شاید برای شما هم پیش آمده باشد که بعد از عکاسی، رضایت کافی از تصاویر خود نداشته باشید. این موضوع ممکن است دلایل متعددی داشته باشد. یکی از این دلایل عدم استفاده از قانون یک سوم در عکاسی است. تکنیک‌ها و قوانین زیادی در عکاسی وجود دارند، اما این قانون یکی از بااهمیت‌ترین قوانین عکاسی محسوب می‌شود. با استفاده از این قانون، تصاویر به مراتب اصولی‌تری خواهید داشت.
قانون یک سوم چیست و استفاده از آن چه مزایایی دارد؟ اگر شما هم از تصاویر و ترکیب‌بندی‌های خود راضی نیستید، حتما ادامه مطلب را دنبال کنید تا تصاویر بسیار جذابی را خلق کنید. قانون یک سوم در عکاسی به چه معناست؟
فهرست مطالب این نوشته
این قانون دستورالعملی ترکیبی است که یک تصویر را هم به صورت عمودی و هم افقی به یک سوم تقسیم می‌کند. به این ترتیب در یک تصویر 9 قطعه و 4 خط خواهید داشت. بر اساس این قانون، عناصر کلیدی وقتی در امتداد خطوط شبکه قرار بگیرند، ترکیب‌بندی بهتری خواهیم داشت.
البته در برخی از دوربین‌ها این امکان وجود دارد که خطوط یک سوم به صورت اتوماتیک نمایش داده شود. در این صورت نیازی به تصور کردن این قانون وجود ندارد. این قانون 4 نقطه قدرت را در مرکز هر تقاطع خط شبکه مشخص می‌کند.
با وجود این که استفاده از این قانون باعث افزایش جذابیت تصاویر شما می‌شود، اما نباید از اصل شکستن قوانین هم چشم‌پوشی کرد. نادیده گرفتن قانون یک سوم در عکاسی به این معنی نیست که تصاویر شما جذابیت لازم را ندارند. بدون استفاده از این قانون هم می‌توانید ترکیب‌های زیبا و جذابی ایجاد کنید.
این تکنیک هم مثل سایر تکنیک‌های عکاسی است که دستورالعمل‌های خاص خود را دارد. این قانون یک راهکار عالی برای شروع کار با ترکیب بندی است و همیشه نتایج بی‌نظیری ارائه می‌دهد. حتی عکاسان حرفه‌ای هم از این تکنیک در کارهای خود استفاده می‌کنند.
تا اینجا با مفهوم این قانون آشنا شدیم. حال بهتر است به اهمیت یادگیری این قانون در عکاسی و مفید بودن آن برای شما بپردازیم. به طور کلی قاعده یک سوم در مورد پویایی و تعادل است. وقتی عناصر کلیدی در تقاطع یک سوم خطوط شبکه قرار می‌گیرند، تصویر شما متعادل می‌شود. به این ترتیب تمرکز و علاقه بصری در یک سوم ترکیب ایجاد می‌شود؛ درحالی‌که دو سوم از فضای خالی هم باقی مانده است. این نوع تصاویر حس خوبی را به بیننده القا می‌کنند.
وقتی ترکیب‌هایی که دارای عناصر کلیدی هستند در مرکز قاب قرار بگیرند، معمولا بسیار خسته‌کننده به نظر می‌رسند. درواقع جایی برای گشت و گذار چشم بیننده وجود ندارد. بیننده تصویر را نگاه می‌کند و به سوژه که در مرکز آن است نگاهی می‌اندازد و آن را ترک می‌کند. با این حال قانون یک سوم در عکاسی، باعث ایجاد پویایی در تصویر می‌شود. بیننده عنصر کلیدی را در کنار یک سوم تصویر می‌بیند و سفری بصری هم به سایر نقاط تصویر انجام می‌دهد.
با استفاده از قانون یک سوم، تصاویر بسیار جذاب‌تری برای بیننده خواهید داشت. این قاعده روی نحوه مشاهده طبیعی تصاویر توسط انسان هم تاثیر مستقیم می‌گذارد. طبق تحقیقات انجام شده، چشم انسان فقط به یکی از نقاط اطراف تقاطع دوخته می‌شود. به این ترتیب قانون یک سوم با دید طبیعی یک تصویر سر و کار دارد.
بعد از آشنایی با فواید قانون یک سوم در عکاسی، نوبت به زمان استفاده از این قانون می‌رسد. تا زمانی که عناصر ترکیبی متفاوت برای کار دارید، باید از این قانون استفاده کنید. در عکاسی‌های پرتره سعی کنید سر سوژه را در یکی از نقاط تقاطع خطوط قرار دهید.
به طور کلی هر گاه که احساس کردید عناصر کلیدی متفاوتی در تصویر دارید از این قانون بهره ببرید تا تصاویر جذاب‌تری داشته باشید.
استفاده از این قانون ممکن است در ترکیب‌بندی‌ها کمی آسان به‌نظر برسد. با این حال برای حرفه‌ای‌تر شدن به زمان و تمرینات بیشتری احتیاج دارید. قبل از شروع عکاسی، سعی کنید دو سوال را از خود بپرسید. یکی این که نقاط مورد علاقه شما کدامند و دیگری این که دوست دارید آن نقاط را کجا قرار دهید؟ منظور از نقاط مورد علاقه، مناطقی از تصویر است که برجسته هستند و تمایل دارید آنها را نمایان کنید.
