آموزش مهارت به نوجوان بخصوص مهارتهای زندگی ، ضرورت دنیای امروز نیازهای زندگی امروز ، تغییرات سریع اجتماعی فرهنگی ، تغییر ساختار خانواده ، شبکه ی گسترده و پیچیدگی ارتباطات انسانی ، تنوع و گستردگی و هجوم منابع اطلاعاتی انسانها را با چالشها ، استرسها و فشارهای متعددی روبرو نموده است که مقابله ی مؤثر با آنها نیازمند توانمندیهای روانی- اجتماعی میباشد . فقدان مهارتها و توانایی های عاطفی ، روانی و اجتماعی افراد را در مواجهه با مسائل و مشکلات آسیب پذیر نموده و آنها را در معرض انواع اختلالات روانی ، اجتماعی و رفتاری قرار میدهد.
یکی از راه های پیشگیری از بروز مشکلات روانی و رفتاری ارتقای ظرفیت روان شناختی نوجوانان است که میتوان از طریق آموزش مهارتهای زندگی جامعه عمل پوشاند . نقص مهارتهای مقابله ای سازگارانه یا تأخیر در انتخاب مناسب ترین راه حل به آسیبهای جبران ناپذیری منجر می گردد . به عنوان مثال ؛ همه ی ما در کارهای روزانه ، شاهد انزوا و تنهایی ناشی از رفتار غیرجرأت مندانه ، لطمه های شدید ناشی از عدم کنترل خشم و یا بحرانهای ناشی از نداشتن دوست یا عوارض حاصل از دوستیهای نامناسب بوده ایم . در دهه های گذشته به علت ساده تربودن و قابلیت پیش بینی زندگی اجتماعی این مهارتها به سادگی در طی رشد آموخته میشد و نیازی به آموزش رسمی نبود ؛ اما امروز آموزش مستقیم مهارتهای زندگی نقش مهمی در جامعه پذیری افراد ایفا می کند .
سازمان بهداشت جهانی مهارتهای زندگی را چنین تعریف نموده است : توانایی انجام رفتار سازگارانه مثبت به گونه ای که فرد بتواند با چالشها و ضروریات زندگی روزمره خود کنار بیابد . به طور کلی مهارتهای زندگی عبارتند از توانایی هایی که منجر به ارتقای بهداشت روانی افراد جامعه ، غنای روابط انسانی ، افزایش سلامت و رفتارهای سالم در سطح جامعه می گردند. مهارتهای زندگی هم به صورت یک راهکار ارتقای سلامت روانی و هم به صورت ابزاری در پیشگیری از آسیبهای روانی- اجتماعی مبتلا به جامعه نظیر اعتیاد ، خشونتهای خانوادگی و اجتماعی ، آزار کودکان و خودکشی مورد استفاده است . به طور کلی مهارتهای زندگی در خدمت سلامت روانی جامعه و ابزاری در جهت توانمندسازی نوجوانان در ابعاد روانی- اجتماعی است . این مهارتها به افراد کمک می کند تا مثبت عمل کرده و سطح بهداشت روانی خود و جامعه را ارتقاء بخشند.
هدف کوچینگ نوجوانان طراحی یک برنامه واحد پیشگیری اولیه است. در روش مربی نوجوان آموزش مهارتهای زندگی در صورتی به نتایج مورد نظر ختم میشود که همه ی مهارتها به فرد آموخته شود . هدف اصلی مهارتهای زندگی ارتقای شاخصهای خودآگاهی ، عزت نفس و اعتمادبه نفس است که اساس توانمندیها و ضعفهای هر انسان به شمار می آیند . این سه ویژگی افراد را قادر می سازد تا در رویارویی با خطرات احتمالی به چاره اندیشی بپردازد.
همچنین بخوانید شکل گیری اعتماد به نفس در نوجوانان
مهارتهای زندگی به عنوان واسطه های ارتقای سه ویژگی فوق فرد و جامعه را در راه رسیدن به اهداف زندگی سالم کمک نمایند . مربیگری نوجوان مهارتهای زندگی را در چندین سطح دسته بندی میکنند:
آموزش مهارت به نوجوان باید چنان مناسب باشد که نوجوانان بتوانند از خودشان و علایقشان در برابر موقعیتهای سخت زندگی دفاع کنند .عدم آگاهی از استعدادهای خود ، منبع تعارضهای فراوان و شکستهای اصلی زندگی انسان است بنابراین بایستی نوجوانان را کمک کرد تا ویژگیهای اصلی شخصیت و نقاط ضعف و قوت خود را بشناسند و فشارها و دلهره های خود را تشخیص دهند.