بسیاری از دانش آموزان علیرغم مطالعه فراوان، در جلسه امتحان کارایی لازم را ندارند. مهمترین دلیل اینکه در امتحانات نتیجه مورد نظر را نمی گیرند، نداشتن تمرکز حواس در جلسه امتحان است. در این مقاله، درباره تمرکز حواس در جلسه امتحان و جلسه کنکور، تکنیک های را یاد می گیریم اما قبل از آن، چند نکته در مورد روز قبل از امتحان بیان می کنم که امیدوارم برای تان مفید باشد.
همان طور که در بخش قبل پیشنهاد کردم لازم است برای تمرکز حواس بیشتر، همیشه در یک مکان مشخص درس بخوانید. در روز قبل از امتحان وقتی درس مورد نظر را مطالعه کردید لازم است از یکی از شیوه های زیر برای مرور مطالب اتفاده کنید:
روش اول: بخشی از کتاب که از آن سوال می‌آید را در دو یا سه پاراگراف خلاصه کن و به زبان خودت بنویس .
روش دوم: میتوانی مباحثی که خوانده‌ای را برای شخص دیگری توضیح بدهی به گونه ای که انگار میخواهی از ابتدا همان مطالب را به او یاد بدهی.
روش سوم: این است که مباحث را توضیح بدهی و صدای خود را ضبط کنی و بعد، به آن گوش بدهی تا متوجه شوی که کدام مطالب را فراموش کرده ای یا کدام قسمت به طور کامل در حافظه‌ات ثبت نشده است.
شیوه‌هایی که بیان شد بازخوانی درس نامیده می‌شوند بازخوانی مطالب به مغز کمک می کند آنچه را که آموخته است به شیوه خودش دسته بندی کند و تمرکز بیشتری برای جواب دادن به سوالات داشته باشد.
چون اکثر امتحانات به صورت کتبی برگزار می شوند احتمالاً روش اول، یعنی نوشتن خلاصه درس به زبان خودت بیشتر کارسازخواهد بود.اما پیشنهاد می کنم هر سه روش را امتحان کنید و هرکدام که برایت مناسب تر است به کار بگیری.
حتما پس از اینکه راه حل را خواندی، خودت هم مسائل را کامل، از اول تا آخر حل کن. اگر چند مسئله دیگر با همان موضوع را نیز حل کنی، الگوی حل مسئله و مراحلی که باید گام به گام طی شوند تا به جواب برسی در ذهن تو تثبیت می‌شود و این کار، تاثیر فوق‌العاده‌ای در سرعت حل مسائل در جلسه امتحان خواهد داشت.
یادت باشد با نگاه کردن به یک تابلو نقاشی نمی توانی همان تابلو را بکشی، یا با گوش دادن به یک موسیقی زیبا نمی توانی مثل همان را بنوازی. تمرین و تکرار، بخش مهم یادگیری است پس تصور نکن که فقط با روخوانی حل مسائل میتوانی مشابه آنها را هم حل کنی. حتماً باید دست به قلم شوی و خودت هم از اول تا آخر مسئله را حل کنی.
پیش از شروع امتحان نفس عمیق بکش.
اولین کاری که لازم است قبل از شروع امتحان انجام بدهی این است که 4 بار نفس عمیق بکشی .
اما منظورم از نفس عمیق چیست ؟
لطفا همین الان یک دستت را روی شکم و یک دستت را روی قفسه سینه ات بگذار و یک نفس عمیق بکش .
شکمت حرکت می کند یا قفسه سینه؟
اگر شکمت بالاو پایین میرود یعنی شیوه تنفس تو صحیح است. اما اگر قفسه سینه ات جابه جا می شود یعنی تنفس عمیق را درست انجام نمی دهی و تنفس سطحی داری.
وقتی یک نوزاد خواب است به او نگاه کن. می‌بینی که با هر بار تنفس، شکم او بالا پایین میرود. در واقع ما از دوران نوزادی تنفس شکمی صحیح را انجام می‌دادیم اما به مرور زمان به تنفس سطحی عادت کرده‌ایم. تنفس شکمی که نام علمی آن تنفس دیافراگمی است، اکسیژن زیادی را وارد خون می کند و به همین دلیل، اکسیژن بیشتری هم به سلولهای مغزی می رسد. این عمل باعث می شود واکنش های مغزی تسریع شوند و به اصطلاح، مغزمان بهتر کار کند.
