یک خط کامل سلف سرویس اعم از اینکه در یک بوفه رستوران کوچک راه‌اندازی شود یا در یک رستوران بزرگ هتلی شیک می‌بایست شامل چند بخش باشد.
یک یا چند کانتر ساده، کانتر سرد و گرم کانتر قاشق و چنگال (برای رستوران‌ها) و البته یخچال نوشیدنی می‌تواند اصلی‌ترین بخش‌های یک خط سلف سرویس کامل باشد.
کارکردهای یک خط سلف سرویس
هر یک از اجزای فوق در خط سلف سرویس کارکرد ویژه‌ای دارد. کانتر گرم برای سرویس‌دهی غذای گرم مورد استفاده قرار می‌گیرد. در کانتر سرد می‌توان انواع غذاهای سرد و نوشابه یا سالاد را به مشتریان عرضه کرد. کانتر ساده و کانتر قاشق و چنگال برای استفاده مشتری از قاشق مورد استفاده است. در این کانتر می‌توان انواع چنگال و کارد را هم قرار داد. در کانتر صندوق و ریل می‌توان غذا و انواع دسر همراه آن را از یک نقطه به نقطه دیگری هدایت کرد. این کانتر شامل انواع شفینگ دیش هم می‌شود.
البته باید توجه داشت بسته به نوع خدمات یک مجموعه و وعده‌های غذایی پیش‌بینی شده برای عرضه تجهیزات فوق می‌تواند متفاوت باشد.
خط سلف سرویس که به طور معمول شامل انواع کانتر گرم، سرد، میزهای استیل کناری و ظروف بن ماری است. اندازه کانترها نسبت به فضای موجود می‌تواند بنا به خواسته صاحب رستوران یا هتل و هر مجموعه دیگری که خط سلف سرویس راه‌اندازی می‌کند مشتری قابل تغییر باشد.
به عنوان مثال اگر یک مجموعه عرضه غذایی قصد داشته باشد وعده صبحانه را برای کارمندان شرکتی تدارک ببینید. می‌بایست در مجموعه تجهیزات خود عرضه بخش وعده صبحانه، آب‌جوش، محفظه نگهداری نان و … را مدنظر قرار دهد.
اماکن پیشنهادی برای راه‌اندازی خط سلف سرویس
خط سلف سرویس برای توزیع غذا در زمانی کوتاه برای افراد یکی از گزینه‌های مناسب است. این خطوط را می‌توان متناسب با مکان‌های مختلفی راه‌اندازی کرد. به عنوان نمونه کارخانجات، مدارس، پادگان‌ها و محیط‌های نظامی، بیمارستان‌ها، ادارات، ایستگاه‌های خطوط مترو، پایانه‌های حمل‌ونقل درون‌شهری و برون شهری، مساجد و… می‌توانند در محیط‌هایی خط کامل یا بخش‌هایی از سلف سرویس عرضه غذایی را راه‌اندازی کنند.
شاید تا چند سال پیش بهترین مکان قرارگیری خطوط سلف‌سرویس داخل سالن‌های غذاخوری تلقی می‌شد. اما امروز به دلیل پیچیده‌تر شدن حیات اجتماعی انسان‌ها این خطوط را می‌توان در مکان‌های مختلفی که تردد افراد زیاد است راه‌اندازی کرد که مثال‌های آن در بالا آمد.
در این خطوط می‌بایست غذای سرد، گرم و نوشیدنی به مقدار کافی وجود داشته باشد تا دسترسی به انواع اغذیه برای افراد فراهم شود. در چینش این تجهیزات می‌بایست به نور محیط و قابل دسترس بودن غذاها هم توجه شود.
وظیفه یک خط کامل سلف سرویس نگهداری سالم غذا در وهله اول و سرو آن در مرحله بعد به متقاضیان است. اما نباید فراموش کرد که چنین خطی با همه تجهیزات کاملش در فرایند پخت غذا نقشی ندارد و هر آنچه از نوشیدنی و خوردنی که در این خطوط عرضه می‌شوند در واقع در مکان دیگری تهیه یا فرآوری می‌شوند.
کانترهای تشکیل دهنده خط سلف سرویس اغلب شامل دو دسته اصلی هستند. دسته اول مانند بیشتر تجهیزات آشپزخانه صنعتی از استیل ضد زنگ استفاده شده است و برای نگهداری و عرضه غذای سرد و گرم مناسب است. کانترهای دیگری از جنس کورین و چوب است و بعضاً بخشی از تجهیزات آن از پلاستیک ساخته می‌شود که بسته به نوع آن می‌تواند غذاهای مختلفی (گرم و سرد) و نوشیدنی را در آن سرو کرد. تذکر این موضوع لازم است که چنین کانترهایی برای ایجاد زیبایی در محیط نیز کارآمدی‌هایی خاصی دارند.
فضای راه‌اندازی خط سلف سرویس
از جمله نکاتی که خریداران یک خط سلف سرویس می‌بایست به آن توجه کنند، فضایی است که این خط سلف سرویس قرار است در آن راه‌اندازی شود. نحوه استفاده مشتریان از این خط تولید و یا اپراتور عرضه غذا و نوشیدنی هم می‌بایست قبل از راه‌اندازی چنین خطوطی مورد توجه صاحبان رستوران‌ها، هتل‌ها و مراکز عرضه غذایی قرار گیرد. (یک تصویر ذهنی از خط سلف سرویس در مکان مورد نظر بسازید.)
این خط سلف سرویس‌ها براساس یک تنوع و مقدار خروجی غذا در محیط مورد نظر می‌تواند قرار گیرد و سازندگان می‌توانند برای ابعاد مختلف و کارکردهای مختلف این خطوط را ایجاد کنند.
چند نکته که نباید فراموش‌تان شود
برای راه‌اندازی یک خط سلف سرویس چند نکته را باید مدنظر قرار داد توجه به این نکات در دستیابی بهتر و زودتر از زمان مورد انتظارتان کمک خواهد کرد.
فراموش نکنید که نمی‌بایست نسبت به محیط (فضا) راه‌اندازی سلف‌سرویس بی تفاوت باشید.
بد نیست بدانید بعد از راه‌اندازی یک خط کامل سلف‌سرویس طعم غذا و کیفیت عرضه آن یک فاکتور مهم محسوب می‌شود. بنابراین با توجه به حجم احتمالی مشتریان و بازارسنجی برای غذاهایی که عرضه می‌کنید توجه کافی را به تجهیزاتی که تهیه می‌کنید داشته باشید (این موضوع را از زمان تهیه تجهیزات مناسب برای راه‌اندازی یک سلف سرویس مدنظر قرار دهید.)
یکی از ملزومات راه‌اندازی سلف سرویس‌ها برای هتل‌ها و رستوران‌ها این است که منوی محصولات شما متنوع باشد. از انواع سالاد و پیش غذا هم در منوی خود بهره بگیرید تا انتخاب مشتریان‌تان بیشتر شود.
