همه ما میدانیم واحد اسمز معکوس در RO از مهم ترین مراحل دستگاه تصفیه آب صنعتیمی باشد. از این رو برای محافظت و افزایش طول عمر و همچنین تغییر نکردن دبی آب خروجی فیلتر ممبران دستگاه آب شیرین کن، باید از مواد ضد رسوب ممبران (آنتی اسکالانت) استفاده کرد که در ادامه به بررسی این ماده شیمایی پرکاربرد می پردازیم.
در ابتدای امر بهتر است بدانیم آنتی اسکالانت چیست؟ آنتی اسکالانت (Antiscalant ) یا مواد ضد رسوب ممبران، ماده شیمیایی می باشد که در ابتدای آب ورودی به دستگاه تصفیه آب صنعتی، توسط پمپ تزریق به آب اضافه می شود و مهم ترین وظیفه آن محافظت از فیلتر های ممبران به منظور جلوگیری از رسوب گذاری می باشد.
در سیستم تصفیه آب صنعتی عمل حذف یون های محلول در آب توسط فیلتر های ممبران صورت می پذیرد. در هنگام عبور آب از فیلتر های ممبران به علت وجود نمک های محلول در آب ورودی به سیستم RO، محل عبور آب از فیلتر ممبران دچار گرفتگی میشود که این امر باعث گرفتگی و کاهش راندمان غشاء ممبران میشود.
موادی که بر روی غشاء ممبران رسوب میکند، می توان به کربنات کلسیم، سولفات کلسیم سولفات باریم و سولفات استرونیوم اشاره نمود. جهت جلوگیری این رسوبات بر روی فیلتر ممبران، به آب ورودی به دستگاه تصفیه آب صنعتی، میزان دوز مناسبی از آنتی اسکالانت تزریق می شود.
آنتی اسکالانت توسط پمپ تزریق به آب ورودی دستگاه تزریق می شود. میزان تزریق این ماده شیمیایی به عواملی همچون آنالیز آب ورودی، فرمولاسیون و مشخصات آنتی اسکالانت بستگی دارد.
میزان تزریق مواد ضد رسوب با هم متفاوت است اما در اکثر موارد دوز 2-6 ppm توصیه می شود. به عنوان مثال برای آبی با TDS کمتر از 3000 ppm میزان دوز تزریق آنتی اسکالانت برند فلوکن 260 مقدار 3ppm می باشد.
زمانی که رسوب در فیلترهای غشایی به وجود می آید، مشکلاتی را ایجاد می کند، که این مشکلات عبارتند از:
1- وجود رسوب سبب کاهش عمر مفید دستگاه می شود.
2- سبب کاهش کیفیت و کمیت جریان عبور آب شیرین می شود.
3- سبب افزایش افت فشار و مصرف انرژی می شود.
4- سبب پارگی غشا در هنگام برخورد با کریستال های رسوبی می باشد.
به طور کلی آنتی اسکالانت موجود در ایران به دو دسته کلی تقسیم می شود.
1- آنتی اسکالانت خارجی (وارداتی) :
معروفترین مدل های آنتی اسکالانت اویستا Avista مدل اویستا 5100 و اویستا 5300 می باشند.
2- آنتی اسکالانت ایرانی:
اکثر آنتی اسکالانت های ایرانی به دلیل عدم استفاده از مواد شیمیایی با کیفیت و یا به دلیل نداشتن دانش، اغلب کیفیت بسیار پایینی دارند و بعضاً حتی باعث صدمه به فیلتر ممبران میشوند. یکی از برندهای آنتی اسکالانت ایرانی که کیفیت بسیار خوبی دارد و با ممبران سازگار است، آنتی اسکالانت فرمولاسیون فلوکن 260 میباشد که به تاییدیه پژوهشگاه صنعت نفت نیز رسیده است.
بدیهی است قیمت آنتی اسکالانت وارداتی تقریبا دو برابر قیمت آنتی اسکالانت ایرانی می باشد.
آنتی اسکالانت فلوکن 260 یک محلول آبی بر پایه پلی کربوکسیلیک اسید است. این آنتی اسکالانت برای کنترل رسوبات نمک های معدنی و جلوگیری از تشکیل رسوب بر روی سطح ممبران استفاده می شود.
1- موثر در کنترل رسوب سیلیکا
2- کنترل موثر رسوبات کربناته و سولفاته
3- جلوگیری از تعویض زود هنگام ممبران
4- عدم تشکیل جلبلک و آلاینده ها بر روی سطح ممبران
5- مطابق با استاندارد NSF-60 و استانداردهای بین المللی جهت استفاده در تولید آب شرب
6- سازگار و مناسب برای انواع ممبران پلی آمیدی و سلولزی
همواره قبل از تهیه آنتی اسکالانت سعی کنید با متخصصین این حوزه مشورت کنید تا بتوانید بهترین و مرغوب ترین آنتی اسکالانت را تهیه کنید تا از خسارات وارده به دستگاه تصفیه آب صنعتی به ویژه ممبران جلوگیری به عمل آورید.