اکنون یک نفس عمیق بکش
روی جریان هوایی که از طریق بینی وارد بدنت می شود تمرکز کن. هوا باید وارد شکم بشود، چند ثانیه هوا را نگه دار تا اکسیژن آن، جذب بدنت شود. حالا به آرامی هوای داخل شکم را از دهانت خارج کن لطفاً این شیوه تنفس را همین الان چهار بار تکرارکن.
قبل ازشروع مطالعه قبل از هر گونه فعالیت ذهنی، تکنیک تنفس عمیق در بهبود کارایی مغز بسیار موثر است. قبل از امتحان، چهار بار تنفس عمیق و صحیح، مغزت را برای تمرکز کردن آماده می کند و همچنین باعث کاهش استرس می شود. پس:
هر زمان که به تمرکز نیاز دارید یک نفس عمیق بکش.
جالب است بدانی:
وقتی دچار استرس می شویم به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی که در بدن اتفاق می‌افتد، تمرکز ما افزایش می یابد.اما اگر این استرس از حد نرمال بیشتر شود،تمرکز از دست خواهد رفت.هر دانش آموزی در زمان امتحان حدی از استرس را تجربه خواهد کردکه این استرس منجر به تمرکز حواس بیشتر او خواهد شد.
بنابراین، تو میتوانی از استرس ایجاد شده و تمرکز حاصل از آن بهره ببری، اما اگر نتوانی استرس خود را کنترل کنی و میزان استرس بیش از اندازه افزایش یابد، تمرکز حواس خود را از دست خواهی داد. با تکنیک تنفس عمیق، می توانی استرس خود را در حد نرمال نگه داری و از تمرکز حواس ایجاد شده نهایت استفاده را ببری.
تکنیک دوم
در هنگام امتحان کل سوالات رو نگاه کن .اگرسوال یا مساله ای مشکل به نظر می‌رسدچند ثانیه در مورد آن فکر کن و اگر جواب را همان لحظه در ذهن نداری رهایش کن و به سراغ سوالات آسانتری برو که جواب آنها کاملاً در ذهنت حاضر است. فرصت بده تا مغزت بین قسمتهای مختلف ارتباط برقرار کند و جواب را آماده کند بعد دوباره به سوال یا مسئله‌ای که مشکل تر بوده برگرد، مطمئنا راحت تر می توانی آن را حل کنی.
مغز ما برای حل برخی مسائل و پاسخگویی به برخی سوالات به زمان نیاز دارد، از چرا که باید بخش‌های مختلفی از مغز به هم متصل شوند تا پاسخ سوال پیدا شود. این اتصال برقرار کردن، نیاز به زمان دارد و به صورت غیر آگاهانه توسط الگوهای مغزی انجام می گردد. در این حالت اگر چه،تو به صورت آگاهانه روی پیدا کردن جواب سوال متمرکز نشده ای و مشغول حل سوالات دیگر هستی اما مغز از مکانیزم تمرکز پراکنده استفاده می کند و پس از مدتی به جواب می رسد.
در نتیجه، اگر در امتحان با سوال یا مسئله ای مواجه شدی که میدانی پاسخ آن را بلد هستی اما الان حضور ذهن نداری چند ثانیه به آن فکرکن و اگر جواب و راه حل را به یاد نیاوردی آن را رها کن و به سراغ سوالاتی که جواب آنها را در همان لحظه به خاطر داری بروپس از پاسخ به چند سوال، به سراغ مسئله مورد نظر برگرد، در اکثر مواقع جواب یا راه حل را به راحتی به خاطر می آوری.مغزت فقط به زمان بیشتری نیاز داشت تا قسمت های مربوط را به هم وصل کند.
همان طور که در بخش های قبل گفتم، ۶ تا ۸ ساعت خواب شبانه برای افرادی که در حال یادگیری هستند ضروری است. این موضوع در شب امتحان خیلی مهم تر و حیاتی تر می شود. بنابراین، ساعت مطالعه خود را به گونه‌ای تنظیم کن که حتمااز ساعت ۱۱ شب تا ۵ صبح خواب باشی تا مغزت استراحت کند و فردا برای امتحان تمرکز کافی داشته باشی. باور کن چند ساعت مطالعه شبانه به از دست دادن تمرکز در فردای آن روز در جلسه امتحان نمی‌ارزد!
نکته قابل توجه این است:
که کیفیت خواب هم مهم است،بنابراین مکانی که در آن می‌خوابی باید کاملا تاریک باشد و دمای مناسب داشته باشد، یعنی نه سرد باشد و نه خیلی گرم. همچنین محل خواب باید دور از سر و صدا باشد.
توجه:
داروهای آنتی هیستامین که معمولاً برای حساسیت و سرماخوردگی استفاده می شوند سطح هوشیاری و تمرکز حواس را کاهش می دهند اگرامتحان داری حتما از مصرف آنها خودداری کن.
یک روش اشتباه
استفاده از مواد کافئین دار برای افزایش تمرکزحواس!
هر چند روشهای سریع برای افزایش هوشیاری مانند خوردن مواد کافئین دار( قهوه، چای، نوشابه‌های انرژی زا) در کوتاه مدت، تمرکز و هوشیاری را افزایش میدهند، اما باید توجه داشته باشی که این روش ها برای سلامتی جسم و مغزتو هزینه دارند. همچنین، در بلندمدت علاوه بر آسیبی که به سلول های عصبی می رسانند، تاثیر خود را بر افزایش هوشیاری بدن از دست میدهند.
این روشها برای بالا بردن هوشیاری، نوعی دوپینگ است و در بلند مدت برای مغز آسیب زا هستند.کافی است تکنیکهای افزایش تمرکز را یاد بگیری تا تمرکزت افزایش پیدا کند و این افزایش تمرکز مادام العمر و جاودان خواهد بود.پیشنهاد میکنم دوره تند خوانی و تقویت حافظه را حتما بگذرون
خلاصه مقاله:
تکنیک های تمرکز حواس در جلسه امتحان و کنکور عبارتند از:
1- پیش از شروع امتحان، نفس عمیق بکش
اولین کاری که لازم است قبل از شروع امتحان انجام بدهی این است که چهار بار نفس عمیق بکشی. نکته مهم این است که شیوه صحیح تنفس عمیق را بلد باشی.
2- از تمرکز پراکنده استفاده کن
مغز ما برای حل برخی مسائل و پاسخگویی به برخی سوالات به زمان دارد، چرا که باید بخش های مختلفی از مغز به هم متصل شوند تا پاسخ سوال پیدا شود. اگر در امتحان با مساله ای مواجه شدی که میدانی پاسخ آن را بلد هستی اما الان حضور ذهن نداری چند ثانیه به آن فکر کن و اگر جواب و راه حل را به یاد نیاوردی آن را رها کن. پس ازپاسخ به چند سوال، به سراغ مسئله مورد نظر بر گرد، در اکثر مواقع جواب یا راه حل را به راحتی به خاطر می‌آوری.
توصیه های این مقاله:
1- روز قبل از امتحان،پس از مطالعه،بازخوانی درس را به یکی از شیوه های مطرح شده انجام بده.
2- - برای درس هایی نظیر ریاضی فیزیک و ... که مسائل حل کردنی دارند، حتما پس از این که راه حل را خواندی، خودت هم مسئله را کامل از اول تا آخر حل کن. حداقل یک مثال دیگر را هم حل کن.
3- با تنفس عمیق، استرس خود را در حد نرمال نگه دار تا بتوانی از مزایای استرس نرمال استفاده کنی.
4- شب قبل از امتحان حتماً ازساعت 11 شب تا 5 صبح را بخواب تا مغزت برای امتحان فرداآماده باشد.
5- در مکانی کاملا تاریک با دمای مناسب بخواب که ازسر و صدا هم به دور باشد.
6- برای هوشیاری بیشتر، مغزت را به مواد کافئین‌دار عادت نده
7- از مصرف داروهای آنتی هیستامین در روز امتحان خودداری کن.
8- حتما مهارت تند خوانی را یاد بگیر.
برای اطلاعات بیشتر از وب سایتwww.fatemehpourdavood.comدیدن کنید.
