لکنت زبان یک اختلال گفتاری است، لکنت عبارت است از تکرار، کشش و یا قفل شدن غیرارادی کلمه یا بخشی از کلمه ای که فرد قصد بیان آن را دارد. کودکانی که لکنت دارند، میدانند چه میخواهند بگویند و قبلا آن را صدها یا هزارها مرتبه بدون لکنت گفته اند. با این حال، این بار علی رغم تلاش هایی که میکنند، قادر نیستند کلمه را به راحتی و بدون تقلا ادا کنند.
کودکان با لکنت مرزی معمولاً مقدار بیشتری ناروانی را نسبت به کودکان طبیعی نشان میدهند. (بیشتر از 7 ناروانی در 100کلمه).
در لکنت زبان اولیه دوره هایی از لکنت افزایش یافته ممکن است برای چندین ماه طول بکشد. و دوره های روانی ممکن است تنها چند روز باشد.
بچه ای با درجه لکنت متوسط که بین سنین سه تا سیزده سالگی است. دو ویژگی مهم دارد که او را از کودک با لکنت اولیه تمییز میدهد.
آخرین درجه رشدی، لکنت پیشرفته است. که بیشتر به سن فرد دارای لکنت اهمیت می دهد تا تفاوت در الگوی لکنت یا فرآیندهای زیر بنایی آن این درجه پیشرفته به جوانان وبزرگسالان متعلق است. اما مهم است توجه کنید که بعضی از جوانان وبزرگسالان دارای لکنت تا این مرحله پیشرفت نمی کند. (گیوتر،2013).
روشهای درمان لکنت زبان ممکن است به شدت متنوع باشند و بسته به نوع و شدت لکنت زبان، توصیههای متفاوتی داده شود. در ادامه، تعدادی از روشهای معمول درمان لکنت زبان آورده شده است.
درمان لکنت زبان اغلب با کمک تراپیهای گفتاری انجام میشود. متخصصین لکنت زبان با استفاده از تمرینها و تکنیکهای مختلف، به فرد کمک میکنند تا مهارتهای صحبت کردن را بهبود دهد و لکنت را تا حد امکان کاهش دهد.
تکنیکهای تنفس صحیح میتوانند در کنترل لکنت زبان موثر باشند. تمرینهای تنفسی کمک میکنند تا ریتم صحبت کردن بهبود پیدا کند و فرد به طور طبیعیتر و آرامتر بتواند ارتباط برقرار کند.
تمرینهایی که بر پیچیدگیهای زبانی و کلامی تاکید دارند، میتوانند به بهبود لکنت زبان کمک کنند. تکرار کلمات و جملات خاص، تقویت دستگاه گفتاری را تسهیل میکند.
تمرینهای تکراری و تمرکز بر تکنیکهای خاص میتوانند به تقویت عضلات گفتاری و افزایش اعتماد به نفس در صحبت کردن کمک کنند.
استفاده از آینه به فرد کمک میکند تا خودش را در حین صحبت کردن ببیند. این میتواند به تصحیح تلفظ و ریتم کمک کند.
در برخی موارد شدت لکنت به حدی بالا میرود که نیاز به درمانهای پزشکی دارد. این درمانها ممکن است شامل داروها یا روشهای پزشکی مختلف باشند.
مهمترین نکته این است که بهتر است با یک متخصص پزشکی یا تخصصی در زمینه گفتار و زبان مشورت کنید تا بتوانید برنامه درمانی مناسب برای خودتان تعیین کنید. همچنین، صبر و تمرین مداوم در این مسیر نقش حیاتی دارد.
بیش از ۷۰ میلیون نفر در سراسر جهان درگیر این اختلال گفتاری هستند. تقریبا ۵ تا ۱۰ درصد کودکان در مقطعی از زندگی خود دچار لکنت زبان میشوند و معمولا در عرض چند ماه یا چند سال مشکل آنها برطرف میشود. مداخله زودهنگام میتواند به کودکان در غلبه بر لکنت زبان کمک زیادی کند.
قابل ذکر است که از هر ۴ کودک ۱ نفر این مشکل را تا بزرگسالی خواهد داشت و میتواند به یک اختلال ارتباطی مادامالعمر تبدیل شود. با وجود اینکه بسیاری از روشهای درمانی جدید برای لکنت زبان ابداع شدهاند، اما روند درمان این مشکل همیشه دشوار بوده است. زیرا یک وضعیت بسیار شخصی و روانی است که به عوامل بیرونی و درونی زیادی بستگی دارد.
برخی از افراد هستند که پس از توصیه گفتاردرمانگر و پزشک روشهای درمان خانگی لکنت زبان را امتحان و به نتایج مطلوبی دست پیدا کردهاند. زیرا شرایط خاصی مانند استرس و خستگی میتوانند لکنت زبان را بدتر کنند. با مدیریت این موقعیتت ها، ممکن است افراد بتوانند روند گفتار خود را بهبود بخشند. در اینجا چند راهکار وجود دارد که شما یا فرزندتان میتوانید برای کاهش علائم لکنت به آنها توجه کنید.
یکی از موثرترین راهها برای جلوگیری از لکنت زبان این است که آهستهتر صحبت کنید. عجله کردن برای بیان افکار ذهنی میتواند باعث تسریع گفتار یا مشکل در ابراز کلمات شود.
پس همیشه قبل از شروع به صحبت کردن چند نفس عمیق بکشید و بهآرامی پیش بروید. اضافه کردن یک مکث کوتاه بین عبارات و جملات برای کمک به کاهش سرعت گفتار واقعا کمک کننده است. اجازه بدهید اطرافیانتان بدانند که این کار را از روی عمد انجام میدهید و نسبت به شما کمی صبور باشند.
اگرچه این روش درمان خانگی لکنت زبان برای کودکان توصیه نمیشود، اما برخی از بزرگسالان ممکن است بخواهند از بیان کلمات خاصی که باعث لکنت زبان آنها میشود اجتناب کنند. در این مورد، تهیه فهرستی از این کلمات و یافتن جایگزین هایی برای آنها میتواند مفید باشد.
ذهنآگاهی یک راه اثباتشده برای کاهش اضطراب و استرس است. تحقیقات ثابت کردهاند که بین تأثیرات ذهنآگاهی و ابزارهای لازم برای مدیریت لکنت زبان یک همپوشانی وجود دارد.
در واقع، ذهنآگاهی نوعی مراقبه است و به شما این امکان را میدهد که آرام باشید و بر روی افکار یا یک عمل خاص خود متمرکز شوید. بزرگسالان و کودکان همگی میتوانند برای کمک به بهبود لکنت زبان آن را تمرین کنند.
ضبط صدا میتواند به شما کمک کند تا روند پیشرفت خود را بهتر درک کنید. از طرفی، در آشکار کردن کلمات یا عباراتی که شما را به لکنت میاندازد نیز موثر است. اگر متوجه شدید که گوش دادن به صدای خودتان آزاردهنده است یا باعث اضطراب شما میشود، به آرامی پیش بروید.
مهمترین نکته این است که بهتر است با یک درمانگر لکنت زبان در زمینه گفتار و زبان مشورت کنید تا بتوانید برنامه درمانی مناسب برای خودتان تعیین کنید. همچنین، صبر و تمرین مداوم در این مسیر نقش حیاتی دارد.