تا حالا براتون سوال پیش اومده که بعضی از شرکتها و سازمانها چه جوری برون سپاری میکنن؟ یا این وظیفه رو به کی میسپرن؟ اصلا یک سازمان برای اینکه افراد متخصص و متفکر رو دورهم جمع کنه، چه کاری میکند؟ روبواپیکس; بله چاره راه استارتاپ روبواپیکس هست
این تیم خفن یکی از جالبترین داستانهای ممکن رو داشتن. از انتخاب اسم استارتاپشون تا چالشهایی که با اونها دست و پنجه نرم کردن. همراه ما باشین تا با روبواپیکس بیشتر آشنا بشین.
روبواپیکس: پلتفرم برونسپاری چالشهای هوش مصنوعی
لطفا خودتون رو معرفی کنید.
سعید ابهری لیسانس ریاضی از دانشگاه بهشتی و همینطور ارشد ریاضی از همان دانشگاه.
بنیانگذاران استارتاپ روبواپیکس رو معرفی کنید.
من و علی میرلو یکی از دوستان نزدیکم.
اعضای تیم چند نفر هستند؟
با من و علی جمعا هشت نفر هستیم.
چه زمانی این ایده در ذهن شما شکل گرفت؟
یکی از روزهای اردیبهشت ۹۹ بود که با تیممون، خونهی یکی از بچهها جمع شدیم و تصمیم گرفتیم که روبواپیکس رو راهاندازی کنیم.
اون روزها، روزهای اوج ویروس کرونا بود و همه از اینکه باهم یکجا جمع شویم میترسیدیم و از طرفی هم میترسیدیم که از خونه بیرون بریم که خدایی نکرده مریض نشیم ولی بالاخره اون دو ماه رو باهم زندگی کردیم و شبانه روزی روی روبواپیکس کار کردیم.
استارتاپ شما در چه حوزهای فعالیت میکند و چه خدماتی به مشتریان ارائه میکند؟
خدمتی که ما به مشتری ارائه میکنیم به این شکل است که سازمان ها میتوانند نیازمندیهای خود یا یک سری از چالشهای خود را روی پلتفرم ما برون سپاری کنند.
به این صورت که چالشهای خود را به صورت صفر تا صد روی پلتفرم تعریف میکنند. در مرحلهی بعدی افراد کدهای هوش مصنوعی را وارد میکنند که بتوانند آن چالش یا مسئلهی خاص را حل کنند. این مدلها و کدها، برای سنجش دقت و عملکرد روی پلتفرم ارسال میشوند و سپس بعد از سنجش، رده بندی میشوند تا بتوان بهترین مدل را از بین آنها انتخاب کرد.
در واقع در این بین اتفاقهای مهمی میافتد برای مثال یک شرکت با هزینه کرد ثابت، چندین روش مختلف را میسنجد که از بین آنها بهترین راهحل را انتخاب کند.
در این بین شانس اینکه یک مسئلهی سخت با بهترین روش حل شود، بسیار زیاد است زیرا، در یک جمع، یک مسئلهای مطرح میشود و افراد با دیدگاهها و نظرات متفاوت به مسئله مینگرند و در نهایت شخصی پیدا میشود که بتواند با زاویه دید خود شروع به حل مسئلهی مذکور کند.
یکی از مزیتهای این روش نسبت به یک تیم، این است که معمولا تیمها از یک قاعده و قانون خاصی پیروی میکنند، در شرایط خاص، اگر آن قاعدهی مذکور جواب بدهد که چه بهتر، اما اگر بیفایده باشد، تیم با مشکلاتی در گذراندن چالشهای خود روبهرو میشود.
پس در این روش هم افراد در حال حل مسئله هستند و هم حق انتخاب بهترین گزینه را دارند.
