مدتی است که واژه نه‌چندان آشنای متاورس بر سر زبان‌ها افتاده است. این کلمه را از افراد مختلفی می‌شنویم از سرمایه‌گذاران ارزها دیجیتال وگیمرها تا فعالین حوزه تکنولوژی؛ همه از متاورسی حرف می‌زنند که کمتر کسی آن را تجربه کرده است، این فرا دنیا آن‌قدر جذاب است که حتی در حد تئوری هم افراد زیادی را شیفته و مجذوب خود کرده است.
در اکثر مطالب وب‌سایت‌ها یک تعریف قلمبه‌سلمبه و ترجمه‌شده از متاورس ارائه شده است که شاید برای افراد مبتدی فهم آن آسان نباشد در این مقاله سعی کرده‌ام متاورس را به‌صورت ساده توضیح دهم در صورتی که شما هم به دنبال پاسخ سوال متاورس چیست، هستید. تا انتهای این مقاله با من همراه باشید.
در این دنیا می‌توانید در مکانی باشید بدون اینکه به آنجا بروید. شما می‌توانید هر کاری انجام دهید، هرجایی بروید. مثل رفتن به یک سیاره برای تعطیلات یا موج‌سواری روی یک موج بزرگ 15 متری دریا یا اسکی‌بازی روی اهرام مصر یا صعود به کوه اورست همراه با بتمن!
اینجا می‌توانید در کازینو روی پولتان قمار کنید و آن را از دست بدهید. می‌توانید ازدواج کنید، طلاق بگیرید.
در این دنیا می‌توانید قدبلند، زیبا، ترسناک، مرد زن واقعی یا کارتونی یا هرچه که اراده کنید باشید. این آواتار شماست و می‌توانید آن را عوض کنید. به‌غیر از زمان خوردن و خوابیدن و رفتن به توالت می‌توانید هر کاری را که بخواهید انجام دهید، اینجا جایی است که یکدیگر را می‌بینید و با هم دوست می‌شوید.
جملات بالا قسمتی از دیالوگ فیلم بازیکن شماره 1 آماده (ready player one) در رابطه با دنیای مجازی است که شخصیت‌های فیلم با یک عینک واقعیت مجازی و سایر تجهیزات و لباس‌های سنسور دار به آنجا می‌روند، با هم دوست می‌شوند، با افراد و محیط آن دنیا تعامل دارند، خریدوفروش می‌کنند و به عبارتی در آن دنیا زندگی می‌کنند. این فیلم پیش‌بینی بسیار نزدیکی از متاورس را به نمایش گذاشته است.
مانند هر مفهوم دیگری متاورس هم ابتدا از یک تخیل شروع شد، اولین بار در رمان علمی تخیلی Snow Crash اثر نیل استفنسون از آن صحبت شد. ایده مطرح‌شده در سال 1992 در کتاب اکنون در آستانه تبدیل‌شدن به واقعیت است.
درواقع متاورس مفهومی از یک فضای مجازی سه‌بعدی آنلاین است که کاربران را در تمام جنبه‌های زندگی‌شان به هم متصل می‌کند. متاورس این کار را از طریق پلتفرم‌های متعدد انجام می‌دهد، مانند اینترنت که وب‌سایت‌های مختلف روی بستر آن از طریق یک مرورگر قابل‌دسترسی هستند.
متاورس به‌وسیله واقعیت افزوده (AR) هدایت می‌شود و هر کاربر یک شخصیت یا آواتار را کنترل می‌کند. به‌عنوان مثال، ممکن است شما با یک هدست واقعیت مجازی در دفتر مجازی خود در یک جلسه شرکت کنید، پس از اتمام جلسه در یک بازی مبتنی بر بلاک‌چین استراحت کنید و سپس سبد رمزارزها و امور مالی خود را در داخل متاورس مدیریت کنید. کار، تفریح، مدیریت سرمایه. این شبیه فعالیت‌های زندگی واقعی‌مان نیست؟
در حال حاضر می‌توان برخی از جنبه‌های متاورس را در دنیای بازی‌های ویدیویی مجازی موجود تجربه کرد. بازی‌هایی مانند Second Life و Fortnite یا ابزارهای اجتماعی کاری مانند Gather.town عناصر متعددی از زندگی ما را در دنیای آنلاین گرد هم می‌آورند. اگرچه این برنامه‌ها متاورس نیستند، اما تا حدودی می‌توانند جنبه‌هایی از این دنیا را برای ما شبیه‌سازی کنند.
متاورس فقط مربوط به بازی یا رسانه‌های اجتماعی نیست، در این دنیا اقتصاد، هویت دیجیتال، حکومت غیرمتمرکز و سایر مفاهیم هم دخیل هستند.
