حاصل سالها تجربه زیسته مهاجرتیام با اندک تتبعات و تأملاتی که در این حوزه داشتهام، مرا به این نظر رسانده است که موضوعِ "مهاجران"، نگاه و مواجههی افراد بدان میتواند دقیقترین سَنجه در تعیینوزنشان باشد.
مَصّب یا لامَصّب! مثلِ ترازوهای دیجیتالیِ امروزی کار میکند، مو هم لای درزش نمیرود. افراد بسیاری را میشناسم که اضافهوزنِ علمی-دانشگاهی یا سنگینوزنیِ اجتماعی-سیاسی دارند اما هنگامی که روی این ترازو قرار میگیرند، تازه وَزنِ واقعی "انسانبودن"شان معلوم میشود که با اجازه از جناب سعدی؛ نَه انسان بُوَد نَه انسانمَند، چارپایی بر او اضافهباری چند.
جالب است حتی نیازی به سینجيمکردن هم ندارد، ناخودآگاه خودش را بروز میدهد. به بیان صاحب مثنوی معنوی:"آدمی، مخفی است در زیرِ زبان/ این زبان پَرده است بر درگاهِ جان/ چون که بادی پَرده را در هم کشید/ سِرّ صحنِ خانه شد بر ما پدید".
اما چرا؟
چرا این موضوع میتواند اینقدر راحت درونیات افراد را آشکار کند؟ ذاتِ شریف آدمی که حرامیتر از این حرفهاست... چرا نمیتواند در مواجهه با این موضوع آنچنان نقش بازی کند، خود یا حداقل دیگری را بفریبد که مثلا انسانِ متواضع و اخلاقمندی است؟!
وقتی به خودمان نگاه میکنیم انگار یک "خودبزرگبینیِ پنهانی" در وجود همهی انسانها قرار دارد که در روزگار ما، چرندیاتِ هویت-قومیت-ملیتِ شوونیستی، رنگ و لعاب و شکلِ بروز دیگری بدان بخشیده است و از سوی دیگر پدیده مهاجرت و موضوعِ مهاجران [به عنوان دیگری و دیگرانِ آشکار در جامعه] بهترین مورد برای بروز آن "تَکبرِ پنهانی" است.
حضور سیلآسای مهاجران افغانی در ایران در دو سال اخیر، سیلابِ مصنوعی و طبیعی واکنشهای ایرانیان به حضور مهاجران در کشورشان را به وجود آورده است. منظورم از "سیلابِ مصنوعی" آن بخش از واکنشهاست که تحتتاثیر رسانهها، بلکه ساخته و پرداختهی رسانههاست که در اینجا [ایران] "افغانهراسی" به راه میاندازند و در آنجا[افغانستان] "ایرانهراسی".
اما "سیلابِ طبیعی" که بدون تردید بیتاثیر از سیلابِ مصنوعی نیست، نگرانکنندهتر است. نمونهاش را که چند روزی ذهنم را مشغول کرده است در این پیام دیدم:
《چند سال دیگه ایرانیها مثلِ فلسطینیها باید با "افغانی"هایِ مثلِ اسرائیلیها بجنگن برای خاک وطن》
در این موضوع حرف بسیار است که بخشهایی از آنها را در نوشتهجاتم [به وزنِ سبزیجات] در این سالها انعکاس دادهام، به هر حال بر این نظرم که این موضوع میتواند ترازوی خوبی برای وزن کردن آدمها باشد به ویژه برای تعیین سطح و عمق روابط.
https://www.instagram.com/p/Cvf3se-toNZ/?igshid=NTc4MTIwNjQ2YQ==