می توان گفت اواپراتور یکی از مهم ترین بخش های سیستم سرمایش به شمار می آید که لوله های مارپیچی هستند که گرما را انتقال می دهند . اواپراتور از یک کلمه انگلیسی به معنی بخار گرفته شده است . به طور کلی اواپراتور سیستمی می باشد که در آن ، مایع و سیالی که داریم ، با عبور از اواپراتور از حالت مایع به حالت گاز تبدیل می شود .
از اواپراتور ها در صنعت در دو زمینه مورد استفاده قرار می گیرد . یکی اینکه به دلیل ویژگی جذب حرارت ، سرما سازی را انجام می دهد و در وهله دوم ، عملیات تبخیر را انجام می دهد . به این شکل که زمانی که مایع به کویل وارد می شود ، به دلیل اینکه حرارت وجود دارد ، این مایع به بخار و گاز تبدیل می شود . در ادامه بعضی از موارد را بررسی میکنیم :
از کاربرد های اواپراتور می توان به استفاده در صنعت مواد غذایی و سیستم های تهویه مطبوع و ... اشاره کرد . به طور کلی می توان گفت یکی از ارکان های چهارگانه تهویه مطبوع شامل تبرید می شوند . در ادامه به بیان بعضی از موارد مصرف اواپراتور می پردازیم :
در اواپراتور ها مایع مبرد از لوله های باریک عبور کرده و وارد اواپراتور ها می شود و حرارت این مایع مبرد جذب شده و خنک می شود و مایع به گاز تبدیل می شود و این گاز و هوای ایجاد شده وارد کمپرسور می شود . به همین منظور ممکن است زمانی که یخچال شما به خوبی سرما سازی انجام نمیدهد ، اواپراتور آن به مشکل خورده باشد .
می توان گفت یکی دیگر از کاربرد های اواپراتور خنک کردن محیط می باشد . به این شکل که مایع مبرد وارد سیستم تبرید می شود و از آنجا هوای خنک وا محیط می شود .
اواپراتور ها در کل به دو شکل می توانند محیط را خنک کنند .
نوع اول : هوا مستقیما از روی اواپراتور عبور کند . در این حالت هوا گرمای خود را به مبرد درون اواپراتور می دهد و خنک می کند .
مصرف این نوع بیشتر در داکت اسپلیت ها ، روفتاب ها ، کولر گازی ها و ... می باشد .
نوع دوم : هوا به طور مستقیم توسط قطعه خنک می شود . در این روش ماده ای خنک می شود و آن ماده محیط را گرم می کند . می توان برای مثال اواپراتور را برای چیلر مثال زد که باعث خنک شدن هوا می شود و این آب بعد از آن وارد دستگاهی مثل فن کویل می شود .
در این نوع اواپراتور ها ، صفحاتی در کنار هم به صورت موازی قرار گرفته اند که درون این صفحات ، به صورت یکی در میان آب و مبرد وجود دارد پس به همین دلیل در بین این صفحات انتقال حرارات بسیار زیادی وجود دارد . برای در کنار هم قرار دادن صفحات اواپراتور ها هم می توان از واشر استفاده کرد و هم می توان به وسیله جوش کاری و لحیم کاری این کار را انجام داد که هر کدام مزایا و معایبی دارند . به طور مثال مزیتی که در استفاده از واشر وجود دارد این است که هر موقع هر کدام از صفحه ها با مشکلی مواجه بشود ، می توان آن را باز و تعمیر کرد ولی زمانی که از روش جوش و لحیم کاری استفاده شود ، دیگر ابن امکان وجود ندارد . اما مزیتی که این روش دارد در این است که دارای طول عمر بالاتری می باشد .
در این نوع اواپراتور ها در یک صفحه آب و سیال قرار دارد و در صفحه ای دیگر نیز مبرد مان قرار دارد . در این حالت آب به مرور گرمای خودش را از دست می دهد و در این حالت مبرد گرما را جذب کرده و تبخیر می شود . در این صورت از چیلر آب خنک خارج می شود و از چیلر به سمت فن کویل و هوا ساز فرستاده می شود . مبرد نیز دوباره برای فشرده شدن به کمپرسور بر می گردد .