در حال حاضر بازی‌های ویدیویی نزدیک‌ترین تجربه متاورس را ارائه می‌دهند. البته این نکته فقط به این دلیل نیست که آن‌ها سه‌بعدی هستند، بازی‌های ویدیویی اکنون خدمات و ویژگی‌هایی را ارائه می‌کنند که با دیگر جنبه‌های زندگی ما هم مربوط هستند. بازیکنان دیگر فقط بازی نمی‌کنند بلکه از آن برای سایر فعالیت‌ها و بخش‌های زندگی خود هم استفاده می‌کنند. این روزها بازی مانند بازی ویدیویی Roblox میزبان رویدادهای مجازی مانند کنسرت‌ها و جلسات است. اخیرا در بازی چند نفره Fortnite حدود 12.3 میلیون بازیکن در تور مجازی موسیقی تراویس اسکات شرکت کردند.
محیط‌های شبیه‌سازی‌شده در متاورس فقط جنبه سه‌بعدی فضای این دنیا را فراهم می‌کنند اما اگر قرار است در متاورس زندگی کنیم، به چیزهایی نیاز داریم که همه جنبه‌های زندگی را پوشش دهند. رمز ارزها می‌توانند سایر بخش‌های کلیدی موردنیاز زندگی در متاورس، مانند گواهی دیجیتالی مالکیت دارایی‌ها، انتقال ارزش، حاکمیت و دسترسی را برای ما فراهم کنند.
اگر ما در این دنیای جدید کار کنیم، معاشرت کنیم و اقلام مجازی را بخریم، به روشی مطمئن برای نشان دادن مالکیت دارایی‌هایمان نیاز داریم. همچنین باید بتوانیم اقلام و پولمان را به روشی امن مبادله کنیم. شرکت‌کردن و نقش‌داشتن در تصمیم‌گیری‌هایی که در متاورس اتفاق می‌افتد هم برای اعضای متاورس اهمیت بالایی دارد.
شاید بگویید بازی‌های رایانه‌ای زیادی هستند که بسیاری از این امکانات را برای ما فراهم می‌کنند، اما اداره بازی‌های ویدئویی به‌صورت متمرکز و توسط توسعه‌دهندگان بازی اتفاق می‌افتد. بلاک‌چین به‌عنوان روشی غیرمتمرکز و شفاف برای برخورد با موضوعات گزینه بهتری است.
مدرک دیجیتالی مالکیت
با داشتن کیف پولی با دسترسی به کلیدهای خصوصی خود، می‌توانید مالکیت فعالیت یا دارایی‌تان را در بلاک‌چین اثبات کنید. کیف پول یکی از امن‌ترین و قوی‌ترین روش‌ها برای ایجاد هویت دیجیتال و اثبات مالکیت است.
رونوشت دقیقی از تراکنش‌های شما در بلاک‌چین ثبت می‌شود که نشان‌دهنده مالکیت شما بر دارایی‌هایتان است.
قابلیت جمع‌آوری دیجیتال
همان‌طور که می‌توانیم مشخص کنیم که چه کسی مالک چیزی است، می‌توانیم نشان دهیم که یک کالا اصلی و منحصربه‌فرد است یا خیر. این برای متاورس که به دنبال ترکیب فعالیت‌های زندگی واقعی با دنیای جدید است، مهم است. ما از طریق NFTها می‌توانیم اشیایی را ایجاد کنیم که 100٪ منحصربه‌فرد هستند و هرگز نمی‌توانند دقیقا کپی یا جعل شوند. یک بلاک‌چین می‌تواند نشان‌دهنده مالکیت اقلام فیزیکی هم باشد.
انتقال ارزش
متاورس به راهی برای انتقال ایمن ارزش نیاز دارد که کاربران به آن اعتماد داشته باشند. سکه‌های درون بازی، در بازی‌های چندنفره امنیت کمتری نسبت به رمزارزهای مبتنی بر بلاک‌چین دارند. اگر کاربران زمان زیادی را در متاورس صرف کنند و در آنجا کسب درآمد کنند، به یک ارز قابل‌اعتماد نیاز خواهند داشت و چه بستری قابل‌اعتمادتر از بلاک‌چین؟
حاکمیت
نحوه اجرای قوانین و حکمرانی منصفانه در متاورس هم موضوع و دغدغه‌ی مهمی برای کاربران است، مانند زندگی واقعی که ما دوست داریم در شرکت‌ها حق رأی داشته باشیم و رهبران و دولت‌ها را انتخاب کنیم. بلاک‌چین این امکان را به‌خوبی برای کاربران فراهم می‌کند.
قابلیت دسترسی
ایجاد کیف پول برای همه افراد در سراسر جهان در بلاک‌چین‌های عمومی آزاد است و برخلاف حساب بانک‌های سنتی، نیازی به پرداخت پول یا ارائه جزئیات ندارد. این امر بلاک‌چین را به یکی از در دسترس‌ترین راه‌ها برای مدیریت امور مالی و هویت دیجیتالی آنلاین تبدیل می‌کند.
