احتمالاً با شنیدن نام "لینوکس"، تصویری از یک هکر در اتاقی تاریک یا صفحهای پر از کدهای سبز و نامفهوم در ذهنتان نقش میبندد. این تصور، شاید دو دهه پیش کمی واقعیت داشت، اما امروز، شما در حال خواندن این متن روی دستگاهی هستید که به احتمال زیاد، با لینوکس کار میکند. از گوشی اندرویدی شما تا سرورهای نتفلیکس و اینستاگرام و حتی سیستمعامل خودروهای تسلا، همگی بر شانههای همین قهرمان ساکت و متن-باز ایستادهاند.
اما این سفر برای یک کاربر خانگی چگونه آغاز میشود؟ در این راهنمای جامع، ما شما را قدم به قدم از نقطه صفر تا تبدیل شدن به یک کاربر لینوکس همراهی میکنیم.
در سادهترین تعریف، لینوکس یک "هسته" (Kernel) سیستمعامل است؛ مغز متفکری که سختافزار کامپیوتر شما را مدیریت میکند. این هسته در سال ۱۹۹۱ توسط یک دانشجوی فنلاندی به نام لینوس توروالدز "فقط برای سرگرمی" آغاز شد. اما جادوی واقعی زمانی اتفاق افتاد که این هسته با ابزارهای جنبش "نرمافزار آزاد" (GNU) ترکیب شد و یک سیستمعامل کامل، رایگان، امن و فوقالعاده انعطافپذیر را به وجود آورد. این همان چیزی است که به ما قدرت انتخاب میدهد و زیربنای یکی از تاثیرگذارترین پروژههای تاریخ تکنولوژی است. (برای خواندن داستان کامل و شگفتانگیز تاریخچه لینوکس و آشنایی عمیقتر با مفاهیم آن، به مقاله جامع ما در وبلاگ پالس لینوکس مراجعه کنید).
شاید بپرسید "چرا باید از محیط آشنای ویندوز دل بکنم؟" پاسخ در چند مزیت کلیدی نهفته است که تجربه دیجیتال شما را متحول میکند:
هزینه صفر: لینوکس و هزاران نرمافزار آن کاملاً رایگان هستند.
امنیت افسانهای: با ویروسها و باجافزارها خداحافظی کنید. معماری لینوکس ذاتاً امن است.
حریم خصوصی واقعی: شما محصول نیستید. لینوکس دادههای شما را برای تبلیغات جمعآوری نمیکند.
سرعت و زندگی دوباره: کامپیوترهای قدیمی با لینوکس جان تازهای میگیرند و سریعتر از همیشه کار میکنند.
کنترل کامل: شما پادشاه کامپیوتر خود هستید. هر چیزی قابل تغییر و سفارشیسازی است.
اینها تنها بخشی از دلایلی هستند که میلیونها نفر در سراسر جهان لینوکس را انتخاب میکنند. (ما در مقاله اصلی خود در وبلاگ پالس لینوکس، هر کدام از این دلایل را به صورت عمیق و با مقایسه با ویندوز بررسی کردهایم. برای دیدن این تحلیل جامع، به وبلاگ ما سر بزنید).
برخلاف ویندوز که تنها یک نسخه دارد، لینوکس در قالب "توزیعها" یا طعمهای مختلف ارائه میشود. این تنوع، قدرت شماست. در اینجا چند انتخاب محبوب برای شروع وجود دارد:
اوبونتو (Ubuntu): مشهورترین و یک نقطه شروع استاندارد برای همه.
لینوکس مینت (Linux Mint): بهترین دوست مهاجران از ویندوز، با ظاهری بسیار آشنا.
پاپ! او اس (Pop!_OS): انتخاب اول گیمرها و توسعهدهندگان به لطف ابزارهای خاص و پشتیبانی عالی از سختافزار.
زورین او اس (Zorin OS): اگر به دنبال زیبایی و ظاهری شبیه به مک یا ویندوز ۱۱ هستید، این گزینه برای شماست.
انتخاب اولین توزیع، قدمی هیجانانگیز برای ورود به این دنیاست. (ما در راهنمای کامل خود در وبلاگ پالس لینوکس، ۱۰ توزیع برتر را به صورت تصویری و با جزئیات کامل مقایسه کردهایم تا به شما در پیدا کردن بهترین گزینه کمک کنیم. برای دیدن این مقایسه، به مقاله ما مراجعه کنید).
شاید بزرگترین ترس شما، پاک شدن ویندوز و فایلهایتان باشد. خبر خوب این است که شما مجبور به این کار نیستید! با روش "دوال بوت" (Dual Boot)، شما میتوانید لینوکس را در کنار ویندوز نصب کنید. به این ترتیب، هر بار که کامپیوتر را روشن میکنید، میتوانید انتخاب کنید که وارد کدام سیستمعامل شوید.
فرآیند کلی به این صورت است:
پشتیبانگیری: از اطلاعات مهم خود یک نسخه پشتیبان تهیه کنید.
ایجاد فضا: در ویندوز، بخشی از فضای هارد دیسک را برای لینوکس خالی میکنید.
ساخت فلش بوتیبل: فایل نصب لینوکس (مثلاً اوبونتو) را روی یک فلش مموری میریزید.
نصب: سیستم را از روی فلش بوت کرده و مراحل نصب را دنبال میکنید.
این فرآیند بسیار امنتر و سادهتر از آن چیزی است که به نظر میرسد. ما یک راهنمای جامع برای (نصب هر نوع لینوکسی در کنار ویندوز) و همچنین یک آموزش فوقالعاده دقیق و تصویری برای (نصب قدم به قدم اوبونتو) در وبلاگ پالس لینوکس آماده کردهایم که شما را در تمام این مراحل حساس همراهی میکند.
دنیای لینوکس منتظر شماست. این فقط یک تغییر سیستمعامل نیست؛ ورود به یک فرهنگ مبتنی بر آزادی، همکاری و دانش است. امیدواریم این راهنمای جامع، اولین جرقه را برای شروع این سفر شگفتانگیز در ذهن شما زده باشد. برای هر قدم بعدی، "پالس لینوکس" همراه و راهنمای شما خواهد بود.
