آموزش آنلاین طی دهۀ گذشته رشد قابل توجهی داشته است.صنعت آموزش مجازی در سال ۲۰۱۹ ارزشی بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار داشته است و انتظار می‌رود که تا سال ۲۰۲۶ ارزش آن به ۳۷۵ میلیارد دلار برسد.
اما یکی از مهم‌ترین ملزومات آموزش آنلاین، تولید محتوای آموزشی جذاب و ارائۀ آن به شاگردان است. البته محنواهای آموزشی برای کلاس‌های حضوری نیز قابل استفاده هستند. اما در کلاس‌های مجازی نیاز به وجود چنین محتواهایی بیشتر احساس می‌شود.
از یک سو، هزینۀ تولید محتواهای آموزشی توسط افراد متخصص بسیار بالا است. از سوی دیگر، هیچ کس به اندازۀ معلم، روی موضوعات کتاب درسی مسلط نیست. بنابراین در صورتی که خودِ معلم، با ابزارهای تولید محتوای آموزشی آشنا باشد، علاوه بر صرفه‌جویی در هزینه‌ها، کیفیت علمی این محتواها نیز بسیار بالاتر خواهد بود. در این مقاله تصمیم داریم به معرفی بهترین نرم‌افزارهای تولید محتوای آموزشی برای معلمان بپردازیم.
نرم‌افزارهای حرفه‌ای مختلفی برای تولید و ویرایش فایل‌های ویدیویی وجود دارند. از جملۀ آن‌ها می‌توان به پریمیر، کورل استودیو، ادیوس و بسیاری موارد دیگر اشاره کرد.
اما اگر بخواهیم یک نرم‌افزار ساده و کاربردی را برای تولید محتوای آموزشی ویدیویی به معلمان معرفی کنیم، بدون شک کمتازیا (کمتاسیا یا کمتژیا) بهترین گزینه خواهد بود.
کمتازیا یکی از قدرتمندترین نرم‌افزارهای ویرایش و تولید محتواهای ویدیویی به خصوص در حوزۀ آموزش است. استفاده از این برنامه به بهبود روش تدریس شما زمینۀ آموزش آنلاین بسیار کمک خواهد کرد.
نرم افزار کمتاسیا برای اولین بار در سال 2003 روانۀ بازار شد. محیط ساده و قابل درک آن، این نرم‌افزار را به بهترین برنامۀ ویرایش ویدیو برای افراد مبتدی تبدیل کرده است.
کمتاسیا کاربردهای بسیار زیادی دارد که برخی از آن‌ها عبارتند از:
برای تولید، ویرایش و تدوین محتواهای ویدیویی با گوشی، اپلیکیشن‌های اینشات (Inshot) و کاین مستر (KineMaster) گزینه‌های پرکاربرد و مفیدی هستند. تلاش می‌کنیم تا در مقالات آینده در سایت معلمان استادبانک، ویدیوهای آموزش اینشات برای معلمان را نیز ارائه دهیم.
به عنوان یک معلم حتما بارها به ساخت اسلاید برای ارائۀ مطالب مختلف، نیاز پیدا کرده‌اید.
تا چند سال پیش، پاورپوینت تنها نرم‌افزار آموزشی بود که برای اسلایدسازی و ارائۀ مطلب، مورد استفادۀ هر مخاطبی قرار می‌گرفت. اما امروزه نرم‌افزارهای متنوعی برای این کار روانۀ بازار شده‌اند که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند.
♦ پرزی (Prezi)، کنوا (Canva)، اسلایدز (Slides) و گوگل اسلاید (Google Slide) تنها چند نمونه از برنامه‌های اسلایدسازی هستند.
با وجود تنوع بسیار زیاد در برنامه‌های ساخت اسلاید، هنوز هم پاورپوینت را می‌توان بهترین و کاربردی‌ترین برنامۀ تولید محتوای آموزشیِ اسلایدی دانست. پیشنهاد می‌کنیم حتما از ویژگی‌های متنوع این برنامه در روش تدریس آنلاین خود استفاده کنید.
امکانات بسیار زیاد این نرم‌افزار در مقایسه با سایر برنامه‌های ارائۀ مطلب،، عدم نیاز به استفاده از اینترنت در حین ارائه، رایگان بودن همۀ امکانات، قالب‌های آماده و متنوع و بسیاری موارد دیگر، از جمله مزایای پاورپوینت هستند.
همان طور که اشاره کردیم، پاورپوینت کاربردها و امکانات بسیار زیادی دارد. از جملۀ این امکانات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
برای اسلایدسازی با استفاده از گوشی، اپلیکیشن کنوا (Canva) گزینۀ مناسبی است که بسیاری از معلمان برای تولید محتواهای آموزشی خود از آن استفاده می‌کنند.
