در دهه ۱۹۳۰ میلادی، روستای کولودروفسکویه در اعماق سیبری ناگهان به خاطر پدیدهای عجیب تخلیه شد: هزاران حیوان بهیکباره منطقه را ترک کردند و مردم، وحشتزده، خانه و زندگی خود را رها کردند. چند روز بعد، انفجاری اسرارآمیز در طبیعت بکر اطراف روستا رخ داد و هیچکس تا مدتها جرأت بازگشت به آنجا را نداشت. علت این رخداد همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد.
روستای کولودروفسکویه در بخشهای شرقی سیبری، در منطقهای جنگلی و بسیار دورافتاده قرار داشت. این روستا به دلیل موقعیت جغرافیاییاش، دسترسی محدودی داشت و ساکنان بیشتر از راه شکار، دامداری و کشاورزی روزگار میگذراندند.
در اوایل تابستان دهه ۱۹۳۰ (تاریخ دقیق نامشخص)، چندین شکارچی محلّی متوجه شدند که رفتار جانوران منطقه غیرعادی شده است؛ گوزنها، روباهها و حتی پرندگان به صورت دستههای بزرگ از اطراف روستا دور میشوند. به تدریج این الگوی خروج، پانیک و بیقراری حیوانات شامل همهی جانوران منطقه شد و به سرعت به مردم روستا هم منتقل شد.
مردم ابتدا تلاش کردند علت را بفهمند: آیا شکارچی بزرگ وارد محدوده شده؟ بیماری خطرناک؟ اما با تشدید اضطراب حیوانات و حتی مشاهده فرار جمعی سگهای اهلی، روستاییان هم یکییکی وسایلشان را برداشتند و روستا را ترک کردند.
تنها چند روز بعد از تخلیه کامل، انفجار شدیدی شنیده شد—آنقدر قوی که در دهها کیلومتر دورتر قابل احساس بود. از آن پس، برای مدتی هیچ انسانی جرأت بازگشت نداشت، و حتی حیوانات تا مدتها به منطقه بازنگشتند.
فرضیهای مطرح شد که شاید نشت ناگهانی گازهایی مثل متان یا دیاکسیدکربن باعث ایجاد اضطراب در جانوران شده، مشابه اتفاق دریاچه نیوس (Lake Nyos) در کامرون که قرنها بعد رخ داد. این نوع گازها میتواند جانوران را وادار به مهاجرت کند، و انفجار نهایی هم ممکن است ناشی از تجمع و اشتعال این گازها بوده باشد.
برخی منابع غیررسمی و شایعات محلی میگویند ممکن است ارتش سرخ یا سازمانهای سری شوروی آزمایشاتی مخفیانه در این محدوده انجام داده باشند—از آزمایش مهمات جدید، مواد منفجره صنعتی، تا نخستین آزمایش گازهای جنگی. اما هیچ سند دولتی رسمی منتشر نشده است (حداقل تا ۲۰۲۴ میلادی مدرکی علنی نشده).
پرونده رسمی این واقعه تا دههها جزء اسناد محرمانه شوروی باقی ماند. در دوره باز شدن آرشیوها پس از سقوط شوروی نیز اسناد علنی نشدهاند. بیشتر اطلاعات موجود بر پایه روایتهای محلی، گزارش شکارچیان، دخالت روزنامهنگاران مستقل و معدود پژوهشگران علاقهمند روسی در دهههای اخیر است.
پ.ن : این واقعه بخاطر محرمانه بودن هیچ گونه عکس رسمی از اتفاق وجود ندارد.
