال 1959 تاسیس شده و حالا نزدیک به 60 سال است که محصولات نوردهی حرفه‌ای برای عکاسان تولید می‌کند. Profoto هم برند شناخته‌شدهای در زمینه تولید نور‌های مصنوعی و فلاش‌های بسیار گران‌قیمت است و از سال 1968 در استکهلم سوئد تاسیس شده است. ظاهرا قرار است این دو شرکت به تولید فلاش‌های اکسترنال و استودیویی قوی برای سری دوربین‌های نیکون کمک کنند.
اما نحوه این همکاری چندان مشخص نیست. Profoto همین حالا هم محصولات زیادی را در بازار دارد که بسیاری از آنها با دوربین‌های نیکون (چه DSLR ها و چه دوربین‌های سری Z) هماهنگ هستند. Profoto Air Remote TTL-N ، Profoto Connect-N و Profoto A10-N محصولاتی هستند که برای برند‌های مختلفی تولید شده‌اند و علامت N در انتهای نام آنها، نشان‌دهنده هماهنگی این مدل‌ها با دوربین‌های نیکون است.
شرکت Nissin هم در حال حاضر محصولاتی مختلفی را به بازار معرفی کرده که در این میان Di700A Flash و Air 1 Commander با نیکون هماهنگ هستند.
با توجه به اینکه سازگاری دوربین‌های نیکون با هر دوی این برند‌ها از قبل هم وجود داشته، ماهیت این اعلامیه کمی مبهم است. یعنی ما باید حدس بزنیم که این "تفاهم‌نامه همکاری" اصولا به چه معنی است؟!
ممکن است قرار باشد این دو سازنده فلاش، گیرنده تریگر‌های نیکون را به صورت داخلی در فلاش‌های آینده خود قرار دهند. در حال حاضر دوربین‌های نیکون برای اینکه بتوانند با فلاش‌های غیر از برند خود نیکون به صورت ارتباط از راه دور یا بی‌سیم کار کنند نیاز به دو قطعه جداگانه دارند.
یکی از آنها فرستنده‌ای است که روی خود دوربین قرار می‌گیرد و دیگری هم گیرنده‌ای است که روی فلاش قرار می‌گیرد.
البته برخی از فلاش‌ها مانند A10-N به صورت داخلی دارنده گیرنده مخصوص خودشان هستند و اگر از فرستنده مخصوص خودشان که A1X-N نام دارند استفاده کنید، می‌توانید به راحتی از فاصله دور هم فلاش را کنترل کنید و با آن عکس بگیرید.
شاید نیکون می‌خواهد تریگر این فلاش‌ها را مستقیما در داخل دوربین‌های خود قرار دهد تا دیگر برای ارتباط از راه دور نیازی به تریگر جداگانه نداشته باشند.
این کار تابحال معمول نبوده است. اگرچه قبلا هم دوربین‌های PhaseOne تریگر داخلی برای فلاش‌های Profoto را در داخل بدنه خود کار کرده‌اند، اما این دوربین‌ها جزو دوربین‌های مدیوم فرمت است. اصولا هیچکدام از برند‌های سازنده دوربین‌های فول فریم یا APS-C و کوچک‌تر، تا حالا از تریگر داخلی برای برند‌های سازنده فلاش دیگر استفاده نکرده‌اند. خصوصا تریگر فلاش‌های لاکچری Profoto !
اصولا وقتی یک فلاش اکسترنال Profoto قیمتی نزدیک به دو برابر خیلی از دوربین‌های نیکون دارد، اصولا این همکاری چه کاربردی برای عکاسان دارد؟ ضمن اینکه این مثال درباره یک فلاش اکسترنال است و فلاش‌های استودیویی این برند به قدری گران‌قیمت و مشتریان آن به قدری محدود است که وب‌سایت‌های مشهوری مانند Adorama یا B&H بسیاری از محصولات آن را جزو سفارشات خاص تلقی می‌کنند و زمان اماده‌سازی و تحویل آنها چند هفته طول می‌کشد!
جالب اینجاست که فلاش‌های خود نیکون که در حال حاضر تمامی امکانات و قابلیت‌های مورد نیاز این دوربین‌ها را در خود دارد (گران‌ترین و پیشرفته‌ترین مدل فلاش‌های نیکون SB-5000 است)، کمتر از نصف قیمت ارزان ترین فلاش Profoto قیمت دارد! به بیان ساده‌تر می‌توانید با هزینه یک فلاش ارزان قیمت Profoto چند تا از بهترین فلاش‌های خود برند نیکون را خریداری کنید!
هم کانن و هم نیکون، سال‌هاست که سعی کرده‌اند بهترین امکانات نورپردازی ممکن را در فلاش های اختصاصی خودشان پیاده کنند. اما به دلیل پر استفاده بودن فلاش‌های اکسترنال برای عکاسان و هزینه توسعه تکنولوژیک و تولید نسبتا پایینی که دارند، برند‌های مختلفی در سرتاسر دنیا، برای این دو برند (و البته برند‌های دوربین‌سازی دیگر) فلاش تولید می‌کنند. شاید به جرات بتوان گفت شرکت‌هایی که برای نیکون فلاش تولید می‌کنند چند برابر شرکت‌هایی هستند که برای این دوربین‌ها، لنز می‌سازند و این نشان‌دهنده تکنولوژی ساده‌تر برای ساخت این تجهیزات است.
