ناتوانی در یادگیری ریاضی یا به عبارتی اختلال یادگیری ریاضی، یک اختلال شایع در برخی از دانشآموزان از همان سنین پایین تحصیل است. وجود این اختلال در کودکان سبب می‌شود که آن‌ها علیرغم داشتن سطح هوش و سلامتی جسمانی کامل و نرمال، نتوانند از پس محاسبات ریاضی بربیایند. متخصصان به اختلال در ریاضی، دیس کلکولیا می‌گویند که به ضعف عملکردی در آموزش، یادگیری، درک و استفاده از مفاهیم ریاضی اشاره دارد.
شناسایی و تشخیص اختلال یادگیری ریاضی از آن جهت مهم است که می‌توان در کودک به محض مشاهده این اختلال، به درمانگر معرفی گردد و با بررسی علت اختلال ریاضی و استفاده از راهکارهای مناسب، تا حدود زیادی این مشکل را درمان کرد.
وجود اختلال ریاضی در دانشآموزان اگر توجه و درمان نشود، تنها محدود به مدرسه و دوران تحصیل نشده و می‌تواند زمینه ساز بروز مشکلات متعددی در زندگی روزمره و آینده تحصیلی و شغلی افراد شود. خیلی از این دانش آموزان که با این مشکل دسته و پنجه نرم کرده، اگر درمان نشوند، در بزرگسالی مشکلات شدیدی همچون اختلال در انجام محاسبات ساده ریاضی را نیز همراه خود خواهند داشت.
از مهم‌ترین تاثیرات منفی اختلا ل ریاضی در یادگیری این درس و عملکرد ذهنی دانشآموزان موارد زیر است:
اگر بخواهیم به صورت دقیق‌تر راجع به تاثیر اختلال یادگیری ریاضی بر عملکرد ذهن صحبت کنیم، باید بگوییم که علاوه بر موارد بالا، وجود این اختلال بر درک دانشآموز در مبحث اشکال هندسی نیز تاثیر منفی دارد. برای مثال شاید مربع را به شکلی که باید دیده شود، بیان نکرده و آن را یک شش ضلعی، مستطیل یا دایره مشاهده کند. یا برخی دیگر از دانشآموزان دارای این اختلال، در درک بصری اعداد مشکل داشته و اعداد را بگونه‌ای دیگر دیده و بیان می‌کنند. برای مثال در تشخیص اعدادی مانند (2 و 6) (7 و8) (3 و4) (4 و 6) با مشکل مواجهه می‌شوند.
این کودکان با این درجه از اختلال، از مشکلات بینایی و فضایی رنج برده و در تشخیص و حل مسائلی همچون درج نامرتب اعداد در ستون، عدم درک نقشه‌ها، هندسه و ناآگاهی از ارزش مکانی اعداد ضعیف و ناتوان هستند.
دانشآموزان دارای اختلال ریاضی یا ناتوانی در یادگیری ریاضی، ممکن است دچار مشکلات شدیدی در رشد شناختی خود نیز باشند. رشد حافظه و مسائل شناختی از آن جهت بسیار مهم است که دانشآموز در سال‌های بالاتر تحصیل باید با مسائل جبری و نمونه‌های مشابه روبه رو شوند. اما به دلیل این اختلال یا آن را درک نکرده یا با وجود درک مسائل ریاضی، در جلسه امتحان آن را فراموش می‌کنند.
برخی از کودکان که مبتلا به مشکلات شدید حافظه ای هستند، از جمله ناتوانی در به یاد آوردن مراحل مورد نیاز، حل مسائل سخت‌تر، مراحل حل معادلات جبری، معانی علائم و اصطلاحات مرتبط و غیره دچار ضعف‌های بیشتری در ریاضیات هستند.
دلایل پزشکی راجع به علت ختلال ریاضی چندان دقیق و مشخص نیست اما عوامل زیر در بروز اختلال ریاضی اکتسابی بسیار تاثیر‌گذار است:
از روش‌های مختلفی می‌توان این اختلال را تشخیص داد. در واقع علائم در برخی از موارد و دانشآموزان بسیار مشهود است. تنها کافیست معلم کلاس توجه بیشتری در زمان آموزش و واکنش‌های دانشآموزان از خود نشان دهد. البته در این زمینه کلاس معلم خصوصی ریاضی، به دلیل آموزش اختصاصی و ویژه با یک دانشآموز بسیار تاثیر‌گذار است. زیرا معلم خصوصی ریاضی تمام توجه و تمرکز خود را روی یک دانشآموز گذاشته و تمام واکنش‌ها، پاسخ‌ها و میزان یادگیری و درک او را می‌سنجد. در این نوع کلاس، تشخیص اختلال یادگیری به خصوص با تجربه معلم ریاضی بسیار آسان است.
اما از روش‌های تشخیصی اختلال ریاضی در کودکان و دانشآموزان موارد زیر است:
در واقع ارزیابی برای تشخیص اختلالات یادگیری ریاضی باید هم در حوزه عددی و محاسباتی و هم برای در بخش مفاهیم ساده و پیچیده ریاضی انجام شود. موارد بالا چند روش موثر از بین روش‌های مختلف برای تشخیص اختلالات یادگیری ریاضیات در دانشآموزان است.
