دوزبانگی به چه معناست؟ وقتی شما کلمه ی دوزبانه را می شنوید به چه چیزی فکر می کنید؟ آیا تعریف ساده و راحتی از دوزبانگی وجود دارد؟
بعضی افراد بر این باور هستند که کلمه دوزبانه اشاره به افرادی دارد که بومی دو زبان باشند. بعضی افراد دیگر می گویند فرد دوزبانه کسی هست که بتواند به خوبی به دو زبان صحبت کند.
افراد زیادی هم اعتقاد دارند که فردی که بتواند با دو زبان با افراد دیگر ارتباط برقرار بکند دوزبانه هست.
ولی تعریف درست دوزبانگی چیست؟ دوزبانگی واقعا به چه معنایی هست؟ و کی می توانید یک نفر را واقعا دوزبانه بخوانید؟
بر اساس تعریف دانشگاه اکسفورد دوزبانگی یعنی:
فردی که دو زبان را به صورت سلیس صحبت کند و کامل متوجه شود
البته تحلیل این تعریف هم به این سادگی نیست. چون معلوم نیست منظور از سلیس تسلط در چه حدی می باشد. و چه مقدار سلیس بودن لازم هست تا شخصی دوزبانه خوانده شود.
راه های زیادی برای دوزبانه شدن وجود دارد. اغلب افراد دوزبانه هر دو زبان را در دوران کودکی اکتساب کرده اند. آنها شاید در کودکی در معرض دو زبان از منایع جداگانه بوده اند (OPOL) یا در محیطی بزرگ شده اند که زبان رسمی جامعه با زبان والدین متفاوت بوده(MLAH) و …
شاید فردی هم فقط با یک زبان بزرگ شده باشد و زبان دوم را بعدا یادگرفته باشد. مثلا از مدرسه و … که دوزبانگی این افراد اغلب کیفیت پایین تری دارد.
زمانی که به معنی دوزبانگی نگاه می کنید می توانید ببینید که افراد مختلفی تعریف مختلفی برای دوزبانگی دارند و بر همان اساس افراد خاصی را دوزبانه می شناسند.
“سلیس صحبت کردن به دو زبان” یکی از تعاریف دوزبانگی هست. پس فرد دوزبانه فردی هست که هر دو زبان را سلیس صحبت بکند.
افرادی که زبان دوم را با تحصیل یاد گرفته اند هر چه بیشتر تحصیل بکنند لغات بیشتری یاد میگیرند و زبان دومشان سلیس تر خواهد بود. پس در مورد این افراد هر چه تحصیلات کمتر باشد سلیس بودن کمتر هست.
ولی افرادی که از کودکی دوزبانه شده باشند هر چه بیشتر در معرض زبان دوم قرار بگیرند سلیس تر خواهند شد.
این یکی از مزایای افراد دوزبانه ای که در کودکی دوزبانه شده اند به افرادی که بعد از بلوغ دوزبانه شده اند می باشد.
اغلب افراد کودکشان را زمانی که تا حدودی به دوزبان صحبت می کنند دوزبانه می خوانند. در حالی که هنوز صحبت کردن کودک سلیس نشده.
در هر حال یک کودک 3 ساله دوزبانه فقط در حد 3 سالگی به هر دو زبان تسلط خواهد داشت و نمی توان انتظار داشت که در حد یک فرد بالغ لغت بلد باشد و سلیس صحبت کند.
همچنین بعضی از کودکان سریعتر از بقیه یاد میگیرند و بعضی از کودکان زمان بیشتری لازم دارند تا به هر دو زبان تسلط پیدا کنند.
ولی آیا این به این معنا می باشد که ما هنوز نمی توانیم آنها را دوزبانه بخوانیم؟ یا باید هنوز صبر کنیم تا دایره لغاتش زیاد شود تا دوزبانه باشد؟
به نظر بهترین تعریف برای کودک دوزبانه کودکی هست که بتواند دو زبان را در حدی که همسن هایش زبان مادری شان را صحبت می کنند صحبت بکند. این کودک را می توان دوزبانه خواند.
