در مطلب «تسمههای صنعتی» با دسته‌بندی کلی انواع تسمههای صنعتی آشنا شدیم. نحوه عملکرد تسمههای انتقال نیرو را بررسی کردیم و انواع آن را شناختیم. در مطلب پیش‌رو سعی داریم، انواع مختلف این نوع تسمه را به تفصیل بررسی کنیم.
انواع تسمههای انتقال نیرو یا انتقال مواد
تسمه انتقال نیروی تخت
تسمه انتقال نیروی تخت، دسته‌ای از سری تسمههای انتقال نیرو است که برخلاف تسمههای شیاری و وی بلت از لحاظ عرض و طول و ضخامت محدودیتی در سایزیندی ندارند و مانند تسمه نقاله قابل برش و اتصال در هر عرض و طولی هستند. تسمه انتقال نیروی تخت در تمامی صنایع همچون صنایع غذایی، دارویی، نساجی، چاپ و بسته بندی کاربرد فراوانی دارد.
تسمه انتقال نیرو تخت از ترکیب چند لایه سطحی و میانی تشکیل می‌شود که ضخامت کلی تسمه بسته به قدرت کششی و میزان دوران آن متفاوت است. لایه‌های سطحی زیری و رویی تسمه که میتواند از جنس رابر، چرم و یا الیاف مصنوعی باشد کار مقاومت در برابر سایش را بر عهده دارد و مانع از خوردگی سطح تسمه به‌دلیل اصطکاک با سطح فولی و یا محصولات می‌شود. لایه‌های میانی نیز غالباً از جنس پلی آمید، الیاف مقاوم به کشش و یا ترکیبی از این دو هستند. در این تسمه‌ها ضخامت لایه پلی آمیدی و الیاف بکار رفته در آن تاثیر بسیار زیادی در انعطاف‌پذیری و میزان مقاومت کششی تسمه دارد، هرچه ضخامت پلی آمید بکار رفته در تسمه بیشتر باشد انعطاف آن کمتر و مقاومت تسمه در برابر نیروی کششی بیشتر می‌شود به این خاطر انتخاب تسمه با ضخامت صحیح و میزان پلی آمید متناسب با قطر فولی اهمیت بسیار زیادی دارد.
نحوه اتصال دو سر این تسمه‌ها نیز بسته به متریال بکار رفته در آنها میتواند بصورت Overlap و یا Finger انجام گیرد که غالب تسمه های انتقال نیروی تخت به روش Overlap آپارات میشوند، در این روش دو سر تسمه بصورت کنیک درآمده و به‌وسیله چسب‌های مخصوص (چسب لاستیک و چسب پلی آمید) روی یکدیگر قرار می‌گیرند و سپس تحت فشار پرس گرم آپارات میشوند.
تسمه وی بلت یا پروانه (V Belt)
تسمههای وی بلت (V-belt) که در بین مصرف‌کنندگان تسمههای صنعتی بنام تسمه پروانه هم شناخته می‌شود، از لحاظ فنی زیر شاخه‌ای از تسمههای انتقال نیرو یا انتقال قدرت است. به این معنی که کاربرد اصلی این تسمه‌ها همانند دیگر تسمههای انتقال نیرو، انتقال دادن قدرت موتور دستگاه از غلطک یا فولی ثابت به یک غلطک یا فولی هرزه گرد در سمت دیگر است که این امر معمولاً با دورهای بالا اتفاق می افتد. مجموعه تسمههای پروانه (V-belt) بسیار گسترده و همچنین پرمصرف در تمام صنایع سبک و سنگین، ماشین آلات کوچک و بزرگ است. جنس تسمههای V-belt ترکیب لاستیک و نخ است و مهمترین مشخصه ظاهری این تسمه ها سطح مقطع ذوزنقه‌ای شکل آنهاست .سطح مقطع تسمههای وی بلت دارای سایزبندی‌های استانداری است که با حروف انگلیسی M,A,B,C و …. نامگذاری شده‌اند و این سایزهای استاندارد در تمامی برندها و تولیدات ابعاد و اندازه‌های یکسانی دارند. طول تسمههای وی بلت نیز استاندارد هستند و این تسمه‌ها براساس طول‌های استانداری بصورت مداربسته تولید میشوند و این ویژگی یعنی تولید تسمه‌ها با طول فابریک و مداربسته آنها را در مقابل فشار دورهای بالا و کشش زیاد مقاوم کرده است، طول تسمههای پروانه براساس اینچ محاسبه می‌شود که در کنار حروف انگلیسی که مشخصه سایز سطح مقطع آنان است حک می‌شود که نشان دهنده طول محیطی تسمه برحسب اینچ است. البته در کدهای خاصی از این تسمه‌ها طول محیطی تسمه بر اساس واحد میلیمتر بر روی آنها نوشته شده است.
