نکات قابل توجه در تهیه گزارش حسابرسی داخلی
حسابرسی داخلی به روند بررسی و نظارت بر امور مالی شرکت توسط افراد ماهر، آموزشدیده یعنی حسابرسان متخصص گفته میشود. این افراد با رعایت اصول و استانداردهای مشخص، گزارشهایی تهیه میکنند تا اعتبار اسناد مالی و درستی فعالیتهای حسابداری شرکت بررسی و تأیید شود، به این سند گزارش حسابرسی داخلی گفته میشود.
حسابرسی داخلی یک فعالیت کلیدی و اطمینانبخش است که با هدف ایجاد ارزش افزوده و بهبود عملکرد سازمان انجام میشود. این فرآیند با رویکردی منظم و هدفمند، به ارزیابی و ارتقای اثربخشی، مدیریت ریسک، کنترلهای داخلی و نظام راهبری سازمان کمک میکند. حسابرسی داخلی بهعنوان یک واحد مستقل درونسازمانی عمل میکند که وظیفهاش بررسی و ارزیابی عملکرد بخشهای مختلف است. اگرچه حسابرسان داخلی در استخدام سازمان هستند، اما باید مستقل از سایر واحدها فعالیت کرده و به صورت بیطرفانه عمل کنند.
نکات کلیدی در تهیه گزارش حسابرسی
تهیه و ارائه گزارش حسابرسی داخلی فرصتی مهم برای شناسایی راهکارهای بهتر شدن عملکرد سازمانها لست. برای رسیدن به این هدف، حسابرس باید گزارشهای مالی را با دقت و براساس یک روند مشخص تهیه کند. حسابرس برای تدوین یک گزارش دقیق و اثربخش باید به موارد زیر اهمیت زیادی بدهد.
شوید
مراحل انجام حسابرسی داخلی
مراحل انجام گژارش حسابرسی داخلی ممکن است با توجه به نوع و اندازه سازمان متفاوت باشد، اما در مجموع شامل مراحل زیر است:
1- تعیین اهداف و نیازهای حسابرسی
در ابتدا باید نیازهای سازمان و مسائل مالی و عملیاتی آن شناسایی شود. حسابرسان با توجه به نوع فعالیت و سطح ریسک، اهداف مشخصی را برای شروع جریان حسابرسی تعیین میکنند.
۲- برنامهریزی و سازماندهی فرآیند حسابرسی
در این مرحله، زمانبندی، تقسیم وظایف و تخصیص منابع انجام میشود تا برنامه حسابرسی به شکلی دقیق، سازمان یافته، منظم و مؤثر پیش برود.
۳- شناسایی خطرات و ریسکهای احتمالی
در این گام، ریسکها و خطرات احتمالی موجود شناسایی و سیستم کنترلهای داخلی مورد ارزیابی قرار میگیرد تا نقاط ضعف مشخص و پیشنهادها و راهکارهایی برای بهبود ارائه شود.
۴- گردآوری دادهها و مدارک لازم
تمامی اطلاعات، اسناد و گزارشهای مرتبط گردآوری میشوند تا زمینه برای بررسی دقیق و تحلیل وضعیت موجود فراهم گردد.
5- تحلیل یافتهها و ارزیابی عملکرد
دادهها و مستندات بررسی تحلیل میشوند تا مشکلات، ضعفها و فرصتهای بهبود شناسایی شوند.
۶- تهیه و ارائه گزارش نهایی
نتایج بررسیها و پیشنهادهای اصلاحی به صورت یک گزارش کامل و شفاف به مدیران ارائه میشود تا با استناد به آن تصمیمگیری بهتری داشته باشند.
۷- پیگیری اجرای پیشنهادها و اقدامات اصلاحی
در پایان، حسابرسان توصیهها را پیگیری کرده و میزان پیشرفت و بهبود شرایط را ارزیابی میکنند تا نتایج به دست آمده مؤثر واقع شود.
شیوه نگارش گزارش حسابرسی چیست؟
آشنایی با مراحل نوشتن گزارش حسابرسی داخلی و اجزای آن نقش مهمی در صحت و اعتبار گزارشها دارد. این آگاهی به حسابداران کمک میکند گزارشهایی شفاف، دقیق و منطبق با استانداردهای حسابرسی تهیه کنند که قابل اعتماد و استفاده برای افراد سازمان مورد نظر باشد. همچنین شناخت انواع گزارشهای حسابرسی، امکان تهیه گزارشهایی متناسب با نیاز مخاطبین مختلف را فراهم میسازد.
تعیین عنوان گزارش
گزارش باید با عنوانی مشخص آغاز شود تا نوع آن برای مخاطب روشن باشد.
شناسایی مخاطب
در این مرحله مشخص میشود که گزارش برای چه کسانی (مانند هیئتمدیره یا سرمایهگذاران) تهیه میشود.
نگارش مقدمه
مقدمه شامل: اطلاعاتی چون: تاریخ، دوره زمانی مورد بررسی و توضیحات مقدماتی مربوط به گزارش است.
توضیح وظایف هیئتمدیره
در این بخش وظایف مدیریت نسبت به صورتهای مالی توضیح داده میشود.
شرح مسئولیت حسابرس
در این مرحله وظایف حسابرس در بررسی و اظهارنظر نسبت به صورتهای مالی بر اساس استانداردهای حسابرسی شرح داده میشود.
ارائه اظهارنظر حسابرس
اظهارنظر حسابرس باید با توجه به نتایج بررسیها و در قالبهایی مانند مقبول، مشروط یا مردود ارائه شود، همراه با رعایت کامل استانداردهای حرفهای.
ذکر نکات کلیدی حسابرسی
در صورت نیاز، موارد خاص و مهمی که بر صورتهای مالی تأثیرگذار بودهاند، به صورت جداگانه عنوان میشوند.
امضا
گزارش باید توسط حسابرس امضا شود تا رسمی بودن و اعتبار آن تایید گردد.
درج تاریخ
تاریخ تنظیم گزارش حسابرسی داخلی از اهمیت زیادی برخوردار است و باید بهطور دقیق ذکر شود.
در پایان کار لازم است یادآوری شود که برای اعتبار قانونی گزارشهای مالی، درج امضا، تاریخ، مهر و در برخی موارد اثر انگشت افراد تهیه کنده و ذینفع الزامی است. این جزئیات دقیق تکمیلکننده اعتبار گزارش و تاییدکننده نهایی آن هستند.
سخن آخر
گزارش حسابرسی داخلی به منظور ارزیابی وضعیت مالی و عملیاتی سازمان، شناسایی خطرات و ارائه راهکارهای دقیق برای اصلاح و هر چه بهتر شدن فعالیت مجموعه تهیه میشود. چنانچه نقصی در کار سازمان وجود داشته باشد، این گزارش به صاحبان و مالکان یک سازمان کمک میکند تا با پیشنهادت ارائه شده بهترین تصمیمگیری را داشته باشند. رعایت توصیهها و اجرای اقدامات اصلاحی میتواند نقش مؤثری در افزایش شفافیت، کاهش ریسکها و ارتقای بهرهوری ایفا نماید.