قابلیت همکاری
فناوری بلاک‌چین به‌طور مداوم سازگاری بین پلتفرم‌های مختلف را بهبود می‌بخشد. پروژه‌هایی مانند Polkadot (DOT) و Avalanche (AVAX) امکان ایجاد بلاک‌چین‌های سفارشی را فراهم می‌کنند که می‌توانند با یکدیگر تعامل داشته باشند. یک متاورس واحد نیاز به اتصال چندین پروژه دارد و فناوری بلاک‌چین در حال حاضر راه‌حل‌هایی برای این کار دارد.
همان‌طور که اشاره کردیم، متاورس تمام جنبه‌های زندگی را در یک مکان ترکیب می‌کند. همان‌طور که ما در زندگی واقعی نیاز به کسب درآمد داریم، در متاورس هم باید این امکان برایمان فراهم باشد. شما می‌توانید درحالی‌که روی کاناپه پذیرایی خود لم داده‌اید، وارد دفتر سه‌بعدی محل کار خود در متاورس شوید و با آواتارهای همکاران خود تعامل داشته باشید. شما دارید کار میکنید و پول در می‌آورید اما از طریق متاورس.
از راه‌های کسب درآمد از متاورس بازی‌هایی به سبک play-to-earn است که درآمد ثابتی را برای مردم در سراسر جهان فراهم می‌کنند. این بازی‌های آنلاین کاندیدای عالی برای پیاده‌سازی در متاورس هستند. بازی‌های درآمدزا مانند Axie Infinity و Gods Unchained با اینکه جهان یا آواتار سه‌بعدی ندارند، می‌توانند بخشی از متاورس به‌عنوان راهی برای کسب درآمد باشند.
یکی دیگر از راه‌های کسب درآمد در متاورس خریدوفروش زمین یا ملک است. این ملک معمولا هنگام خرید به‌صورت NFT درمی‌آید. این قبیل معاملات در حال حاضر در پلتفرم‌هایی مانند دیسنترالند در حجم وسیعی انجام می‌شود.
درست است که ما هنوز یک متاورس واحد نداریم، اما پلتفرم‌ها و پروژه‌های زیادی مشابه متاورس وجود دارد که به‌طورمعمول، NFTها و سایر عناصر بلاک‌چین را در خود جای می‌دهند. مثال‌های زیر به روشن‌تر شدن موضوع کمک خواهند کرد.
SecondLive یک محیط مجازی سه‌بعدی است که در آن کاربران، آواتارها را برای معاشرت، یادگیری و تجارت کنترل می‌کنند. این پروژه همچنین دارای یک بازار NFT برای مبادله اقلام کلکسیونی است.
Axie Infinity یک بازی برای کسب درآمد است که به بازیکنان کشورهای درحال‌توسعه فرصتی برای کسب درآمد ثابت می‌دهد. در این بازی، بازیکن می‌تواند، شروع به ساختن توکن Smooth Love Potion (SLP) کند. هنگامی‌که این توکن‌ها در بازار آزاد فروخته می‌شود، فرد بسته به میزان بازی و قیمت بازار می‌تواند تقریباً کسب درآمد کند.
درحالی‌که Axie Infinity یک کاراکتر سه‌بعدی یا آواتار منحصربه‌فرد را ارائه نمی‌دهد، به کاربران این فرصت را می‌دهد تا کارهایی شبیه به متاورس را انجام دهند.
Decentraland یک دنیای دیجیتال و آنلاین است که عناصر اجتماعی را با ارزهای دیجیتال، NFTها و املاک مجازی ترکیب می‌کند. علاوه بر این، بازیکنان نیز نقش فعالی در اداره پلتفرم دارند. مانند سایر بازی‌های بلاک‌چین، NFTها برای نمایش کلکسیون‌ها استفاده می‌شوند. آن‌ها همچنین برای قطعات زمینی 16 در 16 متری استفاده می‌شوند که کاربران می‌توانند آن را با ارز دیجیتال MANA خریداری کنند. ترکیب همه این‌ها یک اقتصاد پیچیده مبتنی بر رمز ارزها را ایجاد می‌کند.
اگرچه در حال حاضر با یک متاورس واحد و یکپارچه فاصله زیادی داریم، اما شاهد تحولاتی هستیم که همه در راستای تحقق این ایده حرکت می‌کنند. تغییر نام فیس‌بوک به متا و سرمایه‌گذاری شرکت‌های مطرح حوزه گیم و تکنولوژی نوید ساخت این آرمان‌شهر مجازی را در آینده می‌دهند.
هیجان و تب‌وتاب زیادی در پشت متاورس وجود دارد که بیشتر این هیجان ناشی از هیاهویی است که توسط خود شرکت‌های فناوری و رسانه‌های اجتماعی منتشر می‌شود. اینکه آیا این شرکت‌ها می‌توانند زیرساخت فنی لازم را برای متاورس به دست آوردن نیازمند گذر زمان است!
