یکی از بحث های همیشگی در بین متخصصان فضای سبز، معنای صحیح بام سبز «Green Roof» و بام باغ «Roof garden» است. به طور کلی همه بام هایی که تمام یا بخشی از آنها دارای پوششی سبز باشند می توانند بام سبز نامیده شوند. اما در قرن اخیر با توجه به جنبش های زیست محیطی مفاهیم جدیدی از آن نیز ارائه شده است. در این دیدگاه به بام هایی که از تکنولوژی سبز (تکنولوژی های همگام با اصول حفظ محیط زیست) استفاده کرده اند بام سبز گفته می شود. با این وجود کلمه تخصصی فضای سبز، معرف دسته ی خاصی از بام ها با وزن سبک، ساختار و عملکردی متفاوت با روف گاردن (بام باغ) است. در این متن مشخصات و ویژگی های این دو گونه بام معرفی خواهد شد.
بام سبز شامل بستر کشت کم عمقی بر روی بام است. در ابتدا هدف از ساخت این نوع بام ،ایجاد عایق دمایی سقف، بالا بردن عمر پوشش سقف و جلوگیری از آتش سوزی در پوشش ایزولاسیون بود. اما در طی زمان اثرات زیست محیطی آن نیز مورد توجه قرار گرفت. امروز این نوع پوشش سبز با هدف اصلی بالابردن کیفیت ساختمان و بهبود شرایط زیست محیطی استفاده می شود.
بام سبز معمولا بر روی سطوح صاف و یا با شیب کم (حداکثر 30 درجه) قابل اجراست. این سیستم می تواند به طور مستقیم بر روی ایزولاسیون سقف اجرا شود. عمق خاک در آن کم بوده و بین 6 الی 20 سانتیمتر است. به همین دلیل گونه ای از سازه های سبز سبک محسوب می شود. چون هدف اصلی بام سبز ایجاد عایق حرارتی در ساختمان است، معمولا تمام سطح بام با آن پوشیده می شود، که می تواند به دو روش اجرا گردد: اجرای یکپارچه و یا صفحات پیش ساخته مدولار.
گیاهان به کار برده شده در این نوع بام از دسته گیاهان ریشه کوتاه هستند؛ مانند انواع سدوم، گیاهان مرتعی و علفی. کوتاه بودن ریشه این گیاهان باعث نفوذ کمتر به ایزولاسیون می شود. با این وجود ایزولاسیون ضد ریشه می تواند امنیت سازه را در طولانی مدت بالا ببرد. از آنجاییکه از گیاهان مقاوم برای بام استفاده می شود، کشت آنها معمولا بدون آبیاری است. آبیاری تنها بر اساس بارش طبیعی اقلیم انجام می شود. اما در صورت نیاز می توان سیستم آبیاری نیز برای آنها در نظر گرفت.
هزینه اجرای این نوع فضای سبز در مقایسه با بقیه سازه ها کمتر است. ضمن آنکه ارزش افزوده ساختمان را بسیار بالا می برد. چون این سازه ها با هدف افزایش مزایای زیست محیطی ساخته می شوند، معمولا استفاده تفریحی ندارند. ولی در بعضی طرح ها فضای های حرکت محدود برای آنها در نظر گرفته می شود.
بام باغ «Roof Garden»
بام باغ ها از اولین دوره های ساخت، مانند باغ های بابل، با هدف استفاده تفریحی ایجاد شده اند. منظور از بام باغ ،سازه سبزی است با پوشش گیاهی انبوه شبیه به باغ که به عنوان فضای سبز برای انسان قابل استفاده است و کاربریهای متعدد در آن در نظر گرفته می شود.
بام باغ ها تنها بر روی سطوح صاف ساخته می شوند. عمق خاک در آنها بیش از 20 سانتیمتر و تا 1 متر هم می تواند باشد. به همین جهت از نظر سازه ای سنگین محسوب می شوند. از آنجاییکه هدف از ساخت آنها کاربری انسانی است، معمولا تنها بخشی از سقف را می پوشانند. بام باغ هم می تواند در سطح های به هم پیوسته بر روی سطح بام یا به صورت پیش ساخته و جدا از کف اجرا شود.
گیاهان مورد استفاده در بام باغ ،تنوع بسیار بالایی داشته و تقریبا تمامی گیاهان قابل استفاده در باغ های روی زمین را می توان در آنها به کار برد. شامل : درختان، درختچه ها و گیاهان پوششی. به دلیل نفوذ بیشتر ریشه این گیاهان، در بام باغ باید حتما از ایزولاسیون ضد ریشه استفاده شود. برای بام باغ حتما باید سیستم آبیاری در نظر گرفت و مصرف آب آن از بام سبز بیشتر است.
اجرای بام باغ بسته به نوع طراحی آن، هزینه بیشتری دارد و به طور کلی هزینه آن بیش از بام سبز است. اما به دلیل ایجاد فضای سبز قابل استفاده، ارزش افزوده ساختمان را نیز بالاتر می برد. بسته به نوع کاربری می توان فضاهای مختلفی برای نشیمن، صرف غذا، مطالعه، باربیکیو و حتی برگزاری مهمانیهای کوچک در آن طراحی کرد. (با توجه به مشکلات قرنطینه خانگی، این نوع فضای سبز نیمه خصوصی بسیار اهمیت پیدا کرده است.) و ....
برای مطالعه ادامه مطلب در سایت اسپینگر می توانید از لینک زیر استفاده نمایید.
