کرونا(کووید 19) که از ووهان چین شروع شد و در دنیا گسترش یافت رو که میشناسیم.? تو این پست در مورد بیماری هایی نوشتم که مثل کووید 19، یا حتی بدتر و شدیدتر از کووید 19، در دنیا همه گیری به وجود اوردند!?
همه گیری ها یکی از این دو تا اسم رو دارند.✅
1_ اپیدمی: بیماری که یک منطقه از جهان رو درگیر میکنه.✔️
2_پاندمی: بیماری که کل جهان رو درگیر میکنه.✔️
میدونستید که کرونا قبلا هم همه گیری به وجود اورده؟✅
سارس که در نوامبر2002 از کشور چین شروع شد یکی از گونه های کرونا ویروس بود.✔️
مرس هم که از عربستان سعودی در سال 2012 شروع شد یکی از گونه های کرونا ویروس بود.✔️
کووید 19 هم که در جهان گسترش یافت، یکی از گونه های کرونا ویروس هست.✔️
???????????????????
مرگبارترین پاندمی تاریخ?
نام: طاعون سیاه?
سال شیوع: 1347 تا 1351 میلادی?
محل فراگیری: اوراسیا و شمال آفریقا?
تعداد قربانیان: بین 80 تا 200 میلیون نفر?
این اپیدمی ناشی از بیماری عفونی باکتریایی است که منجر به همهگیری بزرگی در جهان شد. عامل آن باسیل «یرسینیا پستیس» است که توسط برخی ککهای بدن جوندگان مانند موش منتقل میشود. امروزه این بیماری بهسادگی با آنتیبیوتیک قابل درمان است.?
اولین نشانه بیماری بوی بد دهان، سرگیجه و بعد تب و لرز، بدندرد و خستگی بود که به ورم غدد لنفاوی و سرفههای خونین منجر میشد. طاعون سیاه ابتدا در استان «هوبئی» چین شایع شد و در اواخر سال 1347 کشتیهایی که از آسیای مرکزی میآمدند، بیماری را در جنوا و مارسی و در نهایت به کل اروپا شیوع دادند که در عرض یک سال، تمام سواحل مدیترانه را فراگرفت. این اپیدمی در هر شهر بین 6 تا 9 ماه طول میکشید. طاعون سیاه پیامدهای اقتصادی و اجتماعی زیادی بهدنبال داشت.?
مرگ سیاه یا طاعون خیارکی یک سوم از جمعیت اروپا را در قرن چهاردهم به کام مرگ فرستاد.?
عامل این بیماری، باکتری یرسینیا پستیس بود که در بسیاری از بخش های دنیا وجود دارد.?
اعتقاد بر این بود که طاعون از طریق موش ها انتقال پیدا کرده.?
تصور بر این است که این بیماری از طریق مگس ها و موش ها در اروپا و آسیا گسترش یافته.?
بسیاری از اعضای خاندان های سلطنتی دنیا در قرن چهاردهم بر اثر این بیماری از دنیا رفتند، از جمله جوان، دختر ادوارد سوم، پادشاه انگلستان.?
??????????????????
نام: آنفلوآنزای خوکی?
سال شیوع: آوریل 2009 تا 2010 میلادی?
محل فراگیری: سراسر جهان?
تعداد قربانیان: 151 تا 575 هزار نفر?
این آنفلوآنزا یک بیماری تنفسی و ناشی از ویروس آنفلوآنزای نوع «آ» است که باعث شیوع آن در میان خوکها میشود. نوع انسانی این بیماری با گونه جدیدی از ویروس «آنفلوآنزای خوکی آ» بهنام H1N1 در ایالات متحده آمریکا گزارش شد. نوعی بیماری تنفسی است که در ابتدا میان جمعیتی از خوکها شایع بود و بعد از جهش به یک بیماری مسری میان انسانها بدل شد.?
این وضعیت چندین سال پیش تغییر کرد و ویروس جدیدی ظاهر شد که در میان افرادی که نزدیک به خوکها نبودند، شیوع پیدا کرد. بیش از 80 درصد مرگ و میر ناشی از آن مربوط به گروههای سنی حدود 65 سال و کودکان بود. افراد مبتلا، سرفه یا عطسه میکنند و قطرههای ریز حاوی ویروس در هوا پخش میشود. بسیاری از نشانهها با آنفلوآنزای فصلی یکی است. در نهایت مجمع بهداشت جهانی در آگوست سال 2010 پایان این پاندمی را اعلام کرد.?
