اخیرا شرکت توکینا (Tokina) نسخه های سفید رنگ جدیدی از چندین لنز خود را معرفی کرده است. برخی از لنزهای سونی هم سفید هستند. این در حالی است که اغلب عکاسان لنزهای سفید را با برند کانن میشناسند و رنگ سفید، یک جورهایی تبدیل به رنگ برند این شرکت شده است. احتمالا برای شما هم سوال شده است که چرا کانن لنزهای سفید می سازد؟
گفته میشود که تقلید صادقانهترین شکل چاپلوسی است، و به نظر میرسد توکینا قصد دارد از اپتیکهای تلهفوتو سری L کانن با عرضه نسخههای سفید جدید خودش کپی برداری کند. این لنزهای توکینا با رنگ سفید معرفی شدهاند:
• Tokina atx-i 100mm WE F2.8 FF Macro (Nikon F/Canon EF)
• Tokina atx-i 11-16mm WE F2.8 CF (Nikon F/Canon EF)
• Tokina atx-i 11-20mm WE F2.8 CF (Nikon F/Canon EF)
• Tokina atx-m 11-18mm WE F2.8 E (Sony E)
البته خیلی هم هیجان زده نشوید. اینها نسخه های ویژه ای هستند که به صورت سفارشی، با زمان تحویل سه ماهه، و فقط برای خریداران ژاپنی ساخته شده اند. یعنی (حداقل به این زودی) بعید است که آنها را در دیجی آرکی یا دیگر وبسایتهای فروشگاهی تجهیزات عکاسی ایران ببینید. اما داستان لنزهای سفید کانن چیست؟
برای ما جالبتر این است که چرا برخی از لنزهای کانن (و البته برخی از مدلهای سونی) سفید هستند. به گفته توکینا (یا حداقل ترجمه ژاپنی گوگل از روی چیزی که این وبسایت درباره لنزهای خودش منتشر کرده بود)، ” رنگ سفید لنز” به عنوان پوششی شناخته می شود که حس لوکس را برای لنزهای تله فوتو ایجاد می کند. میدانیم که لنزهای سفید تله فوتو، همگی مربوط به سری لنزهای L کانن هستند که کیفیت اپتیک و ساخت و طراحی بسیار بالایی دارند.
مثلا لنز سفید کانن Canon EF 70-200 F2.8L IS III USM
شاید فکر کنید که این کانن این لنزهای سفید را تولید میکند که وقتی عکاسان از دور به آنها نگاه میکنند، ناگهان “بیننننگ!!” عجب لنز خوبی!!
اما خوب، همین کانن هم لنزهای سری L با رنگ عمومی سیاه هم تولید میکند.
نه، دلیل واقعی رنگ سفید در واقع انعکاس حرارت است. لنزهای سوپر تله فوتو معمولا خیلی بزرگ هستند و اغلب اوقات در محیطهای باز استفاده میشوند.
منظور ما از محیط باز، صرفا دورتادور زمین فوتبال نیست. یکی از مهمترین مکانهای استفاده از این لنز ها، دشتها و کوهستانها است. یک عکاس که در زیر نور شدید آفتاب در صحرای کالاهاری عکاسی میکند، نمیتواند تمامی سطح لنز را زیر سایه کلاه آفتابی خودش پنهان کند. در نتیجه این لنزها سطح بیشتری برای جذب گرما دارند.
رنگ آمیزی بدنه لنزهای کانن تله فوتو به رنگ سفید به این دلیل است که احتمال انبساط حرارتی کمتری بوجود بیاورد. این به نوبه خود احتمال تلرانس بسیار ریز بین عناصر لنز را کاهش میدهد و کمک میکند تا این اطمینان حاصل شود که تجهیزات الکترونیکی حساس و موتور فوکوس خودکار و مکانیسمهای تثبیتکننده تصویر (یا همان لرزشگیر) همه دقیق و طبق برنامه کار میکنند. حتی زمانی که عکاسان ورزشی یا حیات وحش ممکن است لنز را در معرض ساعتها گرمای شدید قرار دهند.
در این مقاله جالب از وب سایت کانن، مایک برنهیل، متخصص محصولات تصویربرداری حرفه ای در کانن اروپا، به یاد می آورد که:
“در اوایل سال 2000، زمانی که مردم در مسابقات آزاد استرالیا با EOS-1D عکاسی می کردند، شکایت هایی در مورد عملکرد فوکوس خودکار وجود داشت، عکاسانی به مرکز پشتیبانی کانن میآمدند و میگفتند که دوربین هایشان کار نمی کنند. دوربین ها تست شدند و همه چیز خوب بود. بنابراین یک تکنسین بیرون رفت و با عکاسان نشست تا دمای تجهیزات را زیر نظر بگیرد و ببیند گرما چه تاثیری دارد. با نشستن در همان حالت، با تابش شدید خورشید استرالیا، دوربینهای این عکاسان و کیت تجهیزات آنها به شدت داغ میشدند.
