فرش های ماشینی در ایران شامل چندین دسته الیاف متفاوت میباشند،در زمان های قدیم تر تقریبا نزدیک به 10 الی 15 سال گذشته از الیاف هایی مانند پلی استر،پلی آمید،پروپیلن استفاده میشده است،علت استفاده از این الیاف در دسترس بودن و ارزان بودن آن بوده و تمامی این الیاف مشتقات نفتی میباشند.یکی از معایب اصلی این نوع کوبیده شدن آنها بعد از گذشت چند سال،و مقاومت پایین در برابر شستشو بوده است.
از چندین سال گذشته الیاف های متفاوتی جایگزین آنها شده است از جمله بهترین و مهم ترین الیاف اکرولیک میباشد که با توجه به معایب الیاف قبل در این مورد مقاومت در برابر شستشو بسیار بالا بوده و براثر پاخوردگی الیاف به هیچ عنوان کوبیده نمیشود، با توجه به پیشرفت در زمینه الیاف و دستگاه ها نوع های متفاوتی از ابریشم های گیاهی که کاملا مشابه به الیاف طبیعی میباشد به بازار آمده است، به نام های مدال و تنسل که باعث تحول زیادی در نقش و طرح و زیبایی فرش شده است.
به خاطر ظرافت بسیار زیاد الیاف گیاهی و تاثیر گذاری آن در نقشه، در این برهه تشخیص فرش ماشینی از دستبافت های ابریشمی سخت شده است.
یکی از مهم ترین عوامل در قیمت و زیبایی فرش های ماشینی مقدار شانه و تراکم آن است.
به اصطلاح عام شانه به مقدار گره در یک متر طول کوتاه فرش (عرض) گفته می شود و تراکم به مقدار گره در یک متر طول کار میباشد.
و تعداد پالت های رنگی که در فرش استفاده میشود نیز خیلی حائز اهمیت میباشد که در فرش های معمولی 8 رنگ میباشد.
همین تعداد گره برای فرش های دستبافت به نام رج شناخته میشود که به تعداد گره در هر هفت سانتی متر فرش گفته میشود و البته در قم به آن خانه شمار نیز گفته میشود و در هر 10 سانتی متر محاسبه میگردد.
مشابه فرش های ماشینی مقدار رنگ،نوع رنگ رزی و نوع گره در فرش های دستبافت بسیار حائز اهمیت هست
با توجه به روند پیشرفت الیاف ها و دستگاه ها در چند سال گذشته با توجه به تجربه مشتریان تقاضای فرش های دستبافت به نسبت کاهش یافته است زیرا از لحاظ زیبایی و دوام فرش های ماشینی شانه به شانه فرش های دستبافت در حال حرکت هستند ولی از لحاظ قیمتی بسیار به صرفه تر می باشند.
الیاف های فرش دستبافت در حالت کلی به سه دسته تقسیم می شود،پشم،کرک و ابریشم تقسیم میشوند.
الیاف پشمی از گوسفندان به دست می آید که لازم به ذکر است جزو بهترین و یکدست ترین نژاد ها گوسفند مرینوس میباشد. کرک از موی زیر گلو و زیر شکم بز به دست می آید که به نسبت پشم گران تر و در دسترسی کم تری هست.و نفیس ترین و لوکس ترین الیاف ابریشم است که از پیله کرم ابریشم به دست می آید.
یکی از مهم ترین علت های قیمت گذاری در فرش های دستبافت با توجه به مقدار و تناسباتی که از الیاف استفاده میشود.
البته عوامل دیگری از جمله تعداد گره (رج) و رنگرزی الیاف و نوع بافت در قیمت گذاری بسیار موثر است.
و با توجه به افزایش قیمت این سه نوع الیاف در سالهای اخیر بسیاری از مشتریان به سمت فرش های ماشینی سوق پیدا کرده اند.
در فرش های دستبافت این موضوع که فرش بافت کدام شهر باشد نیز مهم هست،در رتبه نخست شهر تبریز به علت ترنول مالی و صادرات در رتبه بعدی شهر قم به علت تمام ابریشم بودن و لوکس بودن فرش ها،در رتبه بعدی استان اصفهان و بعد از آن نائین و در نهایت استان کاشان می باشد.
که از لحاظ کیفی و زیبایی نیز بافت کدام استان باشد تاثیر گذار هست.
پالت های رنگی استفاده شده در فرش های دستبافت برای هر شهر متفاوت است و براساس شرایط اقلیمی و هنری شهر میباشد.
برای مثال پالت رنگی تبریز که شامل رنگ های صورتی،گلبهی،پوست پیازی در حاشیه کار و در زمینه رنگ های صدفی،سفید و کرم استفاده میشود برگرفته از زمستان های بسیار سردی است که شهر تبریز در زمان گذشته داشته و گل هایی به رنگ های صورتی که در دامنه کوه میروییدن و نوید بخش رسیدن فصل بهار بوده اند.
پالت استان اصفهان به علت گرمای بسیار زیاد و حالت کویری که دارد رنگ های آبی و خاکی استفاده شده است که این رنگ ها باعث حس رفع تشنگی و خنکی میباشد.
امیدوارم از خواندن این مطلب لذت برده باشید.
