احتمالا شما هم جزء کسانی باشید که از شرکت و یا کارخانه ای که در آن مشغول به کار بوده اید از سمت کارفرما تعدیل شده باشید!
این روزها تعدیل نیروی کار در اکثر شرکت ها و کارخانه ها دیده میشود که کارفرما ها بنا به دلایلی نیروی خود را از کار عزل میکنند.
با توجه به موضوع تعدیل نیروی کار، نیروی های مورد نظر تا زمانی که شغل مناسبی پیدا کنند و شاغل شوند، امکان استفاده از حقوق بیمه بیکاری را دارند.
مبلغ بیکاری افراد واجد شرایط که شامل بیمه بیکاری هستند از همان روز اول بیکاری محاسبه و پرداخت میشود، با این حال دانستن شرایط و اقدامات لازمه جهت اخذ بیمه بیکاری میتواند برای شما و یا همکارانی که ممکن است با این موضوع مواجه شوند بسیار مفید باشد.
طبق قانون کار اگر فردی در محل کاری که در حال اشتغال است توسط کافرمای مربوطه بیمه شده باشد، بنا به دلایلی مثل شرایط اقتصادی و ورشکستگی شرکت از شغل خود برکنار شود و کارفرمای موبوطه اعلام تعدیل کند، از نظر اداره تعاون کار و رفاه اجتماعی بیکار شناخته میشود.
طبق قانون، چنانچه بیمه شده به دلیل شرایط اقتصادی محل کار و به تشخیص وزارت مربوط و تصویب هیأت شورای عالی کار از کار بیکار شود، بیکار موقت تلقی می شود.
همچنین این قانون در مورد بیمه شدگانی که به دلیل حوادث غیرمترقبه مانند سیل، زلزله، جنگ و آتش سوزی، بیماری شغل خود را از دست داده باشند را نیز شامل می شود.
با تشکیل گروهی از نمایندگان و مسئولان سازمان تامین اجتماعی و اداره کار ، علت ارادی و یا غیر ارادی بودن بیکاری فرد مورد نظر تشخیص داده میشود.
حداکثر تا 30 روز از تاریخ بیکار شدن، باید دست به کار شده و موضوع را به واحد های مربوطه ( اداره کار و تعاون رفاه اجتماعی )
گزارش داد و هم چنین آمادگی خود را جهت اشتغال مجدد اعلام کرد.
در صورتی که بیشتر از یک ماه از بیکاری گذشته باشد باید با دلایل کاملا منطقی و قانع کننده و هم چنین با نامه کارفرما به شعبهای از بیمه تامین اجتماعی که کد کارفرمای مربوطه در آنجا قرار دارد مراجعه کرد.
شخص بیکار حداقل به مدت یکسال سابقه پرداخت بیمه قبل از بیکاری را داشته باشد
تابعیت ایرانی داشته باشد
از کار افتاده، بازنشسته نبوده و حقوق ماهیانه نداشته باشد
دارای شغل آزاد و یا بیمه اختیاری نباشد
علت اخراج و تعدیل ارادی نباشد
مدارک لازم جهت دریافت بیمه بیکاری
مدارک لازم جهت اقدام به دریافت حقوق از سمت اداره کار شامل موارد زیر است:
اصل و کپی شناسنامه از تمامی صفحات
اصل و کپی کارت کارت ملی از هر دو طرف
عکس 4*3 چهار قطعه
کپی از صفحه اول دفترچه بیمه
اصل و کپی از کارت پایان خدمت برای آقایان
نامه عدم نیاز کارفرما ( در این نامه تاریخ عدم نیاز کارفرما به کارگر ثبت میشود) این تاریخ باید یک روز بعد از اتمام مهلت قرارداد باشد.
اصل و کپی قرارداد کاری
مدت زمان معینی جهت دریافت حقوق از بیمه بیکاری ، طبق سابقه بیمه شخص بیکار بستگی دارد، به هرحال این مدت زمانی معمولا از 6 ماه شروع و حداکثر تا 50 ماه امکان پذیر است.
هم چنین افرادی که بالای 55 سال سن دارند و یا بیش از 10 سال سابقه کار و بیمه دارند، در صورت بیکاری میتوانند تا زمان بازنشستگی از بیمه بیکاری استفاده نمایند.
