کربوکسی متیل سلولز یا CMC یک مشتق سلولزی است است که استفاده از آن در تولید مواد غذایی بی خطر است، زیرا در بدن انسان تجزیه نشده یا بازجذب نمی شود. این ترکیب به راحتی در آب حل می شود و گسترده ترین کاربرد را در صنایع مختلف بین مشتقات سلولزی دارد.
کربوکسی متیل سلولز مورد استفاده در مواد غذایی اندازه کریستال را در مواد غذایی منجمد کنترل و بدین ترتیب پایداری محلول و قابلیت امپدانس پروتئین را بهبود می بخشد. این ترکیب می تواند طعم و حس دهانی را بهبود بخشد، کیفیت مواد غذایی را افزایش داده و عمر مفید آنها را برای نگهداری در قفسه طولانی کند. به همین دلیل بطور گسترده ای در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرد.
این ترکیب در محصولات غذایی منجمد مانند بستنی به کاهش کریستال های یخ و بهبود و احساس صافی دهان کمک کرده و از تغییر شکل یا ترک خوردن ظاهر غذاهای منجمد جلوگیری می کند که مشتری پسندی را افزایش می دهد.
کربوکسی متیل سلولز (CMC) یک ماده صمغ مانند و چسبنده است که در دمای اتاق، پودری سفید بی مزه غیر سمی است. این ماده پایدار و محلول در آب است و محلول آبی آن مایعی چسبناک شفاف خنثی یا قلیایی تولید می کند. کربوکسی متیل سلولز در سایر صمغ های محلول در آب و رزین ها محلول است و در حلال های آلی مانند اتانول نامحلول است.
این ترکیب می تواند محلول کلوئیدی بسیار چسبناک تولید کند که به عنوان امولسیون کننده، محافظ ، تشکیل دهنده فیلم و سوسپانسیون و غیره عمل می کند. CMC از نظر فیزیولوژیکی بی ضرر در نظر گرفته می شود بنابراین به طور گسترده در مواد غذایی و سایر زمینه های تولیدی از جمله داروسازی و محصولات مراقبت شخصی استفاده می شود.
سدیم کربوکسی متیل سلولز یک ماده رطوبت گیر است که توانایی جذب بیش از 50 درصد رطوبت را دارد و در تولید الیاف نسوز و قالب گیری سرامیک استفاده می شود. این ترکیب در حفاری نفت و به عنوان مواد افزودنی فعال پودر شوینده صابون و پودر لباسشویی و همچنین سایر تولیدات صنعتی در پراکندگی، امولسیون، پایداری، تعلیق، تولید کاغذ، پرداخت و موارد مشابه کاربرد دارد. محصول با کیفیت و با گرید بالا را می تواند برای خمیر دندان، دارو، غذا و سایر بخش های صنعتی استفاده شود.
کربوکسی متیل سلولز گرید غذایی که گاهی اوقات صمغ سلولزی نامیده می شود، یک مشتق سلولزی است. سلولزی که برای تولید این محصول استفاده می شود بیشتر از پنبه یا چوب به دست می آید. برای تولید کربوکسی متیل سلولز، در حضور سلولز، هیدروکسید سدیم را به مونو کلرو استات سدیم اضافه کرده و پس از یک واکنش شیمیایی CMC تولید می شود.
کربوکسی متیل سلولز می تواند به عنوان عامل چسبندگی، ضخیم کننده و تثبیت کننده در صنایع غذایی استفاده شود. برای کاربردهای غذایی و دارویی، CMCباید خلوص بالایی داشته باشد به این معنی که خلوص ماده سنتز شده باید بالاتر از 99.5٪ باشد. برای رسیدن به چنین خلوصی، فرآیندهای تصفیه با دقت بالا مورد نیاز است.
این صمغ سلولزی می تواند در آب گرم، آب سرد و حتی در دمای زیر صفر سانتی گراد (البته برای مدت محدود) پایدار بماند. به همین دلیل است که این ماده به عنوان یک افزودنی مفید در تعداد زیادی از محصولات غذایی با کیفیت بالا استفاده می شود.
در کاربردهای بهداشتی نیز کربوکسی متیل سلولز با کیفیت بالا مورد نیاز است. این گریدCMC را می توان در صنایع دارویی و آرایشی برای مقاصد مختلف استفاده کرد. در این صنایع می توان از این ماده در تولید خمیردندان (برای طعم و براقیت)، کرم دست، شامپو، کرم موبر و همچنین قرص های دارویی به دلیل خاصیت آبدوست آن استفاده کرد.