فابل‌های متنی یکی از رایج‌ترین انواع محتواهای آموزشی هستند که هیچ‌گاه از رونق نیفتاده و همواره مخاطبان خاص خود را دارد. تهیۀ این نوع فایل‌ها به خصوص برای معلمان که تولید محتوا جزو مهارت‌ها و وظایف اصلی آن‌ها نیست، در مقایسه با سایر محتواها بسیار ساده‌تر و سریع‌تر صورت می‌گیرد.
♦ فایل‌های متنی غالبا در برنامۀ ورد طراحی و تهیه می‌شوند. بنابراین می‌توان نرم‌افزار ورد را مهم‌ترین نرم‌افزار تولید محتوای آموزشی متنی در نظر گرفت.
اما یکی از مطمئن‌ترین روش‌ها برای حفظ و نگهداری اسناد و محتواهای آموزشی متنی، استفاده از فرمت پی‌دی‌اف است. چرا که
با مجازی شدن آموزش‌ها همۀ معلم‌ها به ابزارهایی برای ویرایش فایل‌های پی‌دی‌اف و اشتراک‌گذاریِ آنلاینِ آن‌ها، نیاز پیدا کردند. نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌های مختلفی برای ویرایش این دسته از فایل‌های دیجیتالی وجود دارند. یکی از محبوب‌ترین و کاربردی‌ترین آن‌ها، نرم‌افزار PDF Annotator است که در سایت معلمان استادبانک نیز آموزش داده شده است.
برخی از کاربردهای برنامۀ PDF Annotator عبارتند از:
یکی دیگر از کاربردهای بی‌نظیرِ PDF Annotator، استفاده به عنوان تختۀ هوشمند، در کلاس‌های مجازی است. کافیست به یک قلم نوری دسترسی داشته باشید تا با استفاده از این ویرایشگر، از تمام امکانات یک تختۀ مجازی برخوردار شوید.
در مقالۀ استفاده از PDF Annotator به عنوان تختۀ هوشمند، نحوۀ استفاده از این نرم‌افزار، توسط یکی از اساتید محترم استادبانک آموزش داده شده است.
برای ویرایش فایل‌های پی‌دی‌اف خود روی گوشی، اپلیکیشن‌های متعددی روانۀ بازار شده است که یکی از بهترین و معتبرترین این برنامه‌ها، اپلیکیشن زودو (Xodo) است.
محتواهای صوتی، محتواهایی هستند که از طریق شنیدن و با استفاده از دستگاه‌ها یا برنامه‌های پخش فایل صوتی، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
هر زمان که صدای خود را ضبط می‌کنید و فایل آن را در اختیار دانش‌آموزان یا همکارانتان قرار می‌دهید، در واقع یک محتوای آموزشی صوتی را تولید کرده‌اید.
اما در حین تولید فایل‌های صوتی، ممکن است در شرایطی قرار داشته باشید که نویزهایی روی صدای شما ایجاد شود. یا ممکن است بخواهید بخش‌هایی از فایل ضبط شده را حذف کنید، افکت‌هایی را روی صدای خود ایجاد کنید، دو فایل صوتی را با هم ترکیب کرده و یا موسیفی‌هایی را به فایل خود اضافه کنید.
♦ برای رفع نویزها و انجام کارهای بالا، به یک برنامه ویرایشگر فایل صوتی نیاز خواهید داشت. از بین همۀ برنامه‌های موجود برای این کار، ما نرم‌افزار ادوبی اودیشن را پیشنهاد می‌کنیم.
این برنامه که زیرمجموعه‌ای از خانوادۀ Adobe است یک نرم‌افزار قدرتمند و جامع برای ویرایش صداست که اگر چه در نگاه اول، محیط کاربری پیجیده‌ای دارد، اما به کارگیری آن بسیار ساده و برای همۀ علاقمندان به تولید محتوای آموزشی صوتی، در هر سطحی قابل استفاده است.
از جمله کاربردهای برنامۀ ادوبی اودیشن، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
اپلیکیشن سوپرسوند (SuperSound) یکی از بهترین برنامه‌های ویرایش فایل صوتی روی گوشی است. بسیاری از معلمان برای تولید محتوای آموزشی صوتی خود از این اپلیکیشن قدرتمند استفاده می‌کنند.
یکی از دغدغه‌های معلمان و مدرسان در زمینۀ تدریس آنلاین و تولید محتوای آموزشی، تهیۀ محتواهایی است که ضمن ایجاد تعامل با شاگرد، بتواند انگیزه و مشارکت او را برای یادگیری بالا برده و در نتیجه کیفیت آموزش را افزایش دهد.
♦ استوری لاین یکی از قدرتمندترین نرم‌افزارهای تولید آزمون‌های تعاملی برای دانش‌آموزان است.
