هیپوکلریت کلسیم (Calcium hypochlorite) یک ترکیب غیر آلی با فرمول Ca (ClO) 2 است. هیپوکلریت کلسیم یا پرکلرین اصلی ترین ماده فعال محصولات تجاری به نام پودر سفید کننده ، پودر کلر یا آهک کلر است که برای تصفیه آب و به عنوان ماده سفید کننده استفاده می شود.
پرکلرین ترکیب نسبتاً پایداری است و نسبت به هیپوکلریت سدیم ( ماده سفید کننده) دسترسی بسیار بیشتری به کلر دارد. این ترکیب شیمیایی یک جامد سفید رنگ است و با خلوص ۶۵% و ۷۰% و ۹۰% عرضه می شود.
این ترکیب به دلیل تجزیه کند آن در معرض رطوب هوا به شدت بوی کلر می دهد. در آب سخت حلالیت زیادی ندارد و ترجیحاً در آب نرم تا تقریبا سخت استفاده می شود و به دو شکل خشک (بی آب) و هیدراته (آبدار) در دسترس است.
قیمت خرید و فروش هیپوکلریت کلسیم یا پرکلرین در ایران به پارامترهای مختلفی مانند خلوص ماده بستگی دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر در ویرگول همراه ما باشید.
این ترکیب بطور همزمان خواص اسیدی- بازی و اکسید و احیا از خود نشان می دهد و یک باز نسبتاً قوی به حساب می آید.
محلول هیپوکلریت کلسیم بازی است زیرا آنیون هیپوکلریت می تواند یک پروتون از یک مولکول آب بپذیرد و یک آنیون هیدروکسیل را در محلول باقی بگذارد. بازی بودن به دلیل تمایل آنیون هیپوکلریت به پذیرش پروتون برای تبدیل شدن به اسید هیپوکلروس است که یک اسید ضعیف می باشد.
آنیون هیپوکلریت همچنین یک عامل اکسید کننده قوی حاوی یک اتم کلر با ظرفیت I است که تحت شرایط اسیدی با گونه های کلرید کاهش یافته موجود در اسید کلریدریک واکنش می دهد و کلرید کلسیم ، آب و گاز کلر را تشکیل می دهد.
این ترکیب شیمیایی معمولاً برای پاکسازی استخرهای شنای عمومی و ضد عفونی آب آشامیدنی استفاده می شود. به طور کلی نوع تجاری این ماده با خلوص 65٪ تا 73٪ در ترکیب با سایر مواد شیمیایی مانند کلرید کلسیم و کربنات کلسیم به فروش می رسد.
به عنوان ماده شیمیایی پاک کننده برای استخر شنا ، به دلیل واکنشهای خطرناک با برخی از مواد شیمیایی موجود در استخر ، کمتر از سایر کلرین ها با مواد شیمیایی مخلوط می شود. در حالت محلول ،می توان از هیپوکلریت کلسیم به عنوان یک ماده ضد عفونی کننده عمومی استفاده کرد اما به دلیل باقی مانده کلسیم ، معمولاً هیپوکلریت سدیم (سفید کننده) ترجیح داده می شود.
این ترکیب یک ماده اکسید کننده عمومی است بنابراین در شیمی آلی کاربردهای زیادی دارد. به عنوان مثال از این ترکیب برای تجزیه گلیکول ها ، اسیدهای هیدروکسی کربوکسیلیک و اسیدهای کتو برای تولید آلدهیدهای فراگمنت یا اسیدهای کربوکسیلیک استفاده می شود.
از این ترکیب شیمیایی می توان در واکنش هالوفرم برای تولید کلروفرم نیز استفاده کرد و همچنین می تواند برای اکسید کردن محصولات جانبی تیول و سولفید در سنتز آلی استفاده شود تا بوی آنها را کاهش داده و دفع آنها را ایمن تر کند.
