نکته اولیه اینکه آموزش در هر رده و در هر موضوعی یک فرایند است ودارای ورودیها و خرو جی هاست و بایستی درآن بازخوردها را نیز به دقت بررسی ودر مراحل بعد مد نظر قرار داد .مرحله نخست در فرایند آموزش نیازسنجی آموزشی است که مهمترین بخش فرایند آموزش محسوب میشود چرا که سلامت وبررسی این مرحله میتواند کل فرایند را تحت تاثیر قرار دهد .بعنوان مثال بادر نظر گرفتن خروجیهای بخش تولید که پارامتر هایی از قبیل رضایتمندی مشتری ،واکنش بازار فروش ،تقاضای کالا و...میتواند نیازمندی آموزشی را توجیه نماید در تکمیل سخن مفروض زیاد بودن ضایعات یک خط تولید برسی و اشکال در نحوه حمل قطعات تشخیص داده میشود پس نیاز آموزشی در جهت چگونگی حمل و انبارش کالا یا محصول مطرح میگردد. در دوره های تحصیلی دانش آموزان نیز نیاز سنجی آموزشی بسیار مهم است ولی متاسفانه به بازخوردها توجه شایان ارائه نشده و مشکلات اجتماعی در پی آن باقی خواهند ماند ،مثال اگر در جامعه ای آمار ورشکستگی زیاداست ویا بدهکاران زیادی دز زندان به سر میبرند سیستم آموزشی بایستی سریعا دست به کار شده و آموزش نظم مالی ویا آموزش مسائل اقتصاد اجتماعی ویا اقتصاد سیاسی را به عهده بگیرد تا مشکل به سطح ملی نرسد.علاوه بر آنکه میزان اثر بخشی آنرا در اجتماع برسی میکند باز خوردهارا نیز جهت دوره آموزشی جدید در نظر گرفته و در نیاز سنجی جدید ارائه نماید .
برگزاری دوره آموزشی نحوه برگزاری ،اطلاع رسانی دقیق به همراه انگیزه سازی شرکت فعال در دوره همچنین استفاده از وسائل کمک آموزشی متناسب از مراحل دیگر یک آموزش اثر بخش است .که لازم به ذکر است این موارد هریک نیازمند بررسیهای روانشناختی و انگیزشی وکاربردی دقیق است .
در مرحله پس از برگذاری آزمونهای سنجش به عمل می آید که از پارامترهای اثر بخشی دوره محسوب میشود اما اثر بخشی اصلی از آمارهای خروجی سیستم آموزشی در رابطه با هدفگذاری انجام شده استخراج میگردد و بایستی به سئوال اصلی اعلام نیاز آموزشی پاسخ دهد آیا ما چند درصد به هدف کاهش ضایعات نزدیک شدهایم ؟ و یا چند درصد توانسته ایم زندانیان مالی را از طریق آموزش مالی کاهش دهیم ؟ که این درصد میزان اثر بخشی دوره آموزشی را به ما نشان میدهد ولی چرخه آموزش هنوز در بازخوردها ادامه داشته وخود باعث نیاز سنجی دوره آموزشی جدید است .
محمد صادقیان