و نکتهی دیگر این است که شرکت یا سازمان مذکور اگر تیم هوش مصنوعی نداشته باشد، در واقع میتواند در یک بازه فشرده مسئله و چالش خود را حل کند، بدون اینکه نیاز باشد یک تیمی را از صفر استخدام کند و به صورت فول تایم با آنها کار کند، و اگر تیم هوش مصنوعی داشته باشد، میتواند، زمان بیشتری روی انجام پروژههای دیگر بگذارد و یا با تصور یک شرایط بد، اگر تیم موفق به حل مشکل نشود این {خرد جمعی} که صورت گرفته، قادر به حل مشکل خواهد بود.
ایدهی اسم روبواپیکس از کجا شکل گرفت؟
این اسم الهام گرفته و برگرفته از شاهنامه میباشد.
شاهنامه به زبان انگلیسی Epics of king میشود و در واقع کاری که ما انجام میدهیم Epics of robots میباشد. ما با اندکی جا به جایی و تغییر در این کلمه، به Robo Epics رسیدیم که به معنای رباتنامه میباشد.
درواقع ما شاهنامه را به نوعی، بازآفرینی کردیم که رستم تبدیل به یک رستم رباتیک میشود. روبواپیکس همان شاهنامه است که داستان ها را ثبت میکند،
مسائل و مشکلات جدی ما، همان هفت خان رستم میشود ،
کاربران، درواقع معادل فردوسی میشوند که در حال نوشتن یک شخصیت جادویی هستند و در همان زمان که یک کد هوش مصنوعی مینویسند انگار که در حال خلق یک شخصیت افسانهای هستند.
ایدهی این اسم چندین هدف را دنبال میکند:
در ابتدا به دنبال این بودیم که یک صندوقچهای از ایدهها داشته باشیم که در طول مسیر، هر زمانی که نیاز داشتیم خلاقیت خودمان را بروز بدهیم، به سراغ آن صندوقچه برویم و دیگر زمان خود را هدر ندهیم که هربار برای نیازهایمان به دنبال ساخت یک ایدهی جدید باشیم.
روبواپیکس فقط یک سایت است؟
بله در حال حاضر روبواپیکس در بستر سایت و پلتفرم ارائه میشود. به دلیل اینکه خدمتی که ما برای مشتریان خود فراهم میکنیم نمیتواند در قالب اپلیکیشن ظاهر شود که در این صورت، بهترین بازخورد را میتوانیم در سایت دریافت کنیم.
ما از ابتدای کارمان تاکنون، سه نسخه داشتیم، دو نمونه از آنها به صورت خصوصی منتشر شد که بیشتر برای گرفتن تست بود و در آنها مسابقات خصوصی تشکیل میدادیم.
نسخهی سوم را به صورت عمومی منتشر کردیم که تقریبا با گذشت حدود دوماه و نیم موفق به دریافت ۱۲۰۰ کاربر شدیم.
استارتاپ روبواپیکس، چه مشکلی را از جامعه حل کرده؟
روبواپیکس کمک میکند که هر سازمانی با هر اندازهای، بتواند برای محصولات و خدمات خود از هوش مصنوعی استفاده کند.
آیا روبواپیکس، ثبت رسمی هم شده؟
خیر، همچنان روبواپیکس را به ثبت رسمی نرساندهایم.
برای اعتبارسنجی روبواپیکس، چه کارهایی انجام دادید؟
من فکر میکنم یک اعتبارسنجی دقیقی که افراد را مطمئن کند، بیشتر برای فیلمها باشد.
ما از ابتدا ، مطمئن بودیم که این کار، کار خوبی خواهد بود و حتما نتیجهی مورد نظر را به ما میدهد.
میدانستیم که جامعه به این کار نیاز دارد و اتفاقهای خوبی در ادامه خواهد افتاد و مطمئن بودیم که اگر بتوانیم آن ارزش مورد نظر را به درستی خلق کنیم، مسائل مالی هم در ادامهی آن حل خواهد شد.
در آخر باید بگویم که به نظر من، اینکه هرچیزی را از قبل مشخص کنیم بیشتر برای شرکتهای سنتی و قدیمی است. منظور من این نیست که یک استارتاپ باید بدون برنامهریزی جلو برود اما برای روبواپیکس، اینکه همه چیز را با وسواس از قبل فراهم کنیم نبود. ما جلو رفتیم کارمان را شروع کردیم، چیزهایی که یاد گرفته بودیم را اعمال کردیم فیدبک گرفتیم و دوباره...