با بررسی این دو سوال، می‌توانید نقاط مورد علاقه و هدف خود را تعیین کنید. بعد از این کار می‌توانید آنها را در راستای شبکه یک سوم یا نقطه قدرت عکس قرار دهید. به این ترتیب ترکیب تصویر شما بسیار زیبا و جذاب می‌شود. البته اگر هنگام عکاسی از این قانون استفاده نکردید هم جای نگرانی وجود ندارد. چرا که می‌توانید از ابزار برش برنامه ویرایش عکس (مانند فتوشاپ) برای عکس‌های خود استفاده کنید. برای تمرین این قانون هم می‌توانید از عکس‌های قدیمی‌تر شروع کنید. آنها را انتخاب و برش‌های آزمایشی خود را روی آنها امتحان کنید.
استفاده منظم و مکرر از این قانون، بهترین راه برای درک و تقویت بیشتر آن است. درواقع باید کاری کنید تا خطوط تقاطع و شبکه در مغز شما ریشه بدوانند. در ادامه توصیه‌های مهمی را در راستای حرفه‌ای‌تر شدن در عکاسی با قانون یک سوم به شما ارائه خواهیم داد.
برای شروع بهتر است از ابزار یک سوم موجود در دوربین خود استفاده کنید. به تنظیمات بروید و شبکه یک سوم را فعال کنید. در این حالت تمام کاری که باید انجام دهید، مشخص می‌شود. این گزینه یکی از بهترین تنظیمات برای فیلمبرداری با دوربین DSLR هم هست و برای فیلمبرداری هم می‌توانید از آن استفاده کنید.
برای این کار کافیست دوربین خود را بردارید و به سطح شهر یا هر جای دیگر بروید. هنگام عکاسی از قانون یک سوم پیروی کنید. توجه داشته باشید که هرچقدر این کار را بیشتر تکرار کنید، بیشتر در ذهن شما خواهد ماند.
قبل از عکاسی نقطه‌ای را انتخاب کنید که دوست دارید روی آن تمرکز داشته باشید. برای مثال در عکاسی انسان یا حیوانات، سعی کنید که همیشه به دنبال چشمان سوژه باشید. آنوقت هنگام عکاسی پرتره، یکی از چشم‌ها را روی نقطه تلاقی یک سوم قرار دهید.
استفاده از این قانون ممکن است در ظاهر بسیار ساده به‌نظر برسد، اما عدم استفاده از آن برای یک مبتدی ممکن است بسیار ترسناک باشد. با این حال مواقعی وجود دارد که نیازی به استفاده از این قانون وجود ندارد. در ادامه با نکاتی در مورد شکستن این قانون در عکاسی آشنا خواهید شد.
این کار وقتی کل سوژه در کادر قرار ندارد یا این که سوژه در پیش‌زمینه وجود دارد، بسیار جالب خواهد بود. در این حالت واقعا نیازی به استفاده از قانون یک سوم وجود ندارد.
وقتی می‌خواهید سوژه شما بخش کوچکی از تصویر باشد، برای برجسته کردن آن نیازی به استفاده از قانون یک سوم در عکاسی نیست. برای این کار کافیست کمی از سوژه خود فاصله گرفته و عقب‌نشینی کنید.
لزومی ندارد همیشه از یک سبک و تکنیک رایج استفاده کنید. به همین دلیل بهتر است ترکیب‌بندی‌های جدید و متنوعی را هم امتحان کنید.
سعی کنید به گرفتن یک عکس از سوژه خود اکتفا نکنید. با و بدون قانون یک سوم چندین عکس بگیرید و هر کدام که به نظر خودتان بهتر بود را انتخاب کنید.
گاهی پرتره‌هایی می‌گیرید که ممکن است بیش از یک سوژه در آن وجود داشته باشند. برای استفاده از قانون یک سوم در عکاسی گروهی، کمی خلاقیت بیشتری به خرج دهید. به جایی که سوژه‌ها در آن قرار دارند توجه داشته باشید. فضایی که سوژه‌ها در دو طرف خط اشغال کرده‌اند را تا حد ممکن متعادل کنید. برای متعادل کردن تصویر، می‌توانید از عناصر محیطی، مثل درخت، خانه و … هم استفاده کنید.
یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که هنگام استفاده از قانون یک سوم در عکاسی باید به آن توجه داشته باشید، جهت چشم‌های سوژه هنگام عکس گرفتن است. هنگام ترکیب‌بندی، سعی کنید سوژه را در وسط یکی از خطوط عمودی و در خلاف جهتی که نگاه می‌کند قرار دهید.
اگر سوژه شما در حال حرکت هم باشد، می‌توانید از این قانون برای قرارگیری در جهت مخالف استفاده کنید. باتوجه به قانون یک سوم، شما باید قسمت عمده فضای منفی را در مقابل سوژه قرار دهید. درواقع با انجام این کار حس حرکت را به سوژه خود منتقل می‌کنید.
استفاده از قانون یک سوم در عکاسی، باعث افزایش جذابیت تصاویر شما می‌شود. این قانون به قرارگیری سوژه در گوشه‌ای از تصویر با توجه به خطوط عمودی و افقی فرضی اشاره دارد. این قانون برای چشم بیننده تصاویر جذاب‌تری ایجاد می‌کند. درواقع بیننده فرصت سفر بصری در سایر نقاط تصویر را هم دارد. این کار باعث می‌شود بیننده وقت بیشتری برای خیره شدن به تصویر شما داشته باشد.
با وجود مزایای زیاد این قانون، می‌توانید در مواقعی هم آن را بشکنید. برای مثال در تصاویری که قصد دارید سوژه در مرکز قرار داشته باشد، کافیست کمی از سوژه فاصله بگیرید. با انجام این کار نیازی به استفاده از قانون یک سوم نخواهید داشت.
