دنیای فانتزی یکی از پرمخاطبترین گونههای ادبی در سراسر جهان است و نمونههای متنوعی دارد.
ژانرهای فانتزی به طیف گستردهای تقسیم میشوند، از جمله:
• فانتزی حماسی
• فانتزی اساطیری
• فانتزی ماجراجویی
• فانتزی تاریخی
• فانتزی رمانتیک
• و...
اما بسیاری از ما نمیدانیم که دنیای فانتزی به دو زیرشاخهی اصلی تقسیم میشود: فانتزی فراتری (High Fantasy) و فانتزی فروتری (Low Fantasy).
فانتزی فراتری چیست؟
فانتزی فراتری (High Fantasy) به داستانهایی گفته میشود که جهان آنها کاملاً خیالی است و هیچ ارتباطی با دنیای واقعی ندارد. در این نوع فانتزی، عناصر جادویی و موجودات افسانهای نقشی اساسی دارند و قوانین دنیای واقعی در آن جایی ندارند.
📌 مثال معروف: ارباب حلقهها، که هم جهان داستان (سرزمین میانه) و هم کاراکترهای آن (هابیتها، الفها، جادوگران و...) کاملاً خیالی هستند.
فانتزی فروتری چیست؟
فانتزی فروتری (Low Fantasy) داستانهایی را شامل میشود که در دنیای واقعی یا جهانی بسیار نزدیک به دنیای واقعی اتفاق میافتند. در این نوع فانتزی، معمولاً تمرکز روی شخصیتهای اصلی است و اگرچه عناصر جادویی یا افسانهای ممکن است وجود داشته باشند، اما معمولاً قوانین دنیای واقعی بر داستان حاکم است.
📌 مثال معروف: هری پاتر، که در دنیای واقعی (ماگلها) آغاز میشود و سپس به دنیای جادوگران گسترش مییابد، اما همچنان با قوانین دنیای واقعی پیوند دارد.
جهانهای فراتری و فروتری در فانتزی
این دستهبندی فقط به ژانر فانتزی محدود نمیشود. در دنیای فانتزی، ما میتوانیم جهانهای فراتری و فروتری و شخصیتهای فراتری و فروتری نیز داشته باشیم.
📌 مثال:
• در هری پاتر، شخصیت اصلی (هری) از یک جهان فروتری (دنیای ماگلها) وارد یک جهان فراتری (دنیای جادوگری) میشود و با عناصر جادویی روبهرو میگردد.
• در ارباب حلقهها، هم شخصیتها و هم جهان کاملاً فراتری هستند، زیرا هیچکدام ارتباطی با دنیای واقعی ندارند.
چرا این دستهبندی مهم است؟
این نوع تقسیمبندی در فانتزی کمتر مورد توجه قرار میگیرد و بسیاری از خوانندگان بدون آگاهی از آن، کتابهای فانتزی را مطالعه میکنند. آشنایی با این مفاهیم، به ما کمک میکند تا درک عمیقتری از جهانهای فانتزی و قوانین آنها داشته باشیم.
