طراحی تجربه کاربری بر تعامل بین انسان و محصولات و خدمات روزمره مانند وب سایت ها، نرم افزارها و حتی دستگاه های قهوه تمرکز دارد. این یک موضوع بسیار متنوع است که جنبه های روانشناسی، تجارت، تحقیقات بازار، طراحی و تکنولوژی را با هم ترکیب می کند.
اگر می خواهید عمیق تر مفهوم تجربه کاربری (UX) را یاد بگیرید پس در ابتدا باید با تاریخچه تجربه کاربری آشنا شوید.
اصطلاح UX که توسط دونالد نورمن زمانی که برای اپل کار می کرد، از اوایل دهه نود ابداع شد. او برای در برگرفتن تمام عناصر مختلف که نشان می دهد که کاربر در هنگام تعامل با یک محصول چه احساسی دارد، اصطلاح تجربه کاربری را استفاده کرد.
از زمانی که این اصطلاح مطرح شد، طراحیUX با تجارت خوب همراه شد. یعنی فقط آن دسته از محصولات و خدماتی که تجربه کاربری یکپارچه ای را ارائه می دهند در بازار موفق خواهند بود.
حالا که ما می دانیم که طراحانUX کار مهمی بر عهده دارند باید ببینیم که در عمل چه اتفاقی قرار است بیوفتد.
به عنوان مثال، تصور کنید که در یک سایت خرید کفش هستید و با انواع مختلف و زیادی از کفش روبرو می شوید. شما بدنبال گزینه یا فیلتری می گردید که شما را به سمت گزینه های مخورد نظرتان هدایت کند. اما چیزی پیدا نمی کنید. پس باید در بین شاید صدها مدل کفش جستجو را شروع کنید تا به هدف خود برسید.
حالا تصور کنید که در همین سایت، فیلترهای متعددی وجود دارد که انتخاب را برای شما بسیار راحت می کند و نهایتا باید از بین مثلا 30 مدل کفش، محصول مورد نظر خود را انتخاب کنید. انتخاب شما کدام سایت است؟ کدام یک خرید را برای آسان تر می کند؟
این چیزی است که به آن UX یا تجربه کاربری می گوییم. تجربه کاربری نامناسب باعث از دست رفتن مشتری و رفتن او به یک سایت و فروشگاهی دیگر می شود. بهرحال شما با این موضوع روبرو هستید و فرقی نمی کند تجربه خوبی باشد یا تجربه ای بد.
برای طراحی یک سایت، باید برای هر قسمت خود را بجای کاربر بگذارید و ببینید که کار با آن به عنوان کاربرد چه حسی دارد. آسان است و یا آنقدر پیچیده که مخاطب از آن سر در نمیاورد؟ یا آنقدر ساده است که هیچ امکاناتی در آن برای کم به کاربر برای رسیدن به پاسخ خود پیدا نمی شود؟
پس باید به این سوال پاسخ دهیم که یک طراح UX باید چه کاری انجام دهد.
مهم ترین مسئولیت شما، ایجاد بهترین تجربه برای کاربر در مواجه با سایت مورد نظر است. همچنین باید حواستان به برآورده شدن نیاز کاربر توسط محصولات یا خدمات نیز باشد. آیا این وبسایت همان دید و هدفی که بدنبالش هستید را دارد؟ و خیلی از مسائل این چنین که مسئولیت همگی با طراح UX است.
یک طراح و یا بهتر بگوییم ایجاد کننده تجربه کاربری، علاوه بر سایت، می تواند برنامه های موبایل و نرم افزارهای کامپیوتر را نیز بر عهده داشته باشد. موارد بیشتری وجود دارد که نیاز به تجربه کاربری دارند. پس نباید این تخصص را دست کم گرفت چون به مرور در تمامی جوانب زندگی دیجیتالی خود با آن روبرو می شوید.
البته در نظر داشته باشید که این شخص که مسئول طراحی UX است، مسئول طراحی بصری نیست ولی بر مسیری که کاربرد در سایت شما طی می کند نظرات دارد تا مطمئن شود بهترین و سریع ترین روش برای پاسخ ایجاد می شود.
اگر بخواهیم به طور کلی به مسئولیت های یک طراح UX نگاه کنیم، به صورت لیست زیر است:
· تجزیه و تحلیل سایت رقیب
· تجزیه و تحیلی مشتری و ساخت پرسونای مشتری
· ساختار محصول و استراتژی
· توسعه محتوا
· نمونه سازی و وایرفریمینگ
· تست و تکرار
· هماهنگی با طراح رابط کاربری (UI)
· هماهنگی با توسعه دهنده
· تجزیه و تحلیل موضاعات مرتبط
در اکثر فعالیت های ما که توسط اینترنت انجام می شود، ما با تجربه های مختلفی از کار با سایت ها و برنامه های مختلف بدست می آوریم. طبیعتا هر فردی دوباره به سمت تجربه ای خوب و سریع می رود. این همان تجربه کاربری یا UX است که با مفهوم کلی آن آشنا شدیم و دانستیم که یک طراح تجربه کاربری چه مسئولیت هایی دارد. البته این مقاله نگاهی اجمالی به این موضوع داشت و در آینده با مقالات تخصصی تر نزد شما باز می گردیم.