آنفولانزای H1N1 سال ۲۰۰۹ اولین بار در ایالات متحده آمریکا شناسایی شد.?
ویروس H1N1 که نوع جدیدی از آنفلانزا بود، ابتدا در امریکا ظهور یافت و سپس به سرعت در دنیا گسترش یافت. طبق تخمین های مرکز کنترل و پیشگیری بیماری ها در آمریکا، نزدیک به ۶۰/۸ میلیون نفر در این کشور به آنفولانزای H1N1 مبتلا شدند که منجر به مرگ ۱۲،۴۶۹ نفر شد.?
برخلاف بسیاری از آنفولانزاهای شیوع یافته، این بیماری بیشتر، کودکان و افراد میانسال را مبتلا می کرد. علت این مسأله آن بود که نزدیک به یک سوم افراد بالای ۶۰ سال، از آنفولانزاهایی که قبلاً شیوع پیدا کرده بود پادتن هایی در بدن خود داشتند که از آن ها در برابر این ویروس محافظت می کرد.?
????????????????????
نام: آبله?
سال شیوع: محدوده زمانی 1900 تا 2000?
محل فراگیری: در زمان معاصر و ابتدا در کشورهای اروپایی?
تعداد قربانیان: 300 میلیون نفر?
اسمالپاکس، عامل بیماری آبله است که بشر از صدها سال قبل درگیر آن بوده. در گذشته از هر سه فرد مبتلا یک نفر جان خود را از دست میداد و زخمهایی عمیق و دایمی بر بدن بازماندهها باقی میماند یا برای همیشه نابینا میشدند. سردرد، خارش سطحی، حالت تهوع، تب و درد شکم از جمله علایم این بیماری است. آبله بیشتر در کودکان متداول است و افراد بزرگ سال علایمی شبیه آنفلوآنزا بروز میدهند. ویروس از طریق قطرههای ریز معلق در هوا یا تماس با ضایعات پوستی بیمار به شخصی دیگر انتقال پیدا میکند. اسمال پاکس علاوه بر مرگبار بودن، جزو ویروسهای با قابلیت شیوع سریع و واگیری بالا نیز شناخته میشود. امروزه این بیماری پس از برنامه واکسیناسیون موفق جهانی ریشهکن شده است. بعد از سالیان سال درگیری با بیماری آبله بالاخره در سال 1980 مجمع جهانی بهداشت دنیا را از این ویروس رها یافته اعلام کرد.?
تعداد قربانیان آبله در طول تاریخ را ۳۰۰ میلیون نفر می دانند.?
گرچه منشأ اصلی آبله مشخص نیست، اما تصور بر این است که این بیماری از مصر باستان آغاز شد، چون روی بدن سه مومیایی متعلق به این دوره جای زخمی هایی شبیه به آبله دیده شده.?
تلاش بشر برای کشف دنیا و توسعه ی مسیرهای تجاری موجب گسترش شدید آبله شد. در قرون شانزدهم، هفدهم و هجدهم، سیاست های استعماری اروپایی ها منجر به شیوع گسترده ی آبله در آفریقا، آمریکای شمالی و استرالیا شد، کشورهایی که توان مقابله با چنین بیماری قدرتمندی را نداشتند. واکسن آبله اولین واکسن موفق تاریخ بود.?
به طور متوسط از هر ۱۰ فردی که به آبله مبتلا می شد، سه نفر جان خود را از دست می داد و آن هایی هم که جان سالم به در می بردند، جای زخم های شدید آبله تا آخر عمر روی بدن آن ها باقی می ماند.?
ادوارد جنر، که در عکس بالا به تصویر کشیده شده، اولین واکسن تاریخ را در حین تلاش برای درمان آبله ساخت. او مقدار کمی از زخم های آبله را به افراد سالمی انتقال داد که بدن آن ها قادر به ساخت پادتن بود و به این ترتیب بود که آن ها از ابتلا به این عفونت در آینده مصون می شدند.?
??????????????
نام: آنفلوآنزای اسپانیایی?
سال شیوع: 1918 با پایان جنگ جهانی اول تا 1920 میلادی?
