ملیکا موسوی
ملیکا موسوی
خواندن ۵ دقیقه·۱ سال پیش

ایزوپروپیل الکل چیست؟

ممکن است نام ایزوپروپیل الکل (Isopropyl alcohol) را به عنوان یک حلال صنعتی معروف شنیده باشید. این ماده در بسیاری از الکل‌های ضد عفونی کننده یافت می‌شود و به واسطه خاصیت آنتی باکتریالی که دارد، در طیف گسترده‌ای از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد.

خرید

برای کسب اطلاعات بیشتر و خرید ایزوپروپیل الکل با بهترین کیفیت و مناسب ترین قیمت با ما در تماس باشید.

https://www.mbkchem.com/product/isopropyl-alcohol/

ایزوپروپیل الکل چیست؟

این ماده، ترکیبی آلی با فرمول شیمیایی C3H8O است که تحت عنوان الکل ایزوپروپیل، ایزوپروپانول و 2-پروپانول، و پروپان 2-ال یافت نیز شناخته می‌شود. کاربرد اصلی آن به‌عنوان ماده ضدعفونی‌کننده در صنعت و اتاق‌های جراحی است. در ادامه ه بررسی خواص، کاربردها، روش تهیه و نکات ایمنی که لازم است حین کار با این ماده از آن اطلاع داشته باشید می‌پردازیم.

خواص و ویژگی‌ها

ایزوپروپیل الکل ماده‌ای سمی و با بوی تند است. در این قسمت به شرح برخی از ویژگی‌های این ماده می‌پردازیم.

بخارات این الکل سنگین تر از هوا بوده و باعث تحریک چشم، بینی و گلو می‌شود.

روش تولید

این ماده عمدتاً از ترکیب آب و پروپن و واکنش هیدراسیون این دو تولید می‌شود.

برای انجام این هیدراسیون دو روش وجود دارد (هیدراسیون مستقیم و غیرمستقیم). در هر دو روش لازم است که در انتها ایزوپروپانول از آب و سایر محصولات جانبی از طریق تقطیر جداسازی شود. از روش‌های دیگر تولید ماده می‌توانیم به هیدروژناسیون کاتالیستی استون نیز اشاره کنیم.

کاربرد ایزوپروپیل الکل

این الکل با آب مخلوط می‌شود و به‌عنوان الکل ضدعفونی مورداستفاده قرار می‌گیرد. همچنین در کرم اصلاح و کرم‌های پوست و دست و برخی دیگر مواد آرایشی به کار می‌رود.

در صنعت از آن به‌عنوان حلال ارزان‌قیمت در مواد آرایشی و بهداشتی، دارو‌ها و انواع لاک‌ها استفاده می‌شود.

الکل مالشی به دلایل زیر در هر جعبه کمک‌های اولیه وجود دارد.

- ضدعفونی:

از این ماده به‌منظور ازبین‌بردن میکروب‌ها، باکتری‌ها، قارچ و انگل و ویروس‌ها استفاده می‌شود و خاصیت آنتی‌باکتریالی خوبی دارد.

- حالت تهوع پس از عمل جراحی:

بوکردن این ماده پس از عمل جراحی باعث می‌شود که حالت تهوع ایجاد شده در فرد را از بین ببرد. کافی است که یک‌تکه پارچه را با آن آغشته کنید و جلوی بینی بیمار بگیرید.

- ضدعفونی سطوح:

از این ماده برای تمیزکردن برخی اشیاء مانند قیچی و دماسنج استفاده می‌کنند. اگرچه همیشه هم ضدعفونی‌کننده مناسبی نیست مثلاً می‌تواند به برخی وسایل پلاستیکی آسیب برساند.

تولیدکننده‌ها معمولاً ایزوپروپانول را با غلظت و قدرت‌های متفاوتی به فروش می‌رسانند؛ مانند ایزوپروپیل الکل 70 درصد و یا 90 درصد که 70 درصد آن به‌منظور استفاده برای پوست مناسب‌تر است.

- جوان سازی پوست:

به‌منظور جمع‌کردن و ازبین‌بردن شلی پوست و جوان‌سازی آن از این ماده استفاده می‌کنند بدین صورت که پس از تمیزکردن پوست صورت آن را به پوست افزوده و بعد از آن از کرم ضدآفتاب، مرطوب‌کننده و... استفاده می‌شود.

