امروزه همهی افراد از اهمیت تقویت سیستم ایمنی بدن مطلع هستند. در دوران کرونا افرادی که سیستم ایمنی قویتری داشتند، خیلی راحتتر با این بیماری روبرو شدند. ویروس کرونا جان بسیاری از افراد که دچار ضعف سیستم ایمنی بودند، را گرفت.
سیستم ایمنی بدن وظیفه محافظت از بدن و تمام ارگانهای آن را در برابر عوامل بیماری زا مانند انواع باکتری، ویروس، انگل، هوای آلوده، آلودگیهای مضر و سموم را بر عهده دارد. در ادامهی این مقاله باما همراه باشید تا راهکارهای تقویت سیستم ایمنی بدن را به طور خلاصه در اختیارتان قرار دهیم.
سیستم ایمنی بدن یک شبکه تعاملی از اندامها، گلبولهای سفید و پروتئینها است که بدن را در برابر ویروسها و باکتریها یا هر ماده خارجی محافظت میکند.
سیستم ایمنی بدن برای خنثی سازی و از بین بردن عوامل بیماری زا مانند باکتریها، ویروسها، انگلها یا قارچهایی که وارد بدن میشوند، مواد مضر را به رسمیت نمیشناسند و علیه سلولهای بیماری زا مبارزه میکنند.
سیستم ایمنی بدن برای محافظت از بدن عمل میکند. اما وقتی عملکرد سیستم ایمنی بدن به خطر بیفتد، آن موقع بیمار خواهیم شد. تحقیقات نشان میدهند که عدم فعالیت سیستم ایمنی بدن میتواند منجر به عفونتهای شدید شود، در حالی که بیش فعال بودن منجر به بیماریهای آلرژیک و خود ایمنی میشود.
توجه داشته باشید که این علائم گاه میتوانند علائم برخی بیماریهای دیگر نیز باشند. بنابراین با مشاهدهی آنها در بدن نمیتوان قاطعانه از ضعف سیستم ایمنی صحبت کرد. ضعف سیستم ایمنی بدن را فقط پزشک میتواند به طور قطعی تشخیص دهد. ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن با علائم زیر قابل تشخیص است:
· یبوست
· خستگی
· ریزش مو
· تب خفیف
· خشکی چشم
· تغییرات وزن
· زرد شدن پوست
· دردهای مفصلی
· حساسیت به نور خورشید
· دستها، انگشتها، گوشها و پاهای سرد
· اسهالی که بیش از یک هفته طول میکشد.
ورزش منظم
یکی از راههایی که ورزش میتواند عملکرد سیستم ایمنی را بهبود بخشد، تقویت گردش خون در بدن است، که حرکت و جابه جایی سلولهای ایمنی و سایر مولکولهای مبارزه کننده با عفونت را آسانتر میکند.
در واقع، مطالعات مشخص شده است که انجام روزانه ۳۰ دقیقه ورزش متوسط تا شدید به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند. این بدان معناست که تمرکز بر فعال ماندن و ورزش منظم بسیار مهم است.
نوشیدن آب کافی
آب، نقشهای مهمی از جمله تقویت سیستم ایمنی بدن در بدن ایفا میکند. مایعی در سیستم گردش خون به نام لنف وجود دارد که عمدتا از آب تشکیل شده است.
این مایع مسئول حمل و انتقال سلولهای ایمنی مهم مبارزه کننده با عفونت در کل بدن است. کم آبی بدن باعث کند شدن حرکت لنف میگردد و گاهی اوقات منجر به اختلال در سیستم ایمنی بدن میشود.
کم آبی تنها ناشی از عرق کردن در حین انجام ورزش یا فعالیتهای شدید نیست بلکه بدن دائماً از طریق تنفس، و همچنین از طریق ادرار و مدفوع، آب خود را از دست میدهد.
برای کمک به تقویت سیستم ایمنی بدن لازم است که همواره آبی را که از دست می دهید با نوشیدن آب جایگزین نمایید.
کنترل استرس
استرس طولانیمدت منجر به افزایش سطح هورمون استروئید کورتیزول میشود.
بدن در هنگام استرس کوتاهمدت به هورمونهایی مانند کورتیزول متکی است. هنگامی که سطح کورتیزول به طور مداوم بالا باشد، در اصل مانع از فعالیت سیستم ایمنی و انجام وظیفه برای محافظت از بدن در برابر تهدیدات احتمالی میکروبها مانند ویروسها و باکتریها میشود. باید برای تقویت سیستم ایمنی بدن، در روز وقت بیشتری برای کنترل استرس و اضراب خود بگذارید.