البته طبیعی هست که یکی از زبانها بر دیگری برتری داشته باشد و هرگز نمی توان انتظار داشت که کودک به دو زبان عینا در یک اندازه تسلط داشته باشد.
همچنین همواره سوال بوده که برای دوزبانگی خواندن و نوشتن هر دو زبان هم لازم هست؟ یعنی باید کودکی به دو زبان بتواند صحبت کند و بخواند و بنویسد تا دوزبانه خوانده شود؟
اغلب متخصصان معتقد هستن که خواندن و نوشتن جزو دوزبانگی تلقی نمی شود. همانطور که کودک تک زبانه که فقط به زبان مادری می تواند صحبت کند قادر به خواندن و نوشتن نمی باشد.
کودک دوزبانه بعد از مدتی (اغلب بعد از 7 سالگی) خواندن و نوشتن در یکی از زبانها را یاد میگیرد و شاید خواندن و نوشتن زبان دوم برایش لازم نباشد و هیچ وقت آنها را یاد نخواهد گرفت.
بخشی از مقاله علمی پروفسور فراسیس گروسجان متخصص دوزبانگی از سایت شخصی خودشون:
دو زبانه ها هر دو زبان را در حدی که به آن نیاز دارند بلد هستند.در اغلب دوزبانه ها یکی از زبانها غالب می باشد. بعضی ها در گفتار هر دو زبان خوب هستند ولی خواندن و نوشتن یکی از زبانها را بلد نیستند. بعضی از دوزبانه ها اطلاعات متوسطی در مورد هر دو زبان دارند و نهایتا تعداد کمی از دوزبانه ها تسلط کاملی روی هر دوزبان دارند. در هر حالت مورد مهم این هست که بخاطر بسپارید که دوزبانه ها تنوع زیادی دارند ولی در کل کودک دوزبانه می تواند به هر دو زبان ارتباط برقرار کند
پس با این توضیحات دوزبانگی برای شما چه معنایی دارد؟ آن چیزی که مسلم هست شاید نظر شما با بقیه فرق بکند.
ولی برای این که راحتتر بتوانید به این سوال جواب بدهید به این فکر کنید که در مواجهه با چه کسی و با چه خصوصیاتی به خودتان می گویید: آهان این یک دوزبانه واقعی هست
یک مثال : فردی را در نظر بگیرید که در شهر تبریز زندگی می کند و ترکی و فارسی را می تواند صحبت کند و بفهمد. این فرد اصلا خودش را دوزبانه نمی داند. نظر شما چیه؟
کلا دو گروه از افراد با وجود بلد بودن دو زبان عموما در جامعه به عنوان دوزبانه شناخته نمی شوند.
اول افرادی که بعد از بزرگسالی زبان دوم را یاد گرفته اند.
دوم افرادی که در جامعه دوزبانه زندگی می کنند و به طور سنتی دو زبان را می آموزند.
پس با این توضیحات دوزبانگی برای شما چه معنایی دارد؟ شما گروه دوم را دوزبانه می دانید؟
به عنوان یک جمع بندی جامع که امروزه استفاده میشه می توان گفت فرد دوزبانه شخصی هست که با دوزبان بزرگ شده باشد در حالی که یکی از زبانها زبان بومی جامعه ی خودش نباشد.
این افراد عموما قادر هستن به هر دو زبان به راحتی صحبت بکنن و در موقع صحبت هیچ استرسی ندارن و به راحتی می توانند موقع صحبت کردن به طور غیرارادی و اتوماتیک از زبانی به زبان دیگر بروند.
آنها در هر دو زبان دایره لغات خوبی دارند و لهجه ی هر دو زبانشان در حد قابل قبولی به لهجه ی افراد بومی نزدیک هست.
آیا دوست دارید و یا حتی بلد هستید کودکتان را دوزبانه بزرگ کنید؟