فولادسازی نقش مهمی در توسعه تکنولوژی دوران باستان،قرون وسطی و مدرن داشته.فرآیندهای اولیه فولادسازی در دوران کلاسیک در ایران باستان، چین باستان، هند و روم ساخته شده. اولین تولید شناخته شده فولاد در قطعات آهنی حفاری شده از یک باستان شناس در آناتولی دیده شده که نزدیک به ۴۰۰۰ سال قدمت دارد و مربوط به ۱۸۰۰ قبل از میلاد است. روشهای سنتی ساخت فولاد ادامه داشت تا اینکه در قرن هفدهم،اولین قدم در تولید فولادبه شکل مدرن در اروپا شروع شد و با ذوب سنگ آهن و تبدیل آن به آهن خام در کوره بلند این کار انجام شده است.
به آلیاژهای آهنی که بین دوهزارمدرصد تا حدود دودرصد کربن داشته، فولاد گفته میشود.که میتواند شامل عناصر آلیاژی دیگری نظیر منگنز و ... نیز باشد،هرقدر میزان کربن موجود در فولاد کمتر باشد جنس آهن نرمتر و قابلیت چکشخواری آن بیشتر میشود.فولاد میتواند هزار برابر قویتر از آهن باشد.با این حال، ارزش واقعی فولاد در بازیافت بدون افت کیفیت اصلی است و صرفنظر از خلوص یا کاربرد آن، فولاد را همیشه میتوان بازیافت کرد.فولاد دربخشهای مختلفی نظیر ساخت وساز، خودروسازی، هوافضا و صنعت استفاده میشود و از آن برای ساخت پلها، ساختمانها، اتومبیلها، کشتیها، ابزارها، لوازم خانگی و بسیاری موارد دیگر استفاده میشود.به طور کلی اگر به دور و اطراف خود نگاه کنید حتما نشانههایی از این عنصر را خواهید دید.
همواره صنعت فولاد در ایران جایگاه اقتصادی بالایی داشته بهخصوص در سالهای اخیر باوجود تحریمها توانسته با ارزآوری قابلقبول به اقتصاد کشور کمک کند.صنعت فولاد ایران در حال حاضر توانسته با افزایش تولید و صادرات رتبه دهم تولید فولاد در جهان را به خود اختصاص دهد که پیشرفت چشمگیری را نشان میدهد.به دلیل داشتن منابع بسیار انرژی،ذخیره سنگآهن و عوامل دیگر ایران نسبت به دیگر کشورها توان فولادی بالاتری دارد.
بزرگترین کارخانههای فولاد ایران شامل:
فولاد مبارکه اصفهان
مجتمع ذوبآهن اصفهان
فولاد خوزستان
فولاد اکسین اهواز
بزرگترین واحد صنعتی خصوصی در ایرانو بزرگترین مجتمع تولید فولاد در ایران است، که در جنوب شهر کرکوند و جنوب غربی شهر مبارکه قرار دارد، گروه شرکتهای فولاد مبارکه اصفهان اکنون مواد اولیه بیش از سههزار کارخانه و کارگاه تولیدی کشور در صنایع لوله و پروفیل، نفت،گاز و پتروشیمی، خودرو، لوازم خانگی، فلزی،ساختمانی، غذایی، کشتی سازی و سازههای دریایی و … را تامین کرده است.
نخستین و بزرگترین تولیدکننده فولادساختمانیو ریل در ایران است.همچنین ذوبآهن اصفهان، بزرگترین شرکت فولاد در ایران از لحاظ تنوع محصولات است، این مجتمع در ۷۵ کیلومتری جنوبغربی شهر اصفهان واقع شده است.ذوب آهن اصفهان یکی از معدود شرکتهای فولادسازی ایران است که توانسته مالک زنجیره کاملی در تولید فولاد از معدن کاری سنگآهن تا نورد فولاد باشد.
شرکت فولادسازی که هماکنون دومین تولیدکننده فولاد خام در ایران پس از شرکتهای فولاد مبارکه اصفهان است.کارخانه این شرکت با وسعت ۸٫۳ کیلومتر مربع،در مجاورت شهر اهواز واقع شدهاست،تصفیهخانه فولاد خوزستان، از بزرگترین تصفیهخانههای پسابهای صنعتی در سطح ایران است.
این شرکت در زمینه ساخت انواع ورقهای فولادی موردنیاز جهت ساخت مخازن ذخیره سازی فرآوردههای نفتی و سایر محصولات فولادی است، ظرفیت تولید این شرکت معادل یکمیلیون تن انواع محصولات فولادی در سال است.دفتر مرکزی و کارخانه تولیدی این شرکت در شهر اهواز قرار دارند.محصولات تولیدی این شرکت در خطوط انتقال نفت و گاز و شرکتهای تولیدی محفظهسازی مخازن تحت فشار نفت و گاز و بخش کمتر در حوزه مصالح ساختمانی استفاده میشود.
سخن آخر:در این مقاله توضیح مختصری باب تاریخچه فولاد، صنعت فولاد، صنعت فولاد در ایران و 4 مورد از بزرگترین کارخانجات صنعت فولاد در ایران بیان شد امیدوارم از خواندن این مقاله لذت برده باشید.