اتیل استات یک ترکیب استری آلی با فرمول مولکولی C4H8O2است. این ترکیب شیمیایی همچنین با نام های دیگری همچون اتیل اتانوات، اتیل استر اسید استیک، استوکسی اتان و EAنیز شناخته می شود. اتیل استات یک مایع بی رنگ با بوی خاص میوه ای است که معمولاً در چسب ها و پاک کننده های لاک ناخن استفاده می شود.
این ترکیب شیمیایی بسیار قابل اشتعال است و هنگام استفاده یا ذخیره سازی آن باید به نکات بسیار زیادی توجه داشته باشید. اتیل استات با تمام حلال های آلی رایج مانند الکل ها، کتون ها، گلیکول ها و استرها بسیار قابل اختلاط است. اما فقط مقدار کمی از این ترکیب شیمیایی در آب قابل اختلاط است. این محصول به صورت تجاری معمولا به عنوان حلال برای تمیز کردن، حذف رنگ و پوشش استفاده می شود.
روش های مختلفی برای تولید اتیل استات در صنعت وجود دارد. این ترکیب شیمیایی در ابتدا با تقطیر اتانول و اسید استیک در حضور اسید سولفوریک سنتز شد. در حال حاضر اتیل استات عمدتاً به صورت تجاری از طریق روش تیشچنکو برای تغلیظ دو مولکول استالدئید با استفاده از یک کاتالیزور آلکوکسید تولید می شود.
روش دیگر تولید این ترکیب شیمیایی استفاده از استریفیکاسیون فیشر است. این روش شامل واکنش اسید استیک با اتانول است، فرآیندی که توسط کاتالیز اسیدی تسریع می شود. روش های دیگر تولید این ترکیب شیمیایی عبارتند از:
اتیل استات دارای رتبه بهداشتی NFPA 1 است و می تواند باعث تحریک قابل توجهی در بدن شود. قرار گرفتن بیش از حد در معرض این ترکیب شیمیایی می تواند باعث تحریک، خواب آلودگی و بی هوشی فرد شود. در صورت استنشاق، اتیل استات می تواند گلو و مجاری تنفسی را تحریک کرده و باعث سردرد و حالت تهوع نیز شود.
این ترکیب شیمیایی تقریباً در تمام شرایط دمایی محیط قابل اشتعال است. گرما، جرقه یا شعله می تواند این حلال را مشتعل کرده و بخاراتی ایجاد کند که کاملا خطرناک است. این بخارات سنگین تر از هوا هستند و بنابراین به مناطق اطراف پخش می شوند.
هنگام کار با اتیل استات باید همیشه از تجهیزات حفاظت فردی مانند ماسک، دستکش و عینک استفاده کرد. در صورت آلودگی، دست ها باید فوراً با آب شسته شوند و لباس های آلوده جایگزین شوند.
ذخیره سازی این ترکیب شیمیایی معمولاً باید در یک ساختمان خنک، بدون رطوبت و دارای تهویه مناسب و دور از عوامل اکسید کننده باشد. اتیل استات باید دور از نور مستقیم خورشید، گرما و شعله های باز نگهداری شود. این ترکیب شیمیایی باید در ظروف درام دار مانند مخازن ایزو ساخته شده از فولاد ضد زنگ، آلومینیوم یا فولاد کربنی نگهداری شود. برای اهداف حمل و نقل، اتیل استات به عنوان مایع قابل اشتعال با درجه خطر آتش سوزی 2 طبقه بندی می شود.
اتیل استات در صنایع مختلف به دو صورت صنعتی و تجاری کاربردهای بسیار زیادی دارد. این کاربردها عبارتند از:
اتیل استات در کاربردهای مختلف صنعتی مانند استفاده به عنوان سخت کننده، تولید چسب، افزودنی های رنگ و پوشش، حلال های چربی زدایی، عوامل فعال، کمک های پردازش و نرم کننده ها استفاده می شود. از این ترکیب شیمیایی با خلوص کمتر، می توان در صنعت چاپ و داروسازی نیز استفاده کرد. کاربردهای آزمایشگاهی این ترکیب شیمیایی شامل تولید مخلوط های مورد استفاده در کروماتوگرافی ستونی و استخراج است.
رایج ترین استفاده از اتیل استات به عنوان یک استر در تولید شراب است، زیرا به طور طبیعی در طی فرآیند تخمیر تولید می شود. این ترکیب شیمیایی به طعم میوه ای شراب کمک می کند. همچنین به کافئین زدایی دانه های قهوه و برگ های چای نیز در صنعت بسیار کمک می کند.
محصولات تجاری حاوی این حلال شامل محصولات مراقبتی، رنگ، پوشش، جوهر و پلاستیک است. اتیل استات به عنوان یک حلال با خلوص بالا، در تمیز کردن مدارهای الکتریکی و به عنوان پاک کننده لاک ناخن نیز استفاده می شود.