تسمههای پروانه دارای سایزهای اسپشیال سطح مقطع نیز هستند که تمامی آنها با حروف SP که از کلمه Special گرفته شده شروع میشوند، سری اسپشیال تسمههای پروانه تقویت شده سایز های A,B,C و ….. هستند که با حروف SPA,SPBو … نامگذاری میشوند و تحمل بیشتری در مقابل کشش و ساییدگی دارند که آنها نیز دارای سایز بندی های طولی برحسب اینچ است. تسمه پروانه یا همان تسمه وی بلت در انواع دنده‌ای یا دنده‌دار نیز تولید میشوند که نسبت به نوع ساده از انعطاف بیشتری برخوردار هستند و همچنین وجود دنده‌ها در سطح تسمه باعث می‌شود که سطح درگیری کمتری با فولی خود داشته باشند، همچنین تبادل هوای بیشتری در بین تسمه و فولی ایجاد می‌شود که باعث خنک شدن سطح تسمه می‌شود این امر عمر مفید تسمه پروانه را بیشتر می کند .فولی‌های استفاده شده برای تسمههای پروانه همگی تخت هستند و تفاوتی نمی‌کند که تسمه پروانه ساده یا دنده‌ای باشد.
تسمه تایمینگ
تسمه تایمینگ یکی از انواع تسمههای انتقال نیرو بوده که مصرف بسیار زیادی در تمامی صنایع دارد. تفاوت این تسمه با انواع دیگر تسمههای انتقال نیرو حرکت گام‌دار و بسیار دقیق این تسمه‌ها است. تسمه تایمینگ دارای دنده‌هایی با گام‌های یکسان است که با دنده‌های فولی مطابق خود در حین حرکت درگیر می‌شود و به همین سبب تسمه تایمینگ مسافت قابل محاسبه و دقیقی را بر اساس تعداد دور و گشتاور فولی طی می‌کند. این تسمه از لحاظ متریال در انواع لاستیکی و پلی اورتانی(PU) تولید میشوند. جهت مقاوم‌سازی تسمههای تایمینگ در برابر قدرت کششی در لایه میانی نوع لاستیکی از الیاف و در نوع پلی اورتان از رشته سیم‌های تابیده که در امتداد طول تسمه هستند استفاده می‌شود.
فارغ از نوع جنس و دنده، این تسمه‌ها در انواع مدار بسته و یا مدار باز تولید میشوند. طول تسمه تایمینگ‌های مدار بسته غیر قابل تغییر است و تعداد دنده‌های تسمه مشخص و فابریک است ولی عرض این تسمه‌ها بر اساس عرض فولی مربوطه برش داده می شود. در نوع مدار باز این تسمه‌ها اما محدودیت طولی وجود ندارد و امکان برش تسمه و اتصال دوسر آن با هر طولی امکان‌پذیر است. همچنین تسمههای تایمینگ میتوانند هم در سمت داخلی و هم سمت بیرونی خود دنده‌دار باشند که در مدل دو طرف دنده، سمت بیرونی تسمه نیز با فولی بالایی درگیر می‌شود و هر دو طرف تسمه کار می‌کند. شکل ظاهری دنده این تسمه‌ها نیز بر اساس کدهای استاندارد موجود، مختلف است و هر کدام از تیپ دنده‌ها دارای گام‌های مختلفی است. همچنین امکان روکش کردن تسمههای تایمینگ با لاستیک ضد سایش مانند تسمههای انتقال نیروی تخت فراهم است.
تسمه شیاری
تسمه شیاری نوعی دیگر از تسمه انتقال نیرو است که در سطح داخلی خود دارای شیارهای طولی است که از لحاظ سایز و سطح مقطع در انواع شیار H، M، K، J و L دسته‌بندی میشوند. تسمه شیاری همانند تسمه انتقال نیروی تخت قدرت حرکتی بسیار بالایی داشته و به جهت شیارهای داخلی خود از انعطاف بالایی نیز برخوردار است که این امر امکان استفاده از فولی با قطر کم را سبب می‌شود، همچنین شیارهای موجود در سطح و درگیری شیارها با فولی مانع از لغزش و سُر خوردن تسمه به طرفین در دور بالا می‌شود. جنس این تسمه ترکیبی از لاستیک و الیاف مصنوعی است.
تسمه جوشی
این تسمه‌ها که از لحاظ فنی و ساختاری جزو تسمه های انتقال نیرو هستند مانند انواع دیگر بر روی فولی مخصوص خود قرار گرفته و به حرکت در می‌آیند. این تسمه‌ها گاهی اوقات در تعداد بالا کنار یکدیگر با فواصل کمی قرار گرفته و در حین حرکت میتوانند محصولات را حمل کنند.
این تسمه ها دارای سطح مقطع دایره‌ای شکل، ذوزنقه و … هستند که هرکدام دارای سایزهای مختلفی است. جنس این تسمه ها از PVC یا PU باشد، همچنین این تسمه ها میتواند نخدار یا بدون نخ باشند.
نحوه اتصال دوسر این تسمه ها بصورت حرارتی بوده و دوسر تسمه بوسیله حرارت به یکدیگر جوش داده می‌شود به همین علت به آنها تسمه جوشی گفته می‌شود. این تسمه‌ها مصرف بالایی در خطوط کاشی، سرامیک، شیشه و… دارند.
به آن دسته از تسمههای جوشی با سطح مقطع دایره‌ای شکل تسمه پُلی کُرد هم گفته می‌شود که در خطوط سورتینگ کاربرد دارد. تسمههای جوشی با سطح مقطع ذوزنقه نیز جنس‌های مختلفی دارند که از لحاظ سایزبندی مشابه تسمههای وی بلت است.
پارس‌خورشید، واردکننده و تامین‌کننده انواع تسمههای صنعتی
برای دریافت اطلاعات بیشتر و سفارش تسمه ، با همکاران فروش تماس بگیرید:
021-91034000
www.parskhorshid.com
info@parskhorshid.com