محل فراگیری: آسیا، اروپا، آمریکای شمالی?
تعداد قربانیان: 17 تا 50 میلیون نفر?
زمان شیوع این بیماری روشهای درمانی محدود بود و واکسن آنفلوآنزا در 1940 در دسترس عموم قرار گرفت. در بیماران نشانههایی همچون سردرد، تنگی نفس، سرفه و تب بروز پیدا میکرد و سپس جان میباختند. خاستگاه واقعی آن همچنان در هالهای از ابهام است، چون اطلاعرسانی نکردن در زمان جنگ جهانی اول باعث شد این بیماری در فرانسه، بریتانیا و آلمان گزارش نشود.?
بیماری بهسرعت در میان نیروهای نظامی خسته با شرایط غذایی ضعیف شیوع پیدا میکرد. سرانجام یک جشنواره سنتی در اسپانیا سبب شیوع گسترده این بیماری مرموز شد و برای اولین بار توسط امپراتوری اسپانیا گزارش شد، بنابراین بیماری با پسوند «اسپانیایی» نام گرفت.?
غالبا آنفلوآنزاها کودکان و سالمندان را دچار میکنند، ولی در این نوع بیماری بیشتر قربانیان جوان بودند. تلفات بین مردها بیشتر بود، چون همهگیری در اردوگاههای جبهه آغاز شده بود و با پایان جنگ و بازگشت سربازان به خانه شیوع پیدا کرد. در خیلی از کشورها دیگر مرد جوانی باقی نمانده بود و زنها به کسبوکار خانگی پرداختند و به کارخانهها راه پیدا کردند.?
آنفولانزای اسپانیایی که در واقع نوعی آنفولانزای مرغی بود بیشتر از ۵۰ میلیون قربانی در سرتاسر دنیا گرفت.?
آنفولانزای اسپانیایی سال ۱۹۱۸ مرگبارترین بیماری دنیاگیر تاریخ بوده. این بیماری علاوه بر ۵۰ میلیون قربانی اش، جمعیت بسیار عظیمی را مبتلا کرد که میزان آن ۵۰۰ میلیون نفر یا یک سوم جمعیت آن زمان دنیا تخمین زده شده.?
هیچ دارو یا روش درمانی مؤثری برای این بیماری وجود نداشت. به جای آن، به مردم گفته می شد ماسک بزنند و همه ی مدارس، کسب و کارها و سالن های نمایش را تعطیل کرده بودند.?
شدت این بیماری به قدری زیاد بود که قربانیان آن گاهی در عرض چند ساعت یا چند روز بعد از آشکار شدن نشانه ها از پای درمی آمدند.?
در اولین سال شیوع آنفولانزای اسپانیایی، امید به زندگی در ایالات متحده آمریکا نزدیک به ۱۲ سال کاهش یافت.?
این بیماری در آمریکا به قدری شدید بود که تف کردن در خیابان ها ممنوع شده بود چون تصور می شد این کار به گسترش بیماری کمک می کند.?
?????????????????
جذام یکی از اولین بیماری های دنیاگیر بود. این بیماری در قرون وسطا در اروپا گسترش پیدا کرد.?
جذام، که در قرن یازدهم به مرحله ی دنیاگیری رسید، یکی از بیماری هایی محسوب می شود که مورد بیشترین سوء تعبیر قرار گرفته اند. مردم قرن ها اعتقاد داشتند این بیماری ارثی و حتی مجازاتی از سوی خداوند است. به بیماران جذامی انگ زده می شد و آن ها را طرد می کردند. اگر هم طرد نشده بودند، باید لباس های مخصوصی به تن می کردند و حتی زنگ های خاصی به خود می بستند تا دیگران از آمدن آن ها باخبر شوند.?
علت این ترس شدید، یکی از تأثیرات جذام یعنی نکروز یا بافت مردگی بود که باعث سیاه شدن بخش هایی از دست یا پا یا تمام آن می شود.?
??????????????????
طاعون بزرگ لندن در قرن هفدهم جان ۲۰ درصد از جمعیت شهر را گرفت.?
طاعون بزرگ لندن، دومین طغیان طاعون خیارکی بود و به ۶۸،۵۹۶ مورد مرگ ثبت شده انجامید.?
