اگر بخواهیم یک نما، آشنایی کلی و ساده با توربین های دندانپزشکی داشته باشیم باید بگوییم که صدای غالب مطب های دندانپزشکی صدای هندپیس توربین است. توربین های دندانپزشکی یکی از پر کاربرد ترین دستگاه ها در مطب های دندانپزشکی می باشد که وظیفه تراش و یا پالیش دندان را بر عهده دارد. هندپیس با سرعت بالا را نیز توربین می نامند که با اتصال یک فرز مینیاتوری توانایی تراش دندان را خواهد داشت.
ساختار و شکل ظاهری توربین ها تقریبا در همه مدل ها و شرکت های سازنده یکسان بوده و تفاوت های بسیار نا محسوسی با یکدیگر دارند. همان طور که در شکل زیر مشاهده می فرمایید توربین دارای یک هد و بدنه است که حدودا طول بدنه 20 سانتی متر و اندازه هد به نحوی است که دید دندانپزشک بر موضع تراش ایده آل باشد. توربین ها انواع مختلفی درند که بر حسب تعداد ورودی لوله های انتهایی، فایبراپتیک و یا غیر نوری بودن، کوپلینگ دار بودن و نوع سه نظام (پوش باتن و یا آچاری) تقسیم بندی می شوند.
این طور می توان گفت که وظیفه اصلی توربین که چرخش فرز داخل شفت است، بر عهده کاتریج داخل هد می باشد. یعنی مهم ترین بخش هر توربین دندانپزشکی هد آن بوده به این علت که کاتریج در داخل آن قرار گرفته است. کاتریج توربین تشکیل شده از یک پروانه، دو بلبرینگ و یک شفت بوده که بلبرینگ ها و پروانه بر روی شفت قرار گرفته اند وکه فرز نیز در داخل شفت قرار می گیرد.
چرا به هندپیس با سرعت بالا توربین گفته می شود؟
همان طور که مستحضر هستید به تجهیزاتی که ابعاد تقریبا کوچک دارند و دکتر با در دست گرفتن آن ها اعمال مربوط به درمان را انجام می دهد هندپیس گفته می شود. از آنجایی که توربین های دندانپزشکی با برخورد هوای فشرده به پروانه درون کاتریج به حرکت در می آیند و چرخش کاتریج با دور تقریبا 300.000 دور بر دقیقه انجام می شود به هندپیس سرعت بالای دندانپزشکی توربین گفته می شود.
طراحی صنعتی کاتریج و شرح عملکرد توربین
همان طور که در پاراگراف بالا ذکر شد کاتریج توربین تشکیل شده از یک پروانه، دو بلبرینگ و یک شفت می باشد. شفت توربین ابعادی حدودا 12.5 میلی متر طول و 3 میلی متر ضخامت داشته که درون آن فنری نصب شده که وظیفه نگه داشتن فرز را دارد. پروانه بین دو بلبرینگ قرار گرفته و هر سه قطعه بر روی شفت سوار شده اند. در توربین های پوش باتن در درون شفت فنری قرار دارد که با فشردن دکمه پشت شفت سه قلاب فنر باز شده و مهیا برای وارد کردن فرز می باشد. با رها کردن دکمه پشت شفت سه قلاب فنر بسته شده و فرز را در درون خود نگه می دارد.
تایم لایف بلبرینگ ها و در مجموع تایم لایف کاتریج ارتباط مستقیم با نحوه نگهداری و عومل ورودی به توربین دارد که در مقالات بعدی به آن ها اشاره خواهیم داشت. امیدورام این مقاله کمکی به دانشجویان مهندسی پزشکی باشد تا آشنایی بیشتری با تجهیزات دندانپزشکی داشته باشند.