جهت استفاده از بیمه بیکاری ، شخص بیکار حداقل باید شش ماه سابقه بیمه داشته باشد، درحالی که هنگام مراجعه به دفاتر بیمه تامین اجتماعی انتظار سابقه بیمه به مدت یکسال کامل را از شخص بیکار مورد نظر دارند.
هم چنین بیمه بیکاری شامل سربازهایی که پس از 2 ماه از طی دوران سربازی خود به محل کار قبلی خود بازگردند و کافرمای فوق از استخدام وی اجتناب کند را نیز میشود.
بر اساس این جدول، طبق قانون مبلغ پرداختی جهت بیمه بیکاری برای شخص بیکار 55% متوسط حقوق و دستمزد روزانه فرد بیمه شده میباشد
لازم به ذکر است، افراد متاهل دارای فرزند (دارای حد تکلف) حداکثر تا 4 نفر از زمان شروع بیمه بیکاری به ازای هر یک از افراد 10% حداقل دستمزد به مبلغ بیمه بیکاری اضافه میشود.
در هر حال کل مبلغ پرداختی نمیتواند از حداقل دستمزد تعیین شده برای هر سال کمتر و یا از دستمزد تعیین شده 80% بیشتر باشد.
ضمناً پرداخت مبلغ بیمه بیکاری بین 10 تا 15 هر ماه به حساب شخص مورد نظر در بانک رفاه واریز میشود، بنابراین داشتن حساب در این بانک از الزامات است.
همان گونه که در قسمت بالا اشاره شد افراد برای استفاده از بیمه بیکاری میتوانند افرادی را که سازمان تامین اجتماعی تایید میکند، در تکفل خود قرارداد و درصدی به ازای هر نفر به مبلغ پرداختی اضافه میشود.
افرادی را که در بیمه بیکاری میتوان به عنوان تکفل خود معرفی کرد عبارت اند از:
همسر (شوهر یا زن)
فرزندان دختر مجرد و بذون شغل و حرفه ای خاص
فرزندان پسر زیر 18 سال سن ( در صورتی که فرزند پسر بیشتر از 18 سال سن داشته باشد و پزشک سازمان تامین اجتماعی از کارافتادگی و یا بیماری وی را تایید کند) و یا در حال اشتغال به تحصیل باشد.
پدر و مادر در صورتی که بیشتر از 60 سال سن داشته باشند و یا پزشک معتمد سازمان تامین اجتماعی از کار افتادگی آن ها را تایید کرده و شخص مشمول بیمه بیکاری مسئول نگهداری آن ها را داشته باشد.
برادر و یا خواهر در صورتی که شرایط مر بوط به فرزندان دختر و پسر را داشته باشند.
بیکاری و از دست دادن ناگهانی شغل فشار روانی و اقتصادی بسیاری را برای افراد و هم چنین خانواده ها وارد میکند، اجرای قوانینی نظیر بیمه بیکاری تا حدی از این مشکلات را کاهش میدهد.
لازم به ذکر است که این حقوق شامل عیدی و مزایای اضافی نیست، افزایش مبلغ بیمه بیکاری مانند سایر حقوق ها در اول هر سال افزایش مییابد و هم چنین این افزایش حقوق بر اساس بخشنامه سال 1402 مطابق با میزان افزایش حقوق کارمندان نیز انجام میشود.
تمام مدتی که شخص بیکار از حقوق بیمه بیکاری استفاده مینماید جزء سوابق بیمه تامین اجتماعی محسوب شده و هم چنین امکان تمدید دفترچه بیمه تامین اجتماعی نیز وجود دارد.
نکته ای مهم که باید به آن توجه داشت اینکه استفاده از بیمه بیکاری هیچ تاثیری در سن بازنشستگی ندارد و از سوایق بیمه به هیچ عنوان کسر نمیشود، مدت زمانی که شخص بیکار از حقوق بیمه بیکاری استفاده مینماید جزئی از سابقه بیمه حساب میشود.
البته باید به این موضوع توجه داشت که حقوق بازنشستگی طبق دو سال آخر حقوق و حق بیمه پرداخت میشود، به همین دلیل توصیه میشود که در سال های آخر و نزدیک به بازنشستگی از حق بیمه استفاده نکرد.