اما همواره فلاش‌های اکسترنال این دو برند، بسیار گران‌تر از محصولات شرکت‌های دیگر بوده است. برند‌های سازنده دوربین، گران‌تر بودن محصولات خودشان نسبت به فلاش‌های ساخت شرکت‌های ثالث را کیفیت بالاتر متریال و ساخت آنها عنوان می‌کردند.
به عنوان مثال، نیکون در سال 2015 فلاش SB-5000 را معرفی کرد که پرچمدار فلاش های این شرکت محسوب می‌شد. نیکون هر آنچه در توان خود داشت را در این فلاش پیاده کرد. به جز هماهنگی کامل با نورسنجی اختصاصی نیکون یعنی i-TTL، این فلاش دارای ارتباط بی‌سیم رادیویی هم هست و ضمنا نخستین فلاش اکسترنال در دنیاست که دارای سیستم خنک کننده اختصاصی هم می‌باشد. این فلاش می‌تواند تا 100 فلاش پشت سر هم با قدرت کامل خود بتابد، بدون اینکه داغ شود یا از کار بیفتد!
توجه داشته باشید که فلاش SB-5000 همراه با دوربین بسیار پرسرعت Nikon D5 معرفی شد و اصولا قابلیت عکس‌برداری پی‌درپی با این سرعت برای کاربری عادی با دوربین‌های نیکون استفاده چندان زیادی ندارد. به همین دلیل هم محصولات ارزان‌قیمت‌تر نیکون مانند SB-700 با نصف قیمت SB-5000 و کمی قدرت کمتر، همچنان مورد علاقه عکاسان هستند و طرفداران زیادی دارند.
اما نیکون در طی این سال‌ها هرگز پروتکل کاری خودش را در اختیار سازندگان دیگر قرار نداده است. به عنوان مثال با نگاهی به لنز‌های سری Z که مخصوص دوربین‌های بدون آینه جدید نیکون ساخته می‌شوند می‌توانید ببینید که این محصولات فقط ساخت خود نیکون هستند. به این خاطر که این شرکت، اجازه دسترسی سازندگان دیگر به تکنولوژی‌های ساخت خودش را نمی‌دهد و شرکت‌های دیگری که بخواهند وارد این حیطه شوند، مجبورند محصولات نیکون را ابتدا مهندسی معکوس و سپس با سعی و خطا، مجددا تولید کنند.
که البته این روش هم اشکالات خودش را دارد و علاوه بر اینکه هزینه تولید را بالا می‌برد، باگ‌ها و اشکالات زیادی را هم ایجاد می کند که فقط در طولانی مدت و حین کار می‌توانید آنها را ببینید.
اینکه نیکون می خواهد تکنولوژی ساخت فلاش‌هایش را با Profoto و Nissin به اشتراک بگذارد موضوع بسیار عجیبی است. اصولا خریداران نیکون، کمتر به سراغ فلاش‌های Profoto می‌روند و خریداران Nissin هم به دلیل قیمت بالاتر نیکون‌ها، علاقه چندانی به فلاش‌های نیکون ندارند!
علاوه بر این با نگاهی به بازار فلاش‌های اکسترنال می‌بینیم که برند‌های ارزان قیمت چینی مانند Godox و Yongnuo هم بازار را برای نیکون به شدت تنگ کرده‌اند. به عنوان مثال درباره همان فلاش SB-5000 می‌بینیم که رقبای دیگر از این دو برند چینی با تقریبا نصف قیمت در بازار موجودند. بنابراین همکاری نیکون با Profoto و Nissin قطعا بازار نیکون را بزرگ‌تر نخواهد کرد و صد البته که به دلیل افزایش هزینه بر اثر این همکاری، قیمت فلاش‌های آینده نیکون گران‌تر هم خواهد شد.
شخصا معتقدم این یک تصمیم استراتژیک برای نیکون بوده است. اولا با این کار می‌خواهد ساخت فلاش‌های استودیویی خودش را آغاز کند (که تابحال هرگز آن را نداشته است) و احتمالا این کار موجب یک برتری نسبت به رقبای اصلی‌اش یعنی کانن و سونی خواهد شد. شاید به این روش بتواند بازار عکاسان پرتره را به سمت خودش بکشد (در این بخش تنها Profoto بوده است که تجربه‌های خوبی دارد)
و ثانیا اینکه ساخت فلاش‌های ارزان قیمت اکسترنال خودش را هم به Nissin بسپارد و به این ترتیب تمرکز اصلی‌اش را روی ساخت دوربین‌ها و لنز‌های سری Z متمرکز کند. بهرحال Nissin برند خوشنامی است و احتمالا می‌تواند بار تولید فلاش‌های نیکون را بر دوش بگیرد و خیال نیکون را از این بابت آسوده کند.
بهرحال نیکون قطعا نمی‌تواند محصولات ارزان قیمت و رقابتی با برند‌های چینی را تولید کند و از طریق این همکاری می‌خواهد رقابت در این زمینه را به Nissin بسپارد و این ضرب‌المثل ایرانی را به یاد ما می‌آورد که "روغن ریخته را نذر امام‌زاده می‌کند!"
احتمالا این آخرین قربانی نیکون بعد از دوربین‌های DSLR و بدون آینه‌های کوچک و دوربین‌های کامپکت این شرکت است و بازار برای این برند بزرگ دنیای دیجیتال در حال تنگ شدن است.
الان دیگر نیکون همه کارت‌های خودش را روی دوربین‌های بدون آینه مانت Z و لنز‌های آن خرج کرده است و این موضوع بسیار نگران کننده است. به عنوان یک عکاس، صمیمانه امیدوارم بتواند از این بازی برنده بیرون بیاید. این‌ها آخرین کارت‌های نیکون هستند.
