مروری بر سیر تحول شلوار زنانه
شلوار زنانه، یکی از پوشاک پرکاربرد در دنیای مد و پوشاک است که از زمان ورود به دنیای مد تا امروز تخولات چشمگیری را پشت سر گذاشته است. روند تحولات، شلوار زنانه از یک لباس کاری و راحت به یک عنصر اساسی در دنیای مد تبدیل کرد. این تحول نه تنها نشاندهنده تغییرات در مدلها بلکه همچنین تغییرات در نگرشها و ارزشهای اجتماعی و جنسیتی در جوامع مختلف است. تنوع طراحیها و مدلهای شلوار زنانه امروز از اهمیت بزرگی برخوردار است و به انسانها امکان میدهد هویتشان را از طریق لباس نمایان کنند. این تحولات نمایانگر تلاشهای زنان برای انتخاب، تنوع، و تعهد به استقلال در جامعه هستند.
شلوار به نوعی پوشش گفته میشود که برای پوشاندن پایینتنه به کار میرود. شلوار را هم مردان و هم زنان میپوشند. شلوار ممکن است جنسهای مختلفی چون جین یا کتان داشته باشد و این پوشش به همین سادگی راه به مد و پوشاک خانم ها راه نیافت. در واقع از روی که شلوار در ایران باستان به جامعه بشری راه یافت تا روی که پایش به عنوان شلوار زنانه به کمد لباس خانم ها باز شد، تغییر و تحولات حیرت انگیزی را به چشم دید.
لباس زنان در عمق تاریخ
زمان شروع تغییرات را میتوانیم از موقع باسواد شدن زنان بدانیم. در قرن ۱۵ میلادی زنی از بلونیا به نام نیکولوسا کاستلانی سانوتی Nicolosa Castellani Sanuti مقالهای بلند بالا خطاب به کلیسا نوشت. مقاله او در دفاع از زنانی بود که تا آن زمان کلیسا نوع پوشش آنها را تعیین میکرد و آنها را مجبور میکرد صورتهای خود را بپوشانند. از نکات مهم این مقاله شمردن حقوق مردان در جامعه بود در حالی که زنان از همه آنها محروم بودند. او در نامهاش خواسته بود در مقابل حقوقی که مردان در جامعه برخوردارند، زنان تنها بتوانند نوع لباس خود را تعیین کنند. در آن سالها، انتشار چنین مقالهای نشانهی آغاز تغییرات بود.
سبک لباس پوشیدن زنان در گذشته آنها را محصور نگه میداشت. شما زن را اینطوری تصور کنید؛ کرست تنگ، لباسی از تافته ظریف، کفشهای گلدوزی شده، دامنی با چین و شکن فراوان، دستکشهای توری و … . این زن حتی نمیتواند در خانه خود به راحتی حرکت کند چه برسد که در جامعه فعالیت کند. ویترین فروشگاهها همه به یک شکل تزیین میشد و مدل جدیدی برای عرضه وجود نداشت.
زنان معلق بین راحتی شلوار و عرف سنگین فرهنگی
احساس ترس از قدرت زنان در محافل سیاسی یکی از موانع ایجاد تغییر بود. اگرچه در اذهان، دختر و زن رویایی به نام گیبسون نقش بسته بود اما واقعیت چیز دیگری بود. (از اولین زنانی که علاوه بر حقوق اولیه زنان در لباس پوشیدن هم پیشتاز بود سوزان بی آنتونی Susan B. Anthony است. او جزو اولین کسانی بود که بر ضد قانون بردهداری بیانیه جمع کرد. گاهی پیش آمده بود که او لباسی متفاوت از آنچه جامعه تحمیل کرده بود میپوشید. در این مواقع بچهها به او با سنگ حمله میکردند. گاهی هم مردان دورهاش میکردند و او را مسخره میکردند تا جایی که پای پلیس وسط میآمد.
زنان شجاع کارگر با لباس مردانه
با مطرح شدن حق رأی زنان و جنبشهایی که صورت گرفت، سبک لباس، مد و فشن هم تغییرات را شروع کرد. اگر بخواهیم منصفانه فکر کنیم، مد و لباسهای سنگین مختص طبقه مرفه جامعه بود. در این میان زنانی هم بودند که به اجبار پابهپای مردان در معادن و یا گاوچرانی کنند. این زنان قطعاً با لباس سنگین نمیتوانستند از پس کارهای خود بربیایند پس شلوار مردانه میپوشیدند. آنها صبح تا شب را با