۱. دارو درمانی و روان درمانی
این روش درمان در زمانی کاربرد دارد که دانشآموز دچار مشکلات روان‌پزشکی نظیر نقص توجه و بیش فعالی است. در ابتدا به روانشناس و درمانگر مراجعه کرده و در صورت نیاز به روانپزشکو مراجعه به ایشان، می‌توان زیر نظر او درمان دارویی را شروع کرد.
برخی از دانشآموزان نیز دچار اضطراب و عدم تمرکز در مسائل ریاضی هستند. این عوامل اختلال ریاضی را در آن‌ها تشدید می‌کند. مراجعه به روان درمانگر و روانشناس در این موقعیت برای تشخیص و بهبود عوامل اختلال بسیار موثر است.
۲. گفتار درمانی و کار درمانی
گفتار درمانی و کاردرمانی دو مهره اصلی برای درمان و بهبود ناتوانی‌های ریاضی در کودکان هستند. در این روش درمانی، بازی‌ها و تمرین‌های متعددی برای بهبود نقص توجه، مشکلات تمرکز، مشکلات زبانی یا مهارت‌های فیزیکی مانند عدم هماهنگی چشم و دست، یا عملکردهای حسی حرکتی برای دانشآموزان انجام می‌شود.
۳. انجام بازی‌های ریاضی
برای دانشآموزان ابتدایی که دچار این اختلال هستند، بهتر است از روش‌های مرسوم و خشک تدریس استفاده نشود. برعکس باید با انواع بازی، روش‌های دیداری و تصویری، ارائه مثال‌های فراوان، تدریسی متناسب با سطح و درک یادگیری آن‌ها، ریاضی را یاد داد و مرحله به مرحله پیش رفت. بعد از هر مرحله نیز برای بهبود اعتماد به نفس از دست رفته دانشآموز، او را به شدت تشویق کرده و سر ذوق آورد. البته این روش تدریس بیشتر در کلاس بهترین معلم خصوصی ریاضی انجام می‌شود. فردی که درک کاملی از اختلال یادگیری ریاضی داشته و با تکیه بر علم و دانش خود، روش تدریس ریاضی را هم سطح با درک این کودکان به همراه بازی، سرگرمی و استفاده از وسایل دیداری و شنیداری، انتخاب و اجرا می‌کند.
۴. نوروفیدبک و کاربرد آن در درمان این اختلال
نوروفیدبک یکی از جدیدترین روش‌های درمانی مکمل، برای درمان اختلال ریاضی است که با کمک گرفتن از بازی‌های فرکانسی و امواج موسیقی به بهبود شرایط مغزی کودک کمک می‌کند. حین انجام روش‌های درمانی، امواج مغزی کودک دریافت و ارزیابی می‌شوند که اثربخشی درمان و چگونگی آن را امکان‌پذیر می‌سازد.
۵. کمک از بهترین اساتید تدریس خصوصی ریاضی برای درمان این اختلال
برخی از معلمان ریاضی درک کاملی از اختلالات ریاضی در کودکان و دانشآموزان خود دارند. با توجه و تمرکز زیاد روی واکنش‌ها و پاسخ‌های دانشآموزان در موقعیت‌های مختلف یادگیری، علائم این بیماری را شناسایی کرده و به والدین این کودک در سریع‌ترین زمان برای درمان مطرح می‌کنند.
تشخیص به موقع این اختلال و کمک برای درمان آن یکی از روش‌های مناسب این اساتید حرفه ای در تدریس ریاضی است. زیرا پس از تشخیص این اختلال در دانشآموز، براساس میزان درک و توانایی او برنامه‌ریزی کرده و روش آموزش خود را میچیند. دائماً در طول آموزش شاگرد خود را ارزیابی کرده و میزان یادگیری‌اش را بررسی می‌کند. بنابراین می‌توان از این روش آموزش یعنی کلاس معلم خصوصی به عنوان یک روش درمانی و موثر برای یادگیری بهتر ریاضی استفاده کرد.
البته برای برخی از والدین قیمت کلاس خصوصی ریاضی نیز یک دغدغه مهم در کنار دغدغه اختلال ریاضی فرزندشان محسوب می‌شود. در این شرایط ، پیشنهاد بهتر این است که به پلتفرم‌های مناسب تدریس خصوصی که براساس شایستگی و توانایی تدریس استاد، قیمت‌ها را مشخص کرده، مراجعه کنند. همچنین در این پلتفرم‌ها نظیر پلتفرم تدریس خصوصی استادبانک، قیمت کلاس‌های تدریس خصوصی ریاضی متنوع بوده و براساس ستاره و امتیاز اساتید مشخص شده است. بنابراین با وجود تنوع قیمتی در کلاس‌ها، با خیال راحت می‌توانید با بودجه مورد نظر خود معلم خصوصی ریاضی توانمندی را برای آموزش ریاضی به فرزند‌تان انتخاب کنید.
