احتمالا در برخورد اول با عبارت "شیمی MBA" تعجب کرده اید و از خود می پرسید که علم شیمی و مدیریت ارشد کسب و کار چه ارتباطی باهم دارند؟ می دانید که امروزه با گسترش مرزهای دانش و ترکیب آنها، علوم جدیدی به عنوان میان رشته ای بوجود آمده اند؛ رشته شیمی MBA یا مدیریت کسب و کار در شیمی نیز از این دسته هستند.
رشته نوظهور شیمی MBA، ترکیبی از علم شیمی و مدیریت ارشد کسب و کار است. به این ترتیب که چطور مشاغل مربوط به مهندسی شیمی را مدیریت و برای آن برنامه ریزی کنیم. از تدوین استراتژی برای تولید و توسعه انواع ترکیبات شیمیایی تا بازاریابی و فروش آن محصولات، همگی در حوزه رشته تحصیلی شیمی MBA قرار دارد.
متخصصین علم شیمی و همچنین رشته MBA معتقدند که این گرایش میان رشته ای در آینده می تواند گوی سبقت را از سایر علوم برباید. به همین دلیل و بر اساس تحقیقیات انجام شده، دوره کارشناسی ارشد آن (Master of Business Administration on Chemistry) در برخی از کشورها شروع به کار کرده است. جالب است بدانید دانشجویان متعددی نیز به این حوزه ابراز علاقه داشته اند.
با شیوع ویروس کرونا و همه گیری آن در جهان، تحصیل در دانشگاه ها نیز بصورت مجازی شده است. پس شما می توانید در صورت علاقه به یکی از گرایش های این رشته نوپا، در منزل خود آموزش ببینید و مدرک شیمی MBA را اخذ نمایید. بی شک این رشته تحصیلی تحولی عظیم در علم شیمی و مدیریت موفق بیزینس ها ایجاد خواهد کرد.
1. فروش فرآورده های شیمیایی
فارق التحصیلان این گرایش بیشترین شانس را برای ورود به بازار دارند. از طرفی با توجه به نیاز شرکت ها، بازاریابی و فروش ترکیبات و فرآورده های شیمایی بیشترین حاشیه سود را در این صنعت دارد. عناصر موجود در این فرآورده ها به کمک متخصصین رشته مهندسی شیمی آنالیز شده و برای فروش در اختیار مدیران ارشد شیمی MBA قرار می گیرد.
2. شیمی تجزیه و استراتژی تجاری
شیمی تجزیه یکی از دشوارترین مباحث است. برای ورود به این گرایش باید استراتژی تجاریِ دقیقی را تدوین کرد. معمولا دانش آموزانی که در مقاطع تحصیلی دهم، یازدهم و دوازدهم به درس شیمی علاقه نداشته باشند بهتر است در صورت ادامه تحصیل، به این رشته ورود نکنند. استوکیومتری و موازنه فرمول های شیمیایی از جمله موارد موجود در شیمی تجزیه و آزمایشگاه است.
دانش جویان شیمی MBA در این گرایش باید ذهن خلاقی داشته باشند تا در کارخانه ها یا سایر کسب و کارهای کوچک مشغول به کار شوند. محصولات استراتژیکی که در این صنعت تولید می شود، عبارتند از:
3. شیمی و منابع انسانی
به جرات می توان گفت که مهمترین رکن هر کسب و کار، بخش مدیریت منابع انسانی (HR) است. کارکنان هر سازمان یا شرکتی که در زمینه شیمی MBA فعالیت تجاری دارد، باید در دوره MBA مدیریت منابع انسانی شرکت کنند. بدیهی است که داشتن مدرک مربوط به مهندسی شیمی نیز الزامی است. مخصوصا اگر بخواهید در قسمت تحقیقات عناصر و مولکول های شیمیایی شرکت نفت استخدام شوید.
4. شیمی آلی در مدیریت کسب و کارهای کوچک
شرکت های بازرگانی فعال در حوزه شیمی آلی، در بخش صادرات بسیار پرقدرت ظاهر شده اند. به همین دلیل علاقه بسیاری از دانشجویان شیمی MBA حضور در این گرایش به منظور مدیریت زنجیره تامین و حضور در خارج از کشور است. کسب و کارهای کوچک می توانند با جمع آوری اطلاعات دقیق در زمینه ترکیبات آلی و واکنش های شیمیایی از یک طرف و به کمک مدیریت عملیات در این رشته از طرفی دیگر، بیشتر حجم بازار را سهم خود کنند.
به عنوان مثال؛ شرکت پدیده شیمی قرن با نام تجاری گلرنگ، یکی از شرکت هایی است که در زمینه شیمی آلی مشغول به کار است. این گروه صنعتی، فعالیت بازرگانی خود را از سال ها پیش به عنوان یک کسب و کار کوچک (استارت آپ) آغاز کرده و با ایجاد کارآفرینی در ابعاد مختلف توانسته اقتصاد کشور را بهبود بخشد.
دانشجویان این گرایش باید بدانند که ترکیبات آلی از زنجیره کربنی شکل گرفته اند. کربن و هیدروژن مهمترین عناصر در شیمی آلی به شمار می آیند. آلکان ها، آلکن ها و آلکین ها نیز از مهمترین هیدروکربن های موجود در طبیعت هستند. اگر بخواهیم تعدادی از آلکان ها را نام ببریم، می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
بازار سرمایه یک بازار رقابتی است. بنابر این دانشگاه های مطرح تمام تلاش خود را به کار می گیرند که دانشجویان تراز اولی را به صنعت کشور خود تحویل دهند. به این ترتیب شهر و کشور آن ها، سهم بیشتری از تکنولوژی را در دست می گیرد و در نتیجه تولید ثروت بیشتری می کنند. دانشگاه هایی که در رشته پولساز شیمی MBA فعال هستند به تعداد انگشتان یک دست هم نمی رسند.
امیدواریم دانشگاه های مطرح کشور ما از جمله دانشگاه تهران و دانشگاه شهید بهشتی علاوه بر رشته مدیریت بازرگانی، در رشته شیمی MBA نیز به زودی اقدام به تدریس و اخذ دانشجوهای علاقمند کنند.
برای ورود به رشته "شیمی MBA" لازم نیست جدول مندلیف را حفظ کنید. حتی نیاز نیست که حتما مدیریت یک بیزینس را بر عهده داشته باشید. شرط ورود به این رشه تحصیلی فقط علاقه و پشتکار است. با داشتن این دو ویژگی به راحتی می توانید مدیریت ارشد کسب و کار در شیمی را بیاموزید. مهندس رضا شیرازی مفرد یک نمونه موفق در این زمینه است.
