در چه محصولاتی از آسپارتام استفاده می شود؟
آسپارتام یک شیرین کننده مصنوعی است که در مواد خوراکی کم کالری استفاده می شود. این ماده عمدتاً از دو اسید آمینه طبیعی به دست می آید که به طور شیمیایی ترکیب شده اند.
آسپارتام به طور سهوی در سال 1965 کشف شد و بعداً به ثبت رسید و در حال حاضر پرمصرف ترین شیرین کننده مصنوعی در بسیاری از کشورها است.
آسپارتام عمدتاً از اسیدهای آمینه تشکیل شده است . آمینواسیدها که مواد شیمیایی هستند که توسط گیاهان و حیوانات برای تولید پروتئین های ضروری برای زندگی استفاده می شوند. از 20 اسید آمینه طبیعی، دو مورد از آنها، اسید آسپارتیک و فنیل آلانین در ساخت آسپارتام استفاده می شود.
آسپارتام پودری سفید، بی بو و کریستالی است. حدود 200 برابر شیرین تر از شکر است و به راحتی در آب حل می شود. طعم شیرینی دارد و آن طعم تلخ شیمیایی یا فلزی که در اکثر شیرین کننده های مصنوعی گزارش شده است را ندارد.
این خواص آسپارتام را به یک شیرین کنند محبوب برای استفاده به عنوان جایگزین شکر در بسیاری از دستور العمل های غذایی تبدیل کرده است. با این حال، آسپارتام تمایل دارد که با طعم های ترکیب شود بنابراین نمی تواند در بعضی از خوراکی ها جایگزین شکر شود.
در صورت استفاده از آسپارتام در این نوع خوراکی ها دستور پخت محصولات پخته شده، آب نبات و سایر محصولات باید اصلاح شود. اگرچه مواد غذایی حاوی آسپارتام را می توان در مایکروویو قرار داد اما بهتر است بدانید که این شیرین کننده به حرارت زیاد حساس است و در نتیجه برای پخت و پز نامناسب است.
آسپارتام می تواند از طریق واکنش های شیمیایی مصنوعی مختلف ساخته شود. به طور کلی، فنیل آلانین با متانول وارد واکنش می شود و سپس با اسید آسپارتیک کمی اصلاح شده ترکیب می شود که در نهایت آسپارتام را تولید می کند.
آسپارتام شیرینی و طعم را بدون تغییر در سایر خصوصیات فیزیکی مانند حجم یا کالری ایجاد می کند که باعث می شود یک شیرین کننده منحصر به فرد باشد. یکی دیگر از ویژگی های دیگر این شیرین کننده اثرهم افزایی با سایر شیرین کننده ها است که باعث می شود از شیرین کننده کمتری استفاده شود. علاوه بر شیرین کردن غذاها، آسپارتام برای کاهش کالری و تشدید و افزایش طعم میوه نیز استفاده می شود.
پس از دریافت تاییدیه آسپارتام به عنوان یک شیرین کننده مجاز در مواد غذایی در سال 1983 برای اولین بار به عنوان افزودنی برای نوشیدنی های گازدار مورد استفاده قرار گرفت. از اوایل دهه 1980، مارک های اصلی نوشیدنی های گازدار مانند دیت کوکا و پپسی رژیمی از آسپارتام به عنوان شیرین کننده در محصولات خود استفاده کردند.
علاوه بر استفاده در نوشابه های گازدار، از آن درطیف گسترده ای از نوشیدنی های رژیمی و کم کالری از جمله:آب های طعم دار، آب میوه ها و سبزیجات، ماست میوه ای و رژیمی استفاده شد.
نوشیدنی های گازدار بیش از 70 درصد محصولات حاوی آسپارتام را تشکیل می دهند. اما تنوع بسیار زیادی از مواد غذایی حاوی این شیرین کننده وجود دارد که شامل غلات بدون قند، ماست، پودینگ، مربا و ژله، بستنی، دسر و خوراکی های پروتئینی است.
آسپارتام حدود 200 برابر شیرین تر از شکر معمولی است، بنابراین مقدار بسیار کمی از این شیرین کننده مصنوعی می تواند شیرینی بدون کالری اضافی را که بسیاری از ممحصولات رژیمی فراهم کند.
پودر آسپارتام نیز می تواند برای شیرین کردن چای و قهوه و نوشیدنی های مورد علاقه افراد به صورت روزمره استفاده شود. البته باید توجه داشت که بهتر است از مصرف این شیرین کننده برای محصولات یا مواد غذایی که احتیاج به پخته شدن در حرارت بالا را دارند خودداری شود.
آسپارتام در بسیاری از برندهای آدامس بدون قند، نعناع تنفسی، آب نبات و چاشنی ها یافت می شود. این شیرین کننده وقتی درمواد تشکیل دهنده آدامس ها و آبنبات ها اضافه شود طعم و شیرینی میوه ای آنها را دو برابر می کند و درنتیجه برای مصرف کنندگان این طعم میوه ای در خوراکی ها بسیار لذت بخش خواهد بود.
آسپارتام به عنوان طعم دهنده در برخی از مارک های دارویی مانند قطره های سرفه، ضد اسیدها، ملین ها، ویتامین ها و داروهای کودکان استفاده می شود. استفاده از این شیرین کننده در داروهای مخصوص کودکان به عنوان جایگزین شکر سفید این مزیت را دارد که از فرسودگی دندانهای آنها نیز جلوگیری می کند.