- دئودورانت:

این الکل می‌تواند باکتری‌هایی که عامل ایجاد بوی نامطبوع هستند را از بین ببرند بنابراین گاهی اوقات در ترکیب با روغن های گیاهی دیگر به عنوان دئودورانت مورد استفاده قرار می‌گیرند.

- خارج‌کردن آب وارد شده به گوش:

اگر بعد از استحمام مقداری رطوبت در گوشتان محبوس شده است می‌توانید از این روش استفاده کنید. نصف قاشق از ایزوپروپانول را با نصف قاشق سرکه مخلوط کرده و با قطره‌چکان یکی دو قطره از آن را داخل گوش خود بریزید و اجازه دهید تا خشک شود.

توجه داشته باشید که اگر گوشتان عفونت دارد این کار را انجام ندهید چون می‌تواند به پرده صماخ آسیب بزند.

- از بین‌ بردن درد ماهیچه:

یک‌پارچه آغشته از آن را روی عضلات خود بگذارید تا احساس خنکی در عضلاتتان بکنید و خون جریان پیدا کند. پس از حدود 30 دقیقه حس می‌کنید که دردتان کاهش پیدا کرده است.

بازار خرید و فروش ایزوپروپیل الکل

در سال 2022 ارزش بازار این محصول 2.8 بیلیون دلار آمریکا بود و پیش‌بینی می‌شود که تا سال 2030 ارزش آن به 5.1 بیلیون دلار برسد. قیمت این محصول در کشورهای آسیایی پایین‌تر از اروپا و آمریکای شمالی است که این به سبب این است که در منطقه آسیا مواد خام اولیه ارزان‌تر هستند و نیروی انسانی هزینه کمتری دارد.

بزرگ‌ترین شرکت‌های تولیدکننده این ماده عبارتند از:

  • Down Inc. در آمریکا
  • Lyondell baseball Industries N.V در آمریکا
  • Linde plc در بریتانیا

خطرات و MSDS

این ماده یک الکل است بنابراین در حضور گرما و جرقه احتمال آتش گرفتن دارد. آن را زیر نور مستقیم خورشید و یا کنار مواد آتش‌زا قرار ندهید و در محل خنک و با تهویه مناسب نگهداری کنید.

البته ایزوپروپیل الکل دارویی نیز وجود دارد که در داروخانه‌ها با خلوص معمولاً 70% به فروش می‌رسد، ضدعفونی‌کننده خوب است و سمیت آن‌چنانی برای پوست ندارد.

اگر با ایزوپروپیل الکل صنعتی کار می‌کنید، هنگام استفاده از آن باید از هرگونه تماس مستقیم آن با پوست و چشم پرهیز کنید؛ زیرا که به‌سرعت جذب پوست شده و سمی است.

حتماً هنگام کار با آن از دستکش و عینک آزمایشگاهی استفاده کنید. در صورت بروز هر گونه مشکل، علاوه بر تماس با فوریت های پزشکی به نکات زیر توجه داشته باشید:

  • در صورت تماس با چشم، لنز اگر دارید در بیاورید و چشم را حداقل 20 دقیقه با آب زیاد بشویید.
  • در صورت تماس با پوست، لباس‌های آلوده را دربیاورید و محل تماس را با آب و صابون کاملاً شستشو دهید.
  • اگر بخارات این ماده را استنشاق کردید فورا از محیط آلوده خارج شوید و به نحلی بروید که هوای آزاد در آن جریان داشته باشد.

جمع‌بندی

الکل ایزوپروپیل، الکلی بی‌رنگ و با بوی تند بوده که در خلوص 70 و 99% وجود دارد. الکل ایزوپروپیل 70% را به‌منظور ضدعفونی و 99% استفاده صنعتی دارد.

از این الکل معمولاً به‌منظور ضدعفونی وسایل در جراحی‌ها استفاده می‌شود. در صنعت از آن به‌عنوان حلال در بسیاری از مواد استفاده می‌شود. این ماده در خلوص بالا می‌تواند سمی و خطرناک باشد.

ایزوپروپیل الکلمواد شیمیاییمواد شیمیایی آزمایشگاهیضد عفونی کننده
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید