فصل تابستان یکی از گرم‌ترین فصول سال است و دمای هوا به درجه بالایی می‌رسد. گرما به صورت مستقیم و غیرمستقیم تاثیراتی روی گیاه دارد و ممکن است در این فصل با گرمازدگی گیاهان مواجه شوید. بنابراین باید اقداماتی را جهت جلوگیری از گرمازدگی قبل و در طول موج گرما انجام دهید. دراین مقاله برخی نکات و اقدداماتی برای محافظت از گیاه در فصل تابستان و در برابر گرما را باهم بررسی میکنیم.
هنگامی که گیاه دمای بالایی را تجربه کند، تنش گرمایی رخ می‌دهد. همانطور که اشاره کردیم گرما به دو صورت برگیاهان تاثیر می‌گذارد. یک تاثیر به صورت غیر مستقیم و دیگری به شکل مستقیم می‌باشد. در زمینه‌ی تاثیرغیرمستقیم، فقط گرمای فصل تابستان روی گیاه اثر نمی‌گذارد. گیاهان خانگی که در فضای آپارتمان نگهداری می‌شوند، هرروزه همان هوای سرد و خنک را تجربه می‌کنند. میزان دمای مناسب برای یک گیاه خانگی بین 15 تا 23 درجه می‌باشد که دمای پایینی است اما دمای فضای آپارتمان‌ها معمولا با تهویه روشن بین 20 تا 25 درجه هستند که این درجه برای برخی گیاهان مناسب نمی‌باشد و سبب آسیب به آنها می‌شود.
در این شرایط جهت پایین آمدن دمای گیاه، باید آن را در زیر قسمت خنکی ازخانه که باد کولر مستقیم به آن نمی‌خورد قراردهید. اینکار باعث می‌شود رطوبت گیاه از بین رفته و خاک گیاه نیز خشک شود. نور خورشید هم میتواند به خشک شدن خاک و حفظ رطوبت آن کمک کند. بنابراین اگر گیاه را در کنار پنجره و در مجاورت نور خورشید قراردهید، هنگام بالارفتن دما نور خورشید سبب می‌شود رطوبت گیاه بخار و خاک آن خشک شود.
در زمینه تاثیر مستقیم گرمازدگی نیز گیاهانی که خارج از خانه قراردارند، گرما و تابش خورشید زیادتری را تجربه می‌کنند. ولی این دسته از گیاهان رطوبت بیشتری را از هوا جذب خواهند کرد. درصورتی که داخل فضای خانه این میزان رطوبت وجود ندارد و به همین دلیل گیاه گرم‌تر از حد معمول می‌شود و رطوبت کاافی به آن نمی‌رسد.
برای مراقبت و نگهداری بهتر از گیاهان، ابتدا باید با نشانه‌های تنش و گرمازدگی آنها آشنا شوید. دراین صورت بهتر و راحت‌تر میتوانید به کاهش گرمای گیاهان در تابستان کمک کنید. در این قسمت یکسری نشانه‌های کلی وجود دارد که باهم بررسی میکنیم.
· یک از نشانه‌ها رنگ پریدگی شاخ و برگ‌هایی است که قبلا به رنگ سبز روشن بوده‌اند.
· دومین نشانه آفتاب سوختگی می‌باشد و به صورت تکه‌های قهوه‌ای سوخته روی برگ‌ها خودرا نشان می‌دهند.
· از دیگر علائم تنش گرما، ریزش و زردشدن گل و برگ‌ها می‌باشد.
· حاشیه‌های برگ‌ها نیز ممکن است خشک شوند.
· گیاهان گرمسیری، اکثرا آنهایی که دارای برگ‌های ظریفی هستند نیز با جذب بیش از حد نورخورشید پژمره خواهند شد.
به طور کلی هرگیاهی نسبت به گرما به یک شکلی واکنش نشان می‌دهد و باید برای مراقبت از آنها اطلاعات کافی به دست بیاورید سپس به پیشگیری و درمان آنها بپردازید.
با موارد گفته شده درقسمت‌های بالا شاید فکر کنید که فصل تابستان یک سم خطرناک برای گیاهان شما است اما اینطور نیست. شما میتوانید با با امکاناتی که دراختیار دارید و بکارگیری کمی مراقبت، از گرمازدگی گیاهانتان جلوگیری کنید. درواقع در این فصل باید بیشتر به گیاهان خود سربزنید و به نکاتی مثل دما، آب و نور توجه زیادی کنید. در ادامه نیز به چند روش جهت رفع گرمای تابستان می‌پردازیم.