محیط سادۀ استوری لاین که بسیار شبیه به نرم‌افزار پاورپوینت است، عدم نیاز به دانش برنامه‌نویسی، ارائۀ خروجی های متنوع و پشتیبانی از زبان فارسی، از جمله مزایای استفاده از استوری لاین برای تهیه تکالیف و آزمون‌های تعاملی است.
استوری لاین کاربردهای بسیار زیادی دارد که برخی از آن‌ها عبارتند از:
بعد از ویرایش یا تولید محتوای آموزشی خود، معمولا لازم است فایل‌های آماده شده را با شاگردان، همکاران یا سایر افراد به اشتراک بگذارید. یکی از چالش‌های همیشگی معلمان در این زمینه، بالا بودن حجم فایل‌های تولید شده است.
برای رفع این مشکل، کافیست با استفاده از یک برنامۀ کاهش‌دهندۀ حجم، اندازۀ فایل‌های خود را تا حد امکان کاهش دهید.
♦ برای دستیابی به این هدف، برنامه‌ها و نرم‌افزارهای مختلفی ارائه شده است. اما تفاوت این برنامه‌ها یا یکدیکر، میزان حفظ کیفیت فایل‌ها بعد از کاهش حجم آن‌ها است. بر همین اساس، یکی از بهترین برنامه‌هایی که علاوه بر کاهش حجم فایل، تا حد زیادی کیفیت را نیز حفظ می‌کند، برنامۀ هندبرک است.
به عنوان یکی از اپلیکیشن‌های کاربردی برای کاهش حجم ویدیو و عکس در گوشی، برنامۀ Video Compressor را پیشنهاد می‌کنیم.
بعد از تولید محتوای آموزشی و کاهش حجم آن با استفاده از برنامه‌های پیشنهادی، لازم است که این محتواها را در پلتفرم‌های مناسب به شاگردانتان ارائه دهید.
بنابراین به عنوان معلمی که آموزش مجازی به بخش جدایی‌ناپذیری از زندگی شما تبدیل شده است، لازم است با این پلتفرم‌ها، قابلیت‌ها و نقاط ضعف هر یک از آن‌ها آشنا باشید. سپس با توجه به بودجه، تعداد شاگردان، و خدماتی که این پلتفرم به شما ارائه می‌دهد، بهترین گزینه را برای کلاس‌های مجازی خود انتخاب کنید.
پلتفرم‌های مختلفی برای تدریس آنلاین روانۀ بازار شده‌اند. اسکای روم، ادوبی کانکت، بیگ بلو باتن، زوم و غیره تنها چند مورد از لیستِ طولانیِ این پلتفرم‌ها هستند که هر یک از آن‌ها قابلیت‌ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند.
پیشنهاد ما برای برگزاری کلاس های آنلاین استفاده از برنامه‌های اسکای روم و ادوبی کانکت است. این دو نرم‌افزار در سایت استادبانک نیز به صورت رایگان در اختیار اساتید گرامی قرار می‌گیرد.
در مقالۀ زیر به بررسی مزایا و معایب سه پلتفرم ادوبی کانکت، اسکای روم و بیگ بلو باتن پرداخته‌ایم.
در این مقاله از سایت معلم خصوصی استادبانک به معرفی پنج نرم‌افزار تولید محتوای آموزشی، یک نرم‌افزار کاهش حجم محتوا، و بهترین پلتفرم‌های برگزاری کلاس آنلاین پرداختیم. همچنین در هر مورد تلاش کردیم، تا یک اپلیکیشن مشابه را نیز برای علاقمندان تولید محتوای آموزشی با گوشی معرفی کنیم.
اگر به مطالعۀ سایر مقالات در زمینۀ روش تدریس، توسعۀ شغلی معلمان، تکنولوژی‌های آموزشی، مدیریت کلاس و اخبار معلمان علاقمند هستید، کافیست به بخش‌های مختلف سایت معلمان استادبانک نیز مراجعه کنید.
همچنین در صورت علاقه به تدریس خصوصی، می‌توانید شرایط همکاری با استادبانک را مطالعه کرده و فرم ثبت نام معلم خصوصی را تکمیل کنید یا از طریق شماره 02191005343 با مشاورین ما در ارتباط باشید.
استادبانک همواره در تلاش است تا با همکاری برترین معلمان و اساتید کشور و با استفاده از تجربیات آن‌ها، نقشی تأثیرگذار در گسترش دانش، به روزرسانی اطلاعات معلمان و معرفی آن‌ها به دانش‌آموزان و دانشجویان کشور داشته باشد. هدف ما بالا بردن سطح کیفیت آموزش معلمان و ساختن آینده‌ای روشن برای فرزندان این سرزمین است.
