زردی نوزاد از چه عددی به بالا خطرناک است؟

زردی نوزاد زمانی خطرناک می‌شود که سطح بیلی‌روبین خون از حد مشخصی بالاتر برود. این عدد، بسته به سن نوزاد بر حسب ساعت، متفاوت است. به طور کلی، اگر سطح بیلی‌روبین در نوزاد تازه متولد شده بیشتر از ۱۵ میلی‌گرم در دسی‌لیتر باشد، ممکن است نشان‌دهنده‌ی یک وضعیت پرخطر باشد و نیاز به پیگیری پزشکی داشته باشد. البته، در نوزادان زیر ۲۴ ساعت، حتی سطح پایین‌تر بیلی‌روبین نیز می‌تواند هشداردهنده باشد.

در جدول زیر می‌توانید سطح نرمال و خطرناک بیلی‌روبین را بر اساس سن نوزاد مشاهده کنید:

جدول سطوح بیلی‌روبین نوزادان بر اساس سن:

❗ توجه: این مقادیر بر اساس راهنماهای پزشکی عمومی هستند، اما ارزیابی دقیق باید توسط پزشک انجام شود.

چرا زردی بالا خطرناک است؟

زردی نوزاد در واقع نشانه‌ای از افزایش بیلی‌روبین خون است؛ ماده‌ای زرد رنگ که از تجزیه گلبول‌های قرمز به وجود می‌آید. اگر سطح بیلی‌روبین بیش از حد بالا برود و به موقع درمان نشود، می‌تواند به مغز نوزاد آسیب جدی وارد کند.

مهم‌ترین دلایلی که زردی بالا را خطرناک می‌کنند:

1. آسیب مغزی (کراتینوس)

در موارد شدید، بیلی‌روبین وارد بافت مغز می‌شود و باعث بیماری‌ای به نام کراتینوس می‌شود. این بیماری می‌تواند موجب:

• تأخیر در رشد ذهنی و حرکتی
• کاهش شنوایی دائمی
• اسپاسم و حرکات غیرطبیعی عضلات
• در موارد نادر، مرگ نوزاد شود

2. ناتوانی سیستم دفع بیلی‌روبین

کبد نوزاد به طور کامل رشد نکرده و نمی‌تواند مقدار زیاد بیلی‌روبین را به خوبی دفع کند. این باعث می‌شود بیلی‌روبین در بدن باقی بماند و تجمع آن، خطرناک شود.

3. پیشرفت سریع زردی

زردی در برخی نوزادان، به سرعت افزایش می‌یابد؛ به‌ویژه در نوزادان نارس یا آن‌هایی که گروه خونی ناسازگار با مادر دارند. در این شرایط، ممکن است در عرض چند ساعت وضعیت نوزاد بحرانی شود.

چه زمانی باید نگران شوید؟

• اگر زردی در کمتر از ۲۴ ساعت اول زندگی ظاهر شود.
• اگر رنگ زرد به کف دست و پا برسد.
• اگر نوزاد بی‌حال، خواب‌آلود یا کم‌اشتها باشد.
• اگر تب یا گریه‌های بی‌وقفه دارد.

اقدامات فوری در صورت بالا بودن زردی نوزاد

اگر سطح زردی نوزاد از حد نرمال بالاتر برود یا علائم خطر ظاهر شوند، واکنش سریع و مراجعه به پزشک ضروری است. در این شرایط، تأخیر در درمان ممکن است عوارض جبران‌ناپذیری ایجاد کند.

1. مراجعه فوری به پزشک یا مرکز درمانی

اولین و مهم‌ترین اقدام، مراجعه به پزشک متخصص نوزادان یا اورژانس بیمارستانی است. در این مراکز، سطح بیلی‌روبین با آزمایش خون سنجیده شده و بر اساس سن نوزاد، شدت زردی مشخص می‌شود.

2. استفاده از دستگاه فتوتراپی

در بسیاری از موارد، درمان با دستگاه فتوتراپی (نوردرمانی) انجام می‌شود. این دستگاه با تابش نور خاصی به بدن نوزاد، باعث تجزیه بیلی‌روبین و دفع سریع‌تر آن از بدن می‌شود. فتوتراپی یکی از امن‌ترین و مؤثرترین روش‌ها برای کاهش سطح زردی است.

💡 در صورتی که دسترسی سریع به مراکز درمانی ندارید، می‌توانید با اجاره دستگاه فتوتراپی خانگی از مراکز معتبر مانند بارمان سلامت، درمان زردی را در منزل و زیر نظر پزشک پیگیری کنید.

3. تعویض خون (در موارد نادر و شدید)

اگر سطح بیلی‌روبین بسیار بالا باشد و با فتوتراپی کاهش نیابد، پزشک ممکن است اقدام به تعویض خون کند. این روش در شرایط خاص انجام می‌شود و تحت مراقبت‌های ویژه پزشکی صورت می‌گیرد.

4. افزایش شیردهی

اگر زردی خفیف باشد یا در مراحل اولیه تشخیص داده شود، افزایش دفعات شیردهی به نوزاد می‌تواند به دفع بهتر بیلی‌روبین کمک کند. تغذیه با شیر مادر هر ۲ تا ۳ ساعت، نقش مهمی در درمان زردی دارد.