لجبازی کودکان یک ویژگی رفتاری است که به مقاومت و امتناع مداوم کودک در برابر خواستهها و پیشنهادات دیگران (عموماً والدین و بزرگترها) اشاره دارد. توجه به این نکته حائز اهمیت است که لجبازی جنبه طبیعی رشد کودک است و میتوان آن را بازتابی از استقلال در حال ظهور کودک و تلاش او برای ایجاد حس کنترل بر محیط خود دانست.
به بیان دیگر، لجبازی کودکان واکنشی نامناسب برای بیان چیزی است که احساسات و روحیه کودک را میآزارد. در حقیقت کودکان با استفاده از این ابزار، سعی دارند تا به خواستهها و علایق شخصی خود برسند.
لجبازی کودکان به اشکال و طریقه های مختلفی بروز پیدا می کنند ؛
تنها اشکال محدودی از بیان لجبازی از طرف کودکان به والدین خود می باشد .
در تحقیقات اخیر توسط روانشناسان نشان داده شده است که کودکان لجباز در آینده ، بیشتر در معرض اختلالات روانی و عصبی همچون افسردگی ، عدم اعتماد به نفس و کم حرفی و گوش گیری دارند .
پدران و مادران در جواب به لجبازی کودکان گاهی رفتار خشن و تند از خود بروز می دهند و گاهی نیز منعطف هستند و با چشم پوشی و عمل به خواسته های کودک کار را پیش می برند.
اما آیا می شود با شیوه ای درست در مقابل لجبازی کودک ایستادگی کرد؟
درست ترین راه و دقیق ترین تصمیم والدین ، به عنوان مسئولان تربیتی فرزند خود در قبال لجبازی وی چیست؟
آیا می توان این لجبازی نهادینه شده در کودک را به مرور زمان و بهره گیری از روانشناسی کودک از بین برد؟
در ادامه سعی داریم تا با ارائه تئوری های روانشناسی مدرن و بروز و بیان چند راهکار مناسب برای مقابله و درمان لجبازی کودکان ، در خدمت شما باشیم:
یکی از اصلی ترین و عمده ترین مشکل کودکان و نوجوانان آن است که نمی توانند با خانواده و به خصوص با پدر مادر خود ارتباط کلامی برقرار کنند و همین عدم برقراری ارتباط با والدین باعث می شود که کودکان برای به کرسی نشاندن حرف های خودشان به لجبازی روی بیاورند .
در بسیاری از موارد گاهی فقط با پرسش اینکه چه چیزی خاطر کودک را مکدر کرده است می توان از احساسات و عواطف درونی کودک اطلاع پیدا کرد و جلوی بسیاری از لجبازی ها را بصورت مسالمت آمیزی ، گرفت . به جرأت می توان گفت داشتن گوشی شنوا برای خواسته ها کودک ، تا حد قابل قبولی مانع لجبازی کودک می شود.
به همان اندازه که لجبازی یک کودک می تواند آثار مخربی در آینده وی بگذارد ، لجبازی و عدم انعطاف والدین در مواردی می تواند بهداشت روانی خانواده را تحت تاثیر خود قرار بدهد .
پدران و مادران گاهی اوقات با وضع قوانینی ، شاید درست یا شاید نادرست ، برای فرزندان یا برای خود در قبال کودک خود ، راه لجبازی کودک را برای کودک خود هموار می کنند .
اگر پدران مادران در مواقعی سطح توقعات خود در قبال کودکان را پایین بیاورند و اجازه اینکه یک کودک گاهی می تواند اشتباه کند را برای وی صادر کنند می توانند از شروع یک چرخه لجبازی بین کودک و والدین جلوگیری کنند .
اگر کودک شما به سمت انجام رفتاری خارج از محدوده مورد نظر رفت و قصد انجام کاری را با لجبازی کودکانه داشت ، سعی کنید تمرکز او را بهم بزنید . ابتدا نام کودک را صدا بزنید و سپس با جلب کردن توجه وی به اسباب بازی ها و وسایل موجود در محیط ، موجب حواس پرتی کودک خود بشوید .این حواس پرتی می تواند رفتار کودک را تا حد قابل توجهی منحرف کند .
در زندگی خانوادگی بین والدین و کودک ، مواقعی پیش خواهد که والدین دقیقا نمی دانند که برای کنترل خشم و رفتار پرخشگرانه کودک خود چکار کنند و دیگر هیچکدام از راهکار های بالا برای قانع کردن کودک جواب نمی دهد و جواب تمام درخواست های بزرگترها “نه” می باشد.
دکتر سوزان استیلمن (Dr. Susan Stillman) برای واکنش به چنین شرایطی یک بازی هوشمندانه را طرح ریزی کرده است .
این بازی به این ترتیب می باشد که شما با آماده کردن سوالاتی که جواب آنها تنها ، “بله” یا “نه” برای پرسش از کودک آماده می شوید .مثلا از کودک می پرسید :
آیا اسباب بازی های خود را دوست دارد ؟
آیا دوست دارد که خیلی زود بزرگ شود ؟
به احتمال زیاد ، تجربه ثابت خواهد کرد که “بله” هایی که شما از کودک خود دریافت می کنید
در ذهن ناخودآگاه کودک شما تاثیر مثبتی خواهد گذاشت که می تواند از لجبازی کودک جلوگیری کند .
لجبازی کودک می تواند آینده زندگی اجتماعی او را تحت تاثیر خود قرار بدهد و پدر و مادر به عنوان مسئولین تربیتی او باید دانش روانشناختی کودک با وی برخورد کنند و یا در صورت صورت نیاز به روانشناس کودک مراجعه کنند تا کودک به بهترین شکل ممکن در اختیار جامعه قرار بگیرد .
مرکز جامع توانبخشی سرو در زمینه بازی درمانی کودکان لجباز، اوتیسم، بیش فعالی، اختلالات حسی، اضطرابی، پرخاشگری ،وسواسی و نافرمانی مقابله ای فعالیت می نماید. جهت تماس با کلینک جامع توانبخشی سرو باشماره تلفن های 3734-8809-021 و 09355505670 تماس حاصل فرمایید.