مایک برنهیل تاکید میکند که «مثل نشستن چند ساعتی روی یک صندلی آفتابگیر بود» این گرمای شدید بود که بر سیستم فوکوس خودکار درون لنزها تأثیر می گذاشت.
البته لنزهای کانن سفید بسیار قبل از این سالها (دهه 2000) وجود داشتهاند. اولین مدلهای لنزهای کانن سفید برای دوربینهای dSLR این شرکت مربوط به سال 1976 است.
البته جالب توجه است که اگرچه ما به لنزهای تله فوتو سری L کانن « لنزهای کانن سفید» میگوییم، اما رنگ دقیق آن سفید خالص نیست. کانن با درک این موضوع که یک لنز سفید خالص میتواند نور را به شدت منعکس کند – و در نتیجه باعث خیره شدن سایر عکاسان اطراف میشود – کانن تصمیم گرفت یک رنگ مایل به سفید انتخاب کند – که در طول سالها به طرز ماهرانهای دستکاری شده است.
وقتی این لنزها را از نزدیک میبینید، نوعی کرم یا خاکستری نزدیک به سفید است. نه سفید خالص
در سال 2018، EF 400mm f/2.8L IS III USM و EF 600mm f/4L IS III USM با یک پوشش محافظ حرارتی جدید معرفی شدند که تجمع گرما را تا 20 درصد بیشتر کاهش میدهد و در عین حال در برابر سایش، تغییر رنگ هم مقاومت بسیار خوبی دارند. اخیرا همین پوشش در لنزهایی مانند RF 600mm F4 L IS USM و RF 100-500mm F4.5-7.1 که برای دوربینهای بدون آینه کانن ساخته میشوند هم استفاده میشود.
نیاز به پوشش جدید و بهبود یافته ظاهراً نتیجه تلاش کانن برای ساخت لنزهای سبک تر بود که به دلیل همین سبکی، به نوبه خود در برابر آسیب حرارتی آسیب پذیرتر هستند. حتی هود لنز نیز همان رنگ سفید را دریافت میکند، اما نه به دلایل مشابه با بدنه اصلی لنز. کانن بیان میکند که اگر هوای داخل هود، گرمتر از هوای درون لنز شود، میتواند یک اثر مهگرم ایجاد کند که کیفیت تصویر را به خطر میاندازد.
البته حالا این سوال مطرح می شود که که چگونه سایر تولید کنندگان لنز مانند نیکون یا دیگر برند ها موفق می شوند لنزهای سوپر تله فوتو را با یک بدنه سیاه معمولی بسازند و در عین حال عملکرد مناسبی هم داشته باشند؟
به عنوان مثال ما میدانیم که لنزهای سری Art سیگما مانند Sigma 24-70mm f/2.8 DG DN Artیا حتی لنز فوق العاده تامرون Tamron SP 70-200mm f/2.8 Di VC USD G2 ، که هر دو از بهترین و باکیفیتترین لنز های موجود در بازار هستند سیاه رنگ هستند. اما هیچکدام از آنها مانند لنزهای کانن سفید با رنگ روشن ساخته نمیشوند. یک پاسخ ممکن است خود متریال به کار رفته در این لنزها باشد، نه پوشش.
در واقع حداقل درباره سیگما میدانیم که متریال فوق العادهای را برای لنزهای خودش استفاده میکند. سیگما از آنچه TSCکه می نامد (کامپوزیت حرارتی پایدار ) نوعی پلی کربنات “با نرخ انبساط حرارتی مشابه آلومینیوم” استفاده می کند که مقاومت فوق العادهای در برابر حرارت محیط دارد. برندهای دیگر مانند نیکون هم متریالهای فوق العادهای را استفاده میکنند که اثر حرارت دما روی آنها بسیار کم است و البته در محیطهای باز خصوصا برای عکاسی حیات وحش، کمتر جلب توجه میکنند.
بهرحال اینکه دلایل این انتخاب چیست، هرچه باشد ، بیشتر از یک رنگ زیبا برای لنزها است. بنابراین دفعه بعد که یک لنز سفید را روی دوربین میبینید، میدانید که این انتخاب رنگی بسیار بیشتر از زیباییشناسی است.