خیابان های شهر لندن که در آن زمان مملوء از آشغال بود، باعث جذب موش های حامل طاعون می شد.?
???????????????????
وبا ۷ بار شیوع دنیاگیر داشته که بار اول آن در سال ۱۸۱۷ آغاز شد.?
گرچه طبق اسناد تاریخی شروع این بیماری به قبل از سال ۱۸۱۷ برمی گردد، اما در این سال بود که وبا به مرحله ی دنیاگیری رسید. منشأ این بیماری، دلتای گنگ ِ هند بود. وبا به آسیا و اروپا سرایت پیدا کرد و ۶ سال به طول انجامید.?
بیماری وبا امروزه هم وجود دارد، به طوری که طبق آمارهای سازمان جهانی بهداشت، هر ساله ۱/۳ تا ۴ میلیون مورد ابتلا به وبا گزارش می شود. با این حال، تا ۸۰ درصد این موارد با مصرف داروی او آر اس قابل درمان هستند.?
???????????????????
آنفولانزای روسی در سیبری و قزاقستان آغاز شد، سپس به اروپا گسترش یافت و تا سال ۱۸۹۰ نزدیک ۳۶۰ هزار نفر را از پای درآورد.?
آنفولانزای روسی بزرگ ترین آنفولانزای دنیاگیر قرن نوزدهم بود.?
این بیماری در شهرهای کوچک و بزرگ به سرعت گسترش می یافت، شهرهایی که با افزایش جمعیت رو به رو شده بودند و حالا مردم آن به شکل فشرده تری در کنار یکدیگر زندگی می کردند. توسعه ی خطوط ریلی هم باعث گسترش آنفولانزا شد، چون مردم دیگر می توانستند در مدتی کوتاه به نقاط دور سفر کنند و بیماری های واگیردار خود را هم به همراه ببرند.?
?????????????????????
آنفولانزای آسیایی در دهه ی ۱۹۵۰ در هنگ کنگ آغاز شد و بعد، از چین به ایالات متحده آمریکا و بریتانیا گسترش یافت.?
آنفولانزای آسیایی دومین آنفولانزای دنیاگیر وسیع قرن بیستم، بعد از آنفولانزای اسپانیایی بود. تعداد قربانیان این بیماری در دنیا ۱ تا ۲ میلیون نفر تخمین زده شده. عامل این آنفولانزا زیرگروهی از ویروس های آنفولانزای A بود که با نام H2N2 شناخته می شود.?
در لندن افراد مبتلا به آنفولانزای آسیایی را به کشور خود بازمی گرداندند. این بیماری اثر ویرانگری در این شهر داشت.?
در اولین ماه های شیوع بیماری دنیاگیر آنفولانزای آسیایی، ویروس عمدتاً از طریق چین و نواحی اطراف به قسمت های دیگر دنیا انتقال می یافت.?
با این حال، طولی نکشید که پای این بیماری به بریتانیا باز شد و تا دسامبر ۱۹۵۷، در مجموع ۳،۵۵۰ مورد مرگ بر اثر آنفولانزای آسیایی در انگلستان و ولز گزارش شد.?
????????????????????
اچ آی وی / ایدز اولین بار در سال ۱۹۸۱ به عنوان یک بیماری شناخته شد و تعداد قربانیان آن تا به امروز را ۳۵ میلیون نفر در سرتاسر دنیا می دانند.?
اچ ای وی یا همان ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV / Human Immunodeficiency Virus) در صورتی که کنترل نشود، تبدیل به ایدز یا همان سندرم نقص ایمنی اکتسابی (AIDS / Acquired Immunodeficiency Syndrome) می شود، بیماری ویرانگری که باعث فروپاشی دستگاه ایمنی بدن می شود. این بیماری، در صورت عدم رسیدگی و مراقبت، منجر به مرگ بیمار خواهد شد.?
با این حال، امروزه روش هایی برای کنترل این بیماری وجود دارد که از موفقیت زیادی در مقابله با آن برخوردارند. این روش ها می توانند این ویروس را به حدی سرکوب کنند که دیگر در جریان خون قابل تشخیص نباشد. در اینصورت انتقال بیماری به دیگران به شدت بعید است.?
????????????????????
زیکا?
