هانیه حاجی اسماعیلی
هانیه حاجی اسماعیلی
خواندن ۳ دقیقه·۱ سال پیش

استحاله یک قهرمان

فردوسی بزرگ در یکی از داستانهای آغازین شاهنامه ویژگی قهرمان را این گونه بر میشمرد:

بدین نامه چون دست کردم دراز

یکی مهتری بود گردن‌فراز

جوان بود و از گوهر پهلوان

خردمند و بیدار و روشن روان

خداوند رای و خداوند شرم

خداوند رای و خداوند شرم
سخن گفتن خوب و آوای نرم

به چشمش همان خاک و هم سیم و زر

کریمی بدو یافته زیب و فر

سراسر جهان پیش او خوار بود

جوانمرد بود و وفادار بود

در فرهنگِ فارسیِ معین قهرمان به معنای

پهلوان ، دلاور. رییس ، سالار امده است.

همواره قهرمان از جایگاهی ویژه در میان تمدنهای شرق و غرب برخوردار بوده است...حتی در قبایل بدوی نیز قهرمان و قهرمان پروری وجود داشته؛ در معنی واژه ی hero قهرمان به فرد یا افرادی گفته میشود که به دلیل شجاعت، دستاوردهای برجسته یا «ویژگی های نجیب»خود مورد تحسین قرار می گیرند.

قهرمان پروری از ابتدا تا کنون در عرصه فرهنگ و سیاست وجود داشته؛ قهرمان یک ابر انسان است؛ منجی؛دلیر و بی گناه.

ارسطو در فن شعرش قهرمانان تراژدی را دارای شخصیتی کمال یافته و به سامان تر از افراد عادی و در راه تحقّق بخشیدن به توانایی های نهفته ی خود همچون طبیعت متکی به خود میداند و از محدودیت هایی که انسان معمولی در شرایط آشفته و بی سامان بشری با آن روبروست مبرا میسازد.

حتی مرگ قهرمان هم از گونه ای دیگراست. شریعتی می گوید: قهرمان باید ایستاده بمیرد. قهرمان، رویین تن نیست ولی به راحتی نمی میرد. حتی اگر بمیرد نام و یادش زنده میماند. واژه ها در طول زمان، بنا به دلایل متعدّدی - از جمله نیاز مردم- دچار مرگ، زایش یا تغییر و تحوّل در دو حیطه لفظ و معنا میشوند که بی توجّهی به این تغییرات، در فهم و ترجمه متون کهن زیانبار خواهد بود. 

امروزه؛ «قهرمان» معناییست که دچار استحاله شده یا لااقل در یک قدمی آن قرار دارد.

مضامینی چون آزادگی؛ مردانگی؛پایمردی و فروتنی بیش از همه در دنیای غرب رنگ باخته است.

تقدس زدایی از قهرمان در ردیف اول دستور کار رسانه ها قرار دارند.

اکنون؛ تقلا و پیکار قهرمانان عاشق پیشه در پی شاهدخت های افسانه ای و دختران زیبارویِ اسیر در چنگال ضد قهرمانان جای خود را به بوالهوسی و هم خوابگی با مردان و پسران داده است!

هر چقدر هم که این تغییر غریب و نا اشنا باشد باز هم اصحاب رنگین کمانی؛ خوش بلدند آن را زیبا و بی نقص جلوه دهند

در سال ۲۰۲۰ میلادی و در ماه ویژه همجنسگرایان! در واشنگتن دی سی از اولین سوپر قهرمان همجنس باز پرده برداری شد

و تصاویر و چند ورژن از داستانش بر روی کتاب های کمیک روانه ی بازار گردید

قهرمانِ رنگین کمانی همان سوپر من معروف بود که همچنان با شمایل مردانه و ورزیده ی خود پرچمدار چند جفت از همجنس گرایان شده است!

در نشریه های بعدی؛ ظاهر فوق مردانه ی سوپر من افسانه ای جای خود را به پسری جوانتر و کوچک قامت تری داده است تا جای دادنش در اغوش پسران خیلی قبیح ننماید!

در بیانیه ی رنگین کمانیان امده است که:

«اکنون هیچ چیز مهمتر از در اغوش گرفتن هویت اصلی مان نیست و ان بخشی از وجودمان است که هستی به ما عطا کرده! ما برانیم که ان را تجلیل کنیم.

در این سفر خطیر برداشتن اولین قدم همیشه می تواند دلهره آورترین گام باشد اما در دنیایی که پر از تعصب است فقط صادق بودن و جسارت اینکه چه کسی هستید میتواند راهگشا باشد.

و این همان چالشی است که میلیون ها نفر در سرتاسر جهان باید با آن روبرو شوند!… و حتی برخی از بزرگترین قهرمانان ما نیز بر این تعصب غلبه کرده و طرفدار ما شده اند!»

تصویر سوپر منی که به «سوپر هیرو گی» تبدیل شده تجسم عینی این استحاله است.حال باید منتظر استحاله یک به یک دیگر قهرمانان هم بود!

نسلی که قهرمانش را از دست داده و نسل نوینی که ناگزیر است قهرمان نسل پیشین را با شکل و شمایل جدیدش بپذیرد و شبیه او شود!

دلم برای کودکی که کیف مدرسه اش را تصویر این قهرمانان از ریخت افتاده مزین خواهند کرد عمیقا میسوزد!






سوپرمنهمجنسگراییقهرماناستحالهنوجوان
کارشناسی ارشد هنر؛مدرس دانشگاه؛پژوهشگر
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید