این مقاله به مهم ترین مراحل و گام های لازم که به طور کلی و عمومی برای افزایش عزت نفس مصداق دارد می پردازد. قبل از آن لازم است که مفهوم و معنای عزت نفس را مرور کنیم ، بنابراین این سوالات مطرح می شوند که عزت نفس چیست و تفاوت آن با اعتماد به نفس در چیست ؟ دکتر ملینا شیرانی ، روانشناس بالینی به این سوالات درباره عزت نفس پاسخ می دهد: عزت نفس در علم روان شناسی به معنای ارزشی است که افراد به طور کلی برای خود قائل هستند ، صرف نظر از همه دستاوردها یا ناکامی ها و صرف نظر از نقاط قوت یا ضعف خود ، اما اعتماد به نفس به معنای این است که فرد در یک زمینه خاص چقدر به توانایی خودش اعتماد دارد ؟
در واقع می توان گفت افرادی که عزت نفس بالایی دارند به طور کلی برای وجود خود ارزش بالایی قائل هستند و خودشان را ارزشمند می دانند حتی اگر در زمینه های خاصی از زندگی دستاوردهاو موفقیت های مورد انتظارشان را کسب نکرده باشند ، آن ها ارزش خود را به دارایی ها و موقعیت هایشان در زندگی گره نزده اند ، به خاطر همین اگر هر آن چه آن ها به عنوان موقعیت و ثروت دارند از آن ها گرفته شود باز هم خودشان را ارزشمندو قابل احترام می دانند.
عزت نفس تا اندازه زیادی تحت تاثیر رویدادهای دوران کودکی و رابطه کودک با اولین اشخاص زندگی یعنی پدر و مادر است . در حالی که اعتماد به نفس به خاطر اینکه موقعیتی است بیشتر تحت تاثیر تجربیات فرد در یک زمینه خاص قرار می گیرد و می تواند در طول زندگی تغییر کند.
مثلا فردی که در مجموع تجربیات مثبتی در زمینه سخنرانی در حضور جمع داشته و با بازخوردهای مثبت رو به رو شده ، در آن زمینه خاص یعنی سخنرانی در حضور جمع دارای اعتماد به نفس است.
دکتر ملینا شیرانی ، رواندرمانگر در ادامه شرح مطالب به بیان این نکته می پردازد که با توجه به تعریف عزت نفس که به آن اشاره شد ، عزت نفس می تواند به لحاظ روان شناختی ، نقش اساسی در زمینه موفقیت ها و شکست های فرد و تجربیات تلخ و شیرین او در سراسر طول عمرش داشته باشد.
نیازی به توضیح و اشاره نیست که افرادی که عزت نفس بالاتری دارند افراد مقاوم تری هستند ، آن ها در مواجهه با ناملایمات زندگی تسلیم و ناامید نمی شوند ، افراد هدفمندی هستند و برای رسیدن به اهداف خود تلاش می کنند و البته در زمینه روابط عاطفی و روابط اجتماعی نیز ، از روابط سالم ترو رضایت بخش تری برخوردار هستند.تا جایی که می توانیم علت بسیاری از انتخاب های نادرست افراد و روابط مسموم و شکست های زندگی و حتی آسیب پذیر شدن در برابر برخی از اختلالات روانی را به پایین بودن عزت نفس در افراد مربوط بدانیم.
چهار مرحله مهم برای افزایش دادن عزت نفس در ادامه مطرح شده است.