این ویروس اولین بار در اوگاندا در سال 1947 شناسایی شد. این ویروس توسط آئدس (Aedes)، همان پشهای که تب دانگ، تب زرد و ویروس چیکونگونیا را حمل میکند، منتقل میشود. پشه فرد آلوده ای را نیش میزند و سپس پشه ویروسها را به افراد دیگری که نیش میزند، انتقال میدهد. شیوع این بیماری در خارج از آفریقا تا سال 2007 رخ نداد، و بعد از آن به سمت جنوب اقیانوس آرام گسترش یافت.?
ویروس زیکا بیشتر اوقات از طریق گزش پشه آلوده به فرد منتقل میشود. پشههایی که به عنوان حامل ویروس شناخته شدهاند، شامل دو گونه از پشههای آئدس هستند که در سراسر جهان یافت میشوند. این نوع پشهها به طور مکرر در ساعات روز حمله میکنند، اما شبها نیز نیش میزنند. آنها معمولا در نزدیکی آب راکد تخمگذاری میکنند و میتوانند در خانه و همچنین خارج از منزل زنده بمانند.?
وقتی پشه شخصی را که قبلا به ویروس زیکا آلوده شده است، نیش میزند، ویروس پشه را آلوده میکند. سپس هنگامی که پشه آلوده فرد دیگری را نیش میزند، ویروس وارد جریان خون آن فرد شده و عفونت پدید میآید.?
شیوع ویروس زیکا (Zika Virus) پدیده تقریبا نادری است، که در برخی از کشورهای جهان دیده میشود. عامل گسترش آن نوعی پشه به نام آئدس است، و از راههای مختلفی منتشر میشود. با اینکه این ویروس علائم خفیفی را از خود بروز میدهد، ولی با اینحال باعث تولد نوزادان ناقص میشود.?
????????????????????
ابولا بیشتر یک بیماری اپیدمی است تا دنیاگیر چون بیشتر در آفریقا شیوع داشته.?
ابولا ابتدا در آفریقا کشف شد، در جایی که حالا جمهوری دموکراتیک کنگو نامیده می شود. نام این بیماری از رود ابولا گرفته شده که در نزدیکی جایی قرار دارد که این بیماری اولین بار در آن یافت شد.?
ابولا قبلاً با نام تب خونریزی دهنده ی ابولا شناخته می شد. علت این نامگذاری خونریزی داخلی و بیرونی ای است که بر اثر این بیماری در بدن ایجاد می شود. متوسط نرخ مرگ و میر ابولا حدود ۵۰ درصد است و این بیماری از سال ۱۹۷۶ بیشتر از ۱۱ هزار کشته داده.?
ابولا بار دیگر در میانه ی سال های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۶ در غرب آفریقا شیوع یافت و بعد به کشورهای دیگر قاره ی آفریقا، اروپا و ایالات متحده آمریکا گسترش یافت. بعد از گذشت ۲ سال از اولین باری که این بیماری کشف شد، ۱۱،۳۲۵ نفر بر اثر این بیماری جان خود را از دست دادند.?
?????????????????????
شپشی که یک ارتش را شکست داد!?
اهمیت اپیدمی تیفوس به قدری است که در تاریخ گفته می شود عامل شکست ناپلئون در جنگ با روسیه مقابله نظامی نبود، بلکه یک شپش باعث شد تیفوس در بین سربازان گسترش پیدا کند و در نهایت ارتش ناپلئون شکست بخورد.?
?????????????????
همه گیری ها در تاریخ ایران??
در زمان ساسانیان یعنی حدود قرن هفتم میلادی بیماری طاعون فراگیر شد که طاعون شیرویه نامیده شد و باعث مرگ نیمی از جمعیت ایران آن زمان شد.??
در سال ۱۲۳۷ هجری شمسی نیز اپیدمی آبله رخ داد، همچنین طاعونی که در قرن چهاردهم میلادی در جهان اپیدمی شد،(طاعون سیاه) در ایران نیز حدود یک سوم جمعیت را از بین برد.??
وبا در زمان ناصرالدین شاه قاجار و تیفوس نیز در زمان جنگ جهانی دوم در کشور باعث مرگ و میر شد، همچنین ویروس سارس در سال ۲۰۱۳ و آنفلوانزای پرندگان در سال ۲۰۱۵ نیز در کشور عوارضی را ایجاد کرد.??
????????????????????????????????????