برای روبواپیکس، تبلیغاتی هم انجام شد؟
خیر، ما به دلیل زمینهی کاریمان نیازی به تبلیغات گستردهای نداریم. در واقع جاهایی که باید صدایمان را به آنها برسانیم همگی مشخص هستند. تا این لحظه فقط همین برای ما کافی است اما در ادامه برای سرویسهایی که ارائه میدهیم، نیاز به تبلیغات داریم مخصوصا در شبکههای اجتماعی که تقریبا یک ماهی میشود که آنها را راهاندازی کردیم.
هنگامی که ما برای اولین بار قصد داشتیم که خودمان را در واقع امتحان کنیم، با دیجی نکست صحبت کردیم و قرار بر این شد که آزمون کمپ ورودی آنها که در حوزهی هوش مصنوعی بود را در پلتفرم خود، میزبانی کنیم و در ازای آن از فضای کار اشتراکیشان استفاده کنیم.
آنها خودشان برنامه ریزی کرده بودند و با یکسری تبلیغات، افراد مورد نیاز را جذب کرده بودند و نیازی نبود که ما تبلیغی انجام بدهیم.
دوبار دیگر هم مسابقه برگزار کردیم که از مهمترین کارهای ما به حساب میآید.
یکی از بزرگترین رویدادهایی که برگزار کردیم، رویداد دیتا دیز شریف بود که تابستان سال قبل (۱۳۹۹)، برگزار شد که ترب مسئله خودش را برونسپاری کرده بود.
این رویداد به مدت دو ماه و نیم به طول انجامید که این مدت زمان برای مسابقات هوش مصنوعی در ایران بیسابقه بوده است. و به صورت تقریبی ۱۰۰۰ نفر شرکتکننده داشت و حدودا ۵۲۰ نفر در آن اینگیج شدند.
همه از این موضوع اطلاع دارند که ترب، تیم فنی خیلی قویای دارد، اما به این بلوغ رسیده بود که استفاده از رویکردهای برون سپاری خیلی بیشتر میتواند بهش کمک کند.
مثلا توانست به صورت همزمان، از این خرد جمعی به وجود آمده نهایت استفاده را بکند و به ایدههای جدیدتری برسد.
آیا به فکر بینالمللی سازی روبواپیکس هستین؟
ما قصد داریم استعدادهای انسانی کشورهای در حال توسعه رو به پروژههای کشورهای توسعه یافته وصل کنیم.
این اختلاف ارزی که در این بین وجود دارد برای افراد خوشحال کننده خواهد بود. به این صورت که در آن کشور توسعه یافته، کارفرما میتواند با هزینههای خیلی کمتری پروژههای خودش رو برون سپاری کند و در ادامه، درآمد افراد بهتر خواهد بود و از همه مهمتر این است که هر پروژهای که از کشورهای توسعه یافته برون سپاری میشود، در واقع انتقال دانش و تجربهی بزرگی از این کشورهاست و اختلاف بین تکنولوژی رو میتواند تا حد زیادی بالانس کند.
نظر شما دربارهی رقیبانتان چیست؟
با توجه به هدفگیری ای که داریم، به اون صورت رقیبی در داخل ایران نداریم.
هرچند پلتفرمهایی هستند که همپوشانی دارند و هستند کسانی که از ما سوال میپرسند که شما با این پلتفرمها چه تفاوتهایی دارید؟ که این سوال کمی برای ما ناراحت کننده است.
مقایسهی ما با کوئرا، مانند مقایسهی کگل با کدفورسس میباشد.
اگر قرار بر مقایسه باشد، ما را باید با کگل مقاسیه کنند به این دلیل که کگل در خارج از ایران، معادل فاز اولی است که ما اجرا کردیم.
آیا تاکنون برای روبواپیکس، جذب سرمایه صورت گرفته است؟
بله، ما یک دوره سید از همآوا جذب کردیم. ما در ابتدا قصد داشتیم از یک ویسی جذب سرمایه کنیم ولی مشکلاتی که داشتیم و اتفاقاتی که افتاد تصمیم گرفتیم که صبر نکنیم و زودتر این جذب سرمایه صورت پذیرد.
در کنار تمام این مشکلات، برای من خیلی اهمیت داشت که از چه کسی سرمایه را دریافت میکنیم و یکی از دلایل اینکه از همآوا این سرمایه را دریافت کردیم، شناخت شخصی من از دکتر کلانتری نژاد بود و بعد از آشنایی و صحبت با دکتر، بیشتر از قبل مطمئن شدم که این جذب سرمایه کار درستی است.
مدل درآمدی و سود شما به چه صورتی است؟
ما همچنان در مراحل جدی توسعه قرار داریم. خصوصا برای فاز دوم کارمان که زیرساخت میباشد. و مدل درآمدی ما رو همین زیرساختهایی که هنوز به اتمام نرسیده است کامل میکند.
به همین دلیل در حال حاضر مدلهای درآمدی موقتی داریم که میتواند درآمدهای کوچکی با خود به همراه داشته باشد. اما مدل اصلی نیست.
به دلیل اینکه پلتفرم ما از چند قسمت مجزا تشکیل شده، هرکدام یک پلتفرم جداگانه حساب میشود، مجبوریم که درآمدمان در طول زمان به سه قسمت کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تقسیم کنیم. هنگامی که قرار است یک مسابقه یا یک برون سپاری انجام شود، یک جایزه یا یک هزینه برای پروژه تعیین میشود. در ازای دریافت و استفاده از کدها، این جایزه به فردی با بهترین راهحل خواهد رسید.
مدل کسب و کار شما به چه شکل میباشد؟
یکی از بعدهای پلتفرم ما این است که با شرکتها و سازمانها صحبت میکنیم که مسائل برون سپاری آنها را انجام دهیم. (B2B)
یکی دیگر از بعدهای پلتفرم، کاربران ما هستند که روی پلتفرم مسائل را حل میکنند.
ما میتوانیم آموزشهای تعاملی داشته باشیم و افراد در خلال آموزش حل مسئله نیز انجام دهند. (B2C)
چه نقاط ضعف و قوتی در طول مسیر داشتهاید؟
تیم یکی از مهمترین عوامل در یک استارتاپ به شمار میآید و اگر دانش فنی و تجربهی کافی نداشته باشد میتواند به ضعف تبدیل شود.
اما تیم ما به دلیل حضور در استارتاپهای دیگر و یکسری تجربیات شخصی، توانست بهترین عملکرد را ارائه دهد که این بزرگترین نقطهی قوت ما بود.
بزرگترین نقطه ضعفی که وجود داشت عدم وجود زیرساخت مناسب بود. که باعث کند شدن سرعت پیشرفت ما شد.
چند درصد از سهم بازار را به خود اختصاص دادهاید؟
درواقع بازاری که ما ازش صحبت میکنیم به آن صورت وجود ندارد و همزمان، هم باید بازار مورد نظرمان را تشکیل دهیم و هم باید مشتریهای خودمان را جذب کنیم.
دو مورد از بزرگترین اهدافی که دارین؟
در وهلهی اول، بین المللی کردن روبواپیکس به صورت خیلی کامل تر.
داخل سایت روبواپیکس، متنی نوشتیم، «آری به اتفاق جهان میتوان گرفت» هدف بعدی ما همین است که بتوانیم افراد را با هم همدل کنیم و اینکه بتوانیم در پروژههای بلندپروازانه تری شرکت کنیم.
به عنوان سخن پایانی چه نکتهای را اضافه میکنید؟
دوست دارم به عنوان سخن پایانی دو بیت شعر بخوانم.
«من نکردم خلق تا سودی کنم بلکه تا بر بندگان جودی کنم»
«چون غرض آمد به کار هنر پوشیده شد»
به اتفاق خوب و ارزشی که میتوانید خلق کنید بیشتر فکر کنید تا اینکه از روز اول به درآمد و پول فکر کنید.