اسید سولفوریک (H2SO4) یک ترکیب شیمیایی بسیار خورنده با سابقه طولانی است. سولفوریک اسید، یک اسید قوی دی پروتیک است. این اسید در قرون وسطی به عنوان روغن ویتریول شناخته می شد، اگرچه اطلاعات زیادی در مورد این ماده وجود نداشت تا اینکه Joshua Ward داروساز لندنی اولین تولید اسید سولفوریک در مقیاس بزرگ را در سال 1736 آغاز کرد. اسید سولفوریک غلیظ 18 مولار است. وزن فرمول آن 98.08 گرم بر مول و شماره CASآن 7664-93-9 است.
سولفوریک اسید مایعی شفاف، بی رنگ، بی بو و روغنی است. اگرچه اسید سولفوریک بی بو است، اما وقتی گرم می شود بوی نامطلوبی را ایجاد می کند. اسید سولفوریک ناخالص ممکن است رنگ قهوه ای نیز به خود بگیرد. این اسید تمایل زیادی به مخلوط شدن با آب دارد. سولفوریک اسید، هم با آب و هم با الکل قابل اختلاط است و در هنگام اختلاط گرما تولید می کند.
اسید سولفوریک پرمصرف ترین ماده شیمیایی در صنایع مختلف است. از این اسید در ساخت بسیاری از اقلام از جمله کودها، مواد منفجره، مواد رنگ زدا، اسیدهای دیگر، کاغذ روغنی، چسب، در تصفیه نفت و فرآوری فلزات استفاده می شود.
اسید سولفوریک نقش مهمی در تصفیه فاضلاب، ساخت باتری های سرب اسیدی، تولید ریون و برداشت سیب زمینی به عنوان یک ماده خشک کننده دارد.
تصفیه فاضلاب فرآیند بسیار مهمی است که باید به منظور حفاظت از افراد و حیوانات ساکن در محیط زیست انجام شود. به عنوان متداول ترین اسید مورد استفاده در سراسر جهان، اسید سولفوریک اغلب برای بازگرداندن سطح pH فاضلاب به حالت عادی استفاده می شود. مزایای عمده استفاده از اسید سولفوریک برای تصفیه فاضلاب به شرح زیر است:
در شکل رقیق شده، اسید سولفوریک به عنوان یک الکترولیت برای تشویق جریان الکترون ها بین صفحات در باتری عمل می کند. هنگامی که از اسید سولفوریک برای انجام این کار استفاده می شود، به عنوان اسید باتری شناخته می شود. اسید سولفوریک در طول فرآیند تخلیه مصرف می شود، اما در طول فرآیند شارژ، اسید سولفوریک به الکترولیت آزاد تبدیل می شود. زیرا سولفات سرب دوباره به سرب و دی اکسید سرب تبدیل خواهد شد. باتری های اسید سرب در سال 1859 اختراع شد و بیشتر در صنعت خودروسازی برای کامیون ها و اتومبیل ها استفاده می‌شود.
ریون به عنوان ابریشم مصنوعی در صنعت شناخته می شود و به عنوان یک منسوجات نیمه مصنوعی ثابت در نظر گرفته می شود. این پارچه نرم، صاف و خنک است و به راحتی قابل رنگ شدن است. ریون بر خلاف ابریشم، برای استفاده در کشورهای دارای آب و هوای گرم و مرطوب بسیار مناسب است، زیرا گرمای بدن را عایق نمی کند.
برای ساخت ریون نساجی، الیاف سلولزی مشتق شده از چوب در محلول تترا آمین مس (II) حل می شوند، تا یک محلول غلیظ آبی تولید کنند. این مایع غلیظ سپس به محلول اسید سولفوریک تزریق می شود که منجر به تولید الیاف ریون می شود. پس از مدتی، نمک های مس الیاف شسته می شوند و به دلیل واکنش بین اسید سولفوریک و ترکیبات پیچیده، الیاف بی رنگ می شوند.
برای جلوگیری از گرفتگی در وسایل برداشت، ساقه سیب زمینی باید خشک شود. با اسپری کردن مزارع سیب زمینی با محلول اسید سولفوریک، کشاورزان سیب زمینی اطمینان حاصل می کنند که قسمت های سبز رنگ سیب زمینی ظرف یک یا دو روز جمع شده و سیاه می شوند.
مواجهه چشمی: اسید سولفوریک با غلظت بالاتر باعث سوختگی قرنیه، کاهش بینایی و احتمال سوراخ شدن چشم می شوند.
قرار گرفتن در معرض پوست: این اسید در تماس با پوست باعث ایجاد سوختگی ها و اسکار شدید می شود.
قرار گرفتن در معرض استنشاق: قرار گرفتن در معرض بخارات اسید سولفوریک، می تواند باعث بروز مشکلات در بینی و گلو، سرفه، عطسه، اسپاسم برونش رفلکس، تنگی نفس و ادم ریوی شود.
قرار گرفتن در معرض بلع: بلع این اسید ممکن است باعث خونریزی، نکروز و سوراخ شدن دستگاه گوارش شود.
