افزایش توجه و تمرکز روی یک موضوع آموزشی برای بچه‌های دبستانی و پیش دبستانی کار سختی است. متخصصان می‌گویند هر کودک به ازای هر سال سن خود، می‌تواند بین 3 تا 5 دقیقه تمرکز کند. بنابراین یک کودک 5 ساله می‌تواند حدود 16 دقیقه روی یک موضوع تمرکز کند درحالی که یک نوجوان ده ساله می‌تواند دایره تمرکزش را حدود 50 دقیقه حفظ کند.
بیشتر بچه‌ها بازه تمرکزی کوتاهی دارند، به خصوص روی فعالیت‌هایی که به نظرشان جذاب نیست یا وقتی که عوامل حواس‌پرتی زیادی در اطرافشان وجود دارد. با این حال می‌توان با استفاده از فعالیت‌های جالب و مفرحی مثل بازی‌هایی که در ادامه معرفی می‌کنیم، توجه و تمرکز آنها را افزایش داد:
سکه بازی: این بازی حافظه و تمرکز کودک را برای یاد گرفتن ترتیب اشیا تقویت می کند. تعدادی سکه را در یک کاسه کوچک بگذارید. چند تا از آنها را به هر ترتیب خاصی که مدنظرتان است کنار هم بچینید. مثلا سکه صد تومانی، پنجاه تومانی، پانصد تومانی و دویست تومانی. از کودک بخواهید حدود 20 ثانیه به آنها نگاه کند. سپس روی سکه‌ها را با یک کاغذ بپوشانید.
کاسه سکه‌ها را جلوی او بگذارید تا از میان سکه‌ها انتخاب کند و به همان ترتیبی که شما چیده‌اید، سکه‌ها را بچیند. برای اندازه‌گیری زمان هم از یک ثانیه شمار استفاده کنید. وقتی کار فرزندتان تمام شد، زمان را یادداشت کنید و ببینید سکه‌ها را درست چیده است یا نه. اگر درست نبوده از او بخواهید که کارش را دوباره انجام دهد.
هر قدر بیشتر این بازی را انجام دهید، کودک ترتیب را بهتر رعایت می‌کند و شما می‌توانید با اضافه کردن ردیف سکه‌ها، بازی را سخت‌تر کنید. در ابتدا سکه‌ها را در دسته‌های جدا بچینید و وقتی فرزند شما بزرگ‌تر شد می‌توانید همه سکه‌ها را در کاسه بریزید تا از میان آنها انتخاب کند.
بازی تشخیص تفاوت‌ها: این بازی یکی از بهترین بازی‌ها برای افزایش دقت و توجه کودکان به جزئیات است. شما می‌توانید با توجه به سن و توانایی فرزندتان کارت‌های متفاوت را نقاشی کنید یا آن را از اینترنت پرینت بگیرید. این بازی به دلیل سادگی و در دسترس بودن، یکی از بهترین بازی‌ها برای زمان مسافرت یا زمانهایی است که شما در جایی مثل مطب دکتر منتظر هستید. پازل‌هایی که کودک باید یک شی پنهان شده در تصویر را پیدا کند هم بازی‌های خوبی برای تمرین تمرکز هستند.
کپی کردن یک تصویر: این تمرین به فرزند شما در تمرکز کردن روی یک چیز کمک می کند. یک تصویر ساده و یک صفحه کاغذ سفید جلوی کودک بگذارید. از او بخواهید زمان کوتاهی، مثلاً حدود سی ثانیه، روی کپی کردن تصویر تمرکز کند. سپس دست‌ها و بازوهایش را برای آزاد شدن انرژی و تنش درون بدن به خوبی تکان دهد و سی ثانیه دیگر روی نقاشی‌اش تمرکز کند و به همین ترتیب ادامه دهد. به مرور می‌توانید زمان نقاشی کردن را زیادتر و زمان استراحت را کم‌تر کنید.
علامت‌هایی را که نشان می‌دهد کودک مشغول انجام کارش است را به او بگویید: کمر صاف، سر پایین و مداد در حال حرکت. این علامت‌ها به فرزندتان یادآوری می‌کند کارش را انجام دهد.
