ترمینالهای برق یکی از پرکاربردترین تجهیزات جانبی در صنعت برق است. به این ترمینالها کانکتور نیز گفته میشود. کار مهم واصلی این ترمینالها اتصال دو و یا چند سیم به صورت موقتی است. اما این کار محکم و استاندارد انجام میشود. هنگامی که دو سیم با نوار چسب به یکدیگر متصل میشوند، جریان برق عبوری سیمها را گرم میکند خطر بروز برق گرفتگی و آتش سوزی را ایجاد مینماید. اما در صورت استفاده از ترمینال برق این اتفاق رخ نمیدهد. جریان برق بدون گرم شدن سیمها عبور میکند و احتمال بروز هر گونه خطری هم به صفر میرسد. در صنایع برق انواع مختلفی از ترمینال وجود دارد که هر کدام کاربرد و ویژگی مشخصی دارد.
ترمینال شاخهای
در بعضی از مواقع نیاز به افزایش طول سیم است. این افزایش نیاز به لوازمی دارد که بین این دو سیم اتصال بر قرار کند. ترمینال شاخهای که به آن ترمینال برق بین راهی هم گفته میشود برای استفاده در این زمان است. این نوع ترمینال برق شاخهای سایزهای گوناگون دارد و برای انشعاب گیری از سیمهای مختلف استفاده میشود. ترمینال شاخهای یک سلول ورودی و یک سلول خروجی دارد. سیمهای ورودی و خروجی به واسطهی بستن سیم گیرهای پیچی موجود در بدنه عایق ترمینال به هم متصل میشوند. این نوع اتصال به صورت موقت است و از این ترمینال برق شاخهای به دفعات زیاد میتوان استفاده نمود. مزیت استفاده از این نوع ترمینال هم همین است که امکان باز کردن دو سیم از هم به راحتی انجام میگیرد. تعداد شاخههای ترمینال معمولا ۱۲ عدد است. این شاخهها به آسانی از هم جدا میشوند. نوع کاربرد ترمینال شاخهای در انواع مختلف متفاوت است. عایقهای این نوع ترمینال نیز میتواند از جنس پی وی سی، پلی آمید و پلی اتیلن باشد. ترمینال برق شاخهای امروزه جای خود را به ترمینالهای پیچی که جدیدتر هستند داده اند. مزیت استفاده از ترمینال برق پیچی بسیار بیشتر از شاخهای است. از مزایای این نوع ترمینال میتوان به قیمت مناسب، نصب آسان و سریع، امکان نصب چند سیم به یکدیگر به صورت همزمان است.
ترمینال برق ریلی
بعضی از ترمینالها برای استفاده در تابلو برق هستند. به این نوع از ترمینال برق، ترمینال ریلی گفته میشود. برای این که بتوان از تابلو برق انشعاب گرفت میتوان از ترمینال ریلی استفاده نمود. این نوع ترمینال همان گونه که از نامش مشخص است بر حسب تعداد نیاز به صورت کشویی در کنار هم قرار گرفته و مورد استفاده قرار میگیرند. این ویژگی ترمینال برق ریلی به خاطر طراحی مدولار آنها است. برای همین اضافه کردن و یا کم کردن آنها بر روی ریل به صورت کشویی امکان پذیر است. این نوع ترمینال برق نیز انواع مختلفی دارد که هر کدام برای کاربرد متفاوتی مورد استفاده قرار میگیرد. از انواع ترمینال برق ریلی میتوان به ترمینال ارت، ترمینال برق فشاری، ترمینال شمش خور، ترمینال دو طبقه، ترمینال سه طبقه و ترمینال فیوز خور اشاره نمود.
نحوه عملکرد ترمینال ریلی
بعد از این که ترمینال بر روی تابلو وصل شد سیم ورودی را که بهتر است وایرشو زده شده باشد در یک سلول ترمینال قرارداده و با کمک سیم گیر با پیچ به سلول ترمینال محکم میکنیم. سیم خروجی هم بهتر است که وایرشو زده باشد در سلول دیگر با همان طریق محکم میکنیم. وظیفه ترمینال برق ریلی ایجاد اتصال بین این دو سیم است. این اتصال باید به گونهای باشد که در صورت ایجاد هر نوع اشکال بتوان به راحتی مشکل را برطرف نمود. همین طور با بهره گرفتن از جامپر میتوان از یک ورودی چندین خروجی گرفت. جامپر در این نوع ترمینال به معنای اتصال ورودی یک سلول ترمینال، به ورودی سلول ترمینال دیگر است.
ویژگیهای ترمینال ریلی
۱-ایمنی بالا
استفاده از ترمینال یا کانکتور در برق کشی به علت کاهش فشار ولتاژ خطر آتش سوزی و برق گرفتگی را کاهش میدهد. برای همین ایمنی بالایی ایجاد میکند.
۲-اتصال استاندارد
جنس این تومینالها به گونهای است که حرارت بالا را تحمل میکنند. فرسودگی و کاهش فشار برق نیز در این ترمینالها بسیار کم است.
۳-با استفاده از ترمینال برق به سادگی میتوان برای چندین مرتبه محل اتصال سیمها را باز و بسته کرد بدون این که ایرادی پیش بیاید.
۴-از ترمینال برق برای اتصال موقت و یا دائمی سیم میتوان استفاده نمود. در صورت اتصال دائمی میتوان بارها این ترمینال برق را باز و بسته نمود و سیمها را تعویض کرد.
۵-از ترمینال برق ریلی برای انشعاب گیری از تابلو برق بدون ایجاد هر نوع خطری میتوان استفاده نمود و استفاده از ترمینالها شرایط مناسب و ایمنی را برای ما ایجاد میکنند.
همان گونه که در بالا گفته شد استفاده از ترمینال برق همیشه به نفع مصرف کننده است. استفاده از این گونه تجهیزات ایمنی و سلامت را برای همه به ارمغان خواهد آورد.