برخی گیاهان رطوبت زیاد را دوست دارند و باید در طی فصل تابستان رطوبت کافی دریافت کنند. اکثر گیاهان هوازی و گیاهان بومی منطقه‌های گرمسیر از جمله فیتونیا، کالاتیا و اغلب سرخس‌ها جزو این دسته هستند. برای تامین میزان رطوبت و جلوگیری نمودن از گرمازدگی گیاهان میتوانید برای آنها جزیره درست کنید. به این شکل که باید داخل یک ظرف کم عمق، کمی سنگ‌ریزه بریزید و آن را با آب پر کنید سپس ظرف را زیر گلدان قراردهید. همین کار رطوبت گیاه را بالا می‌برد.
گیاهان باید به شکل مناسب آبیاری شوند، به طوری که آب به ریشه نفوذ کند. هنگام آبیاری باید احتیاط کنید چرا که آبیاری زیاد میتواند مواد مغذی داخل خاک را شسته و اکسیژنی که به ریشه‌ها می‌رسد را قطع کند. بنابراین باید آبیاری متمرکز در پایه گیاه انجام دهید تا ریشه‌های گیاه بتوانند در سریع‌ترین زمان به آب و اکسیژن برسند.
یکی از نکات دیگر در آبیاری این است که باید از وسیله‌ای که برای آبیاری استفاده می‌کنید مطمئن شوید که آب به برگ‌های گیاه برخورد نکند یا روی آن نشیند در این صورت سبب سوختگی برگ‌ها می‌شود. زمانی که از آبپاش برای آبیاری استفاده می‌کنید حتما هنگام آبیاری برگ‌ها خیس می‌شوند بنابراین بهتراست صبح زود گیاهان را آبیاری کنید تا شاخ و برگ گیاه زود خشک شوند.
همچنین پیش از آبیاری و برای سنجش میزان رطوبت و نیاز گیاه به آب میتوانید از دستگاه سنجش رطوبت و یا آزمایش تست انگشت استفاده کنید. آزمایش تست انگشت به این صورت می‌باشد. انگشت خودرا تا عمق یک الی دو بند انگشت داخل خاک فرو ببرید و چک کنید که خاک خیس یا باتلاقی نباشد سپس میتوانید آبیاری کنید. باید توجه داشته باشید که برای گیاهانی مانند سانسوریا و زامیوفولیا خاک باید تا عمق دو بندانگشت خشک باشد. یکی دیگر از نشانه‌های خشک بودن خاک نیز کم حجم شدن خاک است. زمانی که خاک خشک شده باشد حدود 1 سانتی‌متر فرو می‌رود.
استفاه از کودهای نامناسب در تابستان و گرما میتواند نتیجه عکس دهد و به گیاه نیز آسیب بزند. شما باید درکودهی زمانی که گرمای هوا زیاد است، رطوبت گیاه را حفظ کنید تا از رسیدن مواد مغذی به ریشه گیاه مطمئن شوید. همچنین باید در این شرایطی که گیاه گرمازده شده کودهی را متوقف کنید و پس از رفع گرمازگی آن کوددهی را با بکارگیری کودهای مناسب شروع کنید. استفاده از کودهای مناسب و قوی میتواند قوت گیاه را پس از گرمازدگی زیاد کند. بدین منظور میتوانید از نماتدکش و کودهای شرکت خرم بهارآتیس استفاده کنید. جهت مشاوره و تهیه کود مناسب به سایت مراجعه کنید.
گیاهان هنگامی که در معرض نور زیاد قرار بگیرند دچار آفتاب سوختگی می‌شوند. جهت کاهش گرمای تابستان و جلوگیری ازآفتاب سوختگی، گیاهان حساس را در سایه بگذارید. گیاهانی که در قسمت جنوبی یا غرب ساختمان قراردارند نور زیادی را جذب می‌کنند. بنابراین جای انها را تغییر داده و از تابش مستقیم خورشید به آنها جلوگیری کنید.
به طور کلی در فصل تابستان و هنگامی که گرما به اوج می‌رسد باید از گیاهان خود بیشتر مراقبت کنید تا آنها از تاثیرات گرما محفوظ بمانند ودچارآسیب نشوند. ما نیز در این مقاله سعی کردیم شمارا با روش‌ها و اقداماتی جهت رفع گرمازدگی و جلوگیری از آن آشنا کنیم.