بازی کیم: این بازی قدیمی شیوه خیلی خوبی برای افزایش تمرکز کودک است. چند چیز کوچک از وسایل خانه مثل قاشق چای‌خوری، کلید، گیره مو و ... را بردارید (در مجموع به حدود 20 شی کوچک نیاز دارید). آنها را روی میز بچینید و 30 ثانیه به فرزندتان فرصت دهید که با دقت به آنها نگاه کند. سپس آنها را با یک پارچه یا حوله بپوشانید.
از این جا به بعد می‌توانید بازی را به دو صورت انجام دهید: می‌توانید از فرزندتان بخواهید اشیایی را که به خاطر می‌آورد نام ببرد یا می‌توانید یکی از اشیا را بردارید و از کودک بپرسید چه چیزی سر جایش نیست.
رفتم مغازه: این بازی قدیمی یکی از بهترین تمرین‌های گروهی برای افزایش توجه و تمرکز است که می‌توانید آن را با فرزندتان و دوستانش انجام دهید. در پایان بازی هم جو شاد و مفرحی بین بچه‌ها ایجاد می‌شود.
روی زمین به شکل دایره یا دور یک میز بنشینید. اولین نفر می‌گوید: رفتم مغازه، ... خریدم. اسم این شی باید با الف شروع شود. مثلا رفتم مغازه، آب معدنی خریدم. نفر دوم باید یک شی که با ب شروع می‌شود و همان شی قبلی را بگوید: رفتم مغازه، بستنی و آب معدنی خریدم. بازی به همین ترتیب با سایر حروف الفبا ادامه میابد تا مشخص شود هر کدام از بچه‌ها تا چند آیتم می‌توانند ادامه دهند.
شمارش برعکس: شمردن یکی از مهارت‌هایی است که هر بچه‌ای در سال‌های اولیه زندگی به دست می‌آورد اما شمردن برعکس به خصوص در اعداد چندرقمی نیازمند دقت بالایی است که توجه و تمرکز کودک را افزایش می‌دهد.
یک عدد تصادفی مثلا 147 را به فرزندتان بگویید و از او بخواهید ارقام این عدد را به صورت برعکس و به شکل یک عدد سه رقمی بگوید: 741. این کار سخت‌تر از چیزی است که فکر می‌کنید و مغز کودک را به چالش می‌کشد.
رنگ‌آمیزی: به تازگی رنگ‌آمیزی بزرگسالان برای کمک به رهایی از استرس‌های روزانه و تمرکز بر کاری که در حال انجامش هستیم فراگیر شده است و این دقیقا همان کاری است که رنگ‌آمیزی با ذهن کودکان انجام می‌دهد.
برای شروع، دایرههای کوچکی روی یک کاغذ سفید بکشید و از کودک بخواهید تا جایی که می‌تواند تمیز و مرتب آنها را رنگ کند. چون دایره‌ها کوچک هستند رنگ کردن هر کدام بیشتر از یکی دو دقیقه وقت نمی‌گیرد. روز بعد دایرههای کمی برزگ‌تری بکشید.
به مرور که توانایی توجه و تمرکز فرزندتان بیشتر شد می‌توانید شکل‌های بزرگ‌تر و متنوع‌تری بکشید که رنگ‌آمیزی آنها بیشتر طول می‌کشد و بازه زمانی تمرکز کودک را هم افزایش می‌دهد.
شمارش کلمات: این بازی یک تمرین خوب برای بچه‌هایی است که مشکل تمرکز دارند. یک کتاب بردارید و یک پاراگراف از آن را انتخاب کنید. هدف این نیست که فرزندتان کتاب را بخواند بلکه باید تعداد کلماتی را که در پاراگراف وجود دارد بشمارد.
وقتی شمردنش تمام شد به او بگویید برگردد و دوباره بشمارد. عدد جدید همان شماره‌ای است که دفعه قبل گفته؟ اگر نه، از او بخواهید دوباره بشمارد. و اگر درست گفته، پاراگراف دیگری را به او بدهید تا بشمارد. وقتی مشغول کاری با این جزئیات است تقریبا محال است که به چیز دیگری توجه کند.