داشتن خواب کافی
افرادی که خواب کافی یا با کیفیتی ندارند، خیلی بیشتر در مواجهه با ویروسهایی نظیر سرماخوردگی و سایر عوامل بیماری زا، بیمار میشوند. وقتی در خواب عمیق هستید بدن شما فرصت بازیابی و تنظیم انرژی همچنین تغذیه سلولها را دارد. همچنین سطح استرسهای روزانه و ترشح هورمونهای وابسته به آن متوقف میشود. در نتیجه سیستم ایمنی شما فرصت التیام پیدا میکند و به طور موثرتری با عفونتها و عوامل بیماریزا در بدن مبارزه مینماید. بنابراین تاثیر خواب شبانه با کیفیت را برای افزایش قوای سیستم ایمنی خود دست کم نگیرید.
داشتن تغذیه مناسب
مشابه تمام سیستمهای دفاعی، سلامت سلولهای سیستم ایمنی به معده ارتباط دارد. سیستم ایمنی سالم به تغذیهٔ خوب و منظم نیاز دارد. دانشمندان به این نتیجه دست یافتهاند که افرادی که در فقر و سوء تغذیه زندگی میکنند بیشتر به بیماریهای عفونی مبتلا میشوند. اگر چه هنوز مطمئن نیستند که آیا این افزایش میزان ابتلا به بیماری به دلیل اثرات سوء تغذیه بر سیستم ایمنی است یا خیر.
مدارک و شواهدی وجود دارد که نشان میدهند کمبود ریزمغذیهای گوناگون به عنوان مثال، کمبود روی، سلنیوم، آهن، مس، اسیدفولیک و ویتامینهای A ، B۶، Cو E باعث تغییر در پاسخهای ایمنی در حیوانات میشوند. با این حال تأثیر این تغییراتِ سیستم ایمنی در سلامتی حیوانات خیلی مشخص نیست، و هنوز تأثیر کمبودهای مشابه در پاسخِ ایمنیِ انسانها ارزیابی نشده است.
تقویت سیستم ایمنی بدن با گیاهان دارویی و مکملها
وقتی یک بیماری خاص شیوع پیدا میکند، مخصوصاً اگر به سیستم ایمنی مربوط شود، آگهیها و تبلیغات زیادی را خواهید دید که در تلاش هستند تا با استفاده از داروهای بهظاهر گیاهی و مکملها سیستم ایمنی بدن شما را تقویت کنند. مردم هم که از روی ترس به آنها اعتماد میکنند و این محصولات را میخرند. ممکن است بعضی از این داروها واقعاً برای بدن لازم باشند، اما مشخص نیست که تا چه حد میتوانند سیستم ایمنی را تقویت کنند. شاید سیستم ایمنی تقویت شود، اما نه بهاندازهای که بتواند با بیماری مقابله کند. مثلاً ممکن است یک داروی گیاهی سطح آنتیبادی خون را افزایش دهد، اما بر روی قسمتهای دیگر سیستم ایمنی تأثیری نداشته باشد.
یکی از راهکارهای مهم برای تقویت سیستم ایمنی، استفاده از انواع ویتامین است. شما میتوانید از انواع ویتامین برای تقویت سیستم ایمنی خود استفاده کنید:
ویتامین C
این ویتامین نقش مهمی در جلوگیری از ابتلا به سرماخوردگی دارد.
ویتامین E و D
هرچه میزان این دو ویتامین در بدن کمتر باشد، سیستم ایمنی ضعیفتر است.
علاوه بر مصرف قرص و مکملهای ویتامین E وD، با قرار گرفتن در معرض نور خورشید، خوردن دانههای روغنی و همچنین انواع میوه و سبزیجات می توانید این ویتامین را به بدن خود برسانید.
ویتامین B
این ویتامین به سیستم ایمنی شما کمک کند تا با عفونتهای بدن به خوبی مبارزه کند.
مصرف قرص زینک
اگر بتوانید زینک مصرف کنید، کمک بزرگی به تقویت سیستم ایمنی بدن خود کرده اید.
پروتیئن
پروتئینها در بدن ایمونوگولوبولین میسازند و همین باعث میشود سیستم ایمنی بدن تقویت شده و بتواند با ویروسها بجنگد.
آهن
برای تقویت سیستم ایمنی خود به اندازه کافی آهن مصرف کنید. نه خیلی زیاد و نه خیلی کم؛ اگر مصرف آهن به اندازه نباشد، برای سیستم ایمنی مشکل ساز میشود.
سخن پایانی
در دنیایی که امروز زندگی میکنیم، روشهای بسیار زیادی برای بهبود سلامت بدنمان وجود دارد. هر روز روشی آسانتر و در دسترستر پیدا میشود؛ از کاهش مصرف قند گرفته تا هیدراته ماندن، داشتن خواب کافی و مصرف مکملهای دارویی.
رعایت کلی موارد ذکر شده میتواند تا حدود بسیار خوبی روی تقویت سیستم ایمنی بدن تاثیر میگذارد وباعث میشود که سبک زندگی سالمی بسازیم. توجه به این نکته مهم است که نباید در انجام روشهای ذکر شده، افراطی عمل کنیم. چراکه سرکوب سیستم ایمنی بدن یا تقویت بیش از اندازهاش نتیجهای عکس بههمراه خواهد داشت و چرخهای بیپایان از مشکلات را ایجاد میکند.