گذاشتن اسم پوسته لوله به این دلیل می باشد که این نوع اواپراتور دارای اجزای اصلی پوسته و لوله می باشد که لوله به وسیله پوسته احاطه می شود . کارکرد پمپ ها به این شکل می باشد که مایع از درون از درون لوله می گذرد و به جریان می افتد . این نوع از اواپراتور ها دارای انواع گوناگونی می باشد که در یک نوع ، دارای ظرفیت کم و قدرت پایینی هستند که در چیلر ها استفاده می کنند . در این نوع از اواپراتور ها بجای اینکه دارای چند لوله باشند از یک لوله ساخته شده اند .
کارکرد تیوپ شیت این شکل می باشد که لوله های داخل پوسته را مهار می کند و همچنین بافل ها صفحاتی می باشند که آشفتگی و تلاطم را در سیال داخل پوسته ایجاد می کند تا از آن طریق انتقال حرارت بیشتری صورت می گیرد .
اواپراتور دستگاهی است که در آن دو یا چند سیال با یک دیگر تبادل حرارتی انجام می دهند. به گونه ای که حرارت از سیال دارای دمای بیشتر به سمت سیال دارای حرارت کمتر انتقال می یابد. به طور کلی اواپراتور ها در پروژه های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند که یکی از این پروژه ها محیط های سردخانه ای می باشند. بر همین اساس همان طور که از اسم این دستگاه مشخص است ، از این نوع اواپراتور در بخش سردخانه استفاده می شود .
در محیط سردخانه اواپراتور وظیفه دارد تا دمای هوای محیط را کاهش داده و سبب خنک سازی هوا شود . اگر در این جا بخواهیم نگاهی دقیق تر به کارایی اواپراتور داشته باشیم ، می توان این گونه عنوان کرد که در درون کویل های اواپراتور مبرد در جریان می باشد و از طرف دیگر در پیرامون کویل ها از طریق دستگاه فن ، هوای محیط در حال گردش است ؛ در این جا توسط دیواره ی کویل ، حرارت هوا به مبرد انتقال یافته و هوا با از دست دادن حرارت دچار کاهش دما شده و خنک می شود .
در خصوص اواپراتور های سرد خانه ای نکته ای که وجود دارد این است که این نوع اواپراتور در دو نوع زیر صفر و بالای صفر تولید می شوند که شخص مصرف کننده با توجه به نیاز خود می تواند اواپراتور متناسب با نیاز خود را خریداری کند زیرا در برخی سردخانه ها نیاز است تا محصولات منجمد شده و دمای محیط به زیر صفر و در حدود منفی 45 درجه سانتی گراد برسد مثل سردخانه های نگهداری از گوشت و سبزیجات در حالی که در دیگر سرد خانه ها مثل نگهداری از میوه ها به چنین دمایی نیاز نیست زیرا انجماد محصولی چون میوه در زمان استفاده ، کاهش عمر و خرابی آن را به دنبال دارد .
اواپراتور سردخانه به طور معمول در داخل محیط نصب می شود تا به راحتی و به طور مستقیم بتواند دمای محیط را کاهش دهد . همان طور که می دانید اواپراتور سردخانه یکی از مهم ترین و اصلی ترین تجهیزات در بخش سردخانه به شمار می روند بر همین اساس کارکرد و عملکرد درست آن بسیار حائزاهمیت می باشد زیرا در غیر این صورت میزان دمای محیط بالا رفته و بر اثر این اتفاق شاهد خرابی و فاسد شدن حجم زیادی از مواد غذایی ، دارویی و ... خواهیم بود.
به همین دلیل حتماً به صورت دوره های منظم و کوتاه مدت این دستگاه را مورد بررسی قرار دهید و در صورت مشاهده ی کوچکترین عیب و ایراد سریعاً آن را رفع نمایید تا از بروز مشکلات بزرگ تر جلوگیری شود .
همان طور که تا به الان گفته شد متوجه شدید که دستگاه اواپراتور قلب تپنده ی بخش سردخانه محسوب می شود بر همین اساس حتماً در زمان خرید این محصول به برند و شرکت سازنده ی آن توجه داشته و محصول را از فروشگاه های معتبر خریداری کنید زیرا توجه به این دو فاکتور مزایای زیادی چون ، تضمین گارانتی ، خرید محصول اصلی و با کیفیت ، برخورداری از حمایت ، حتی بعد از خرید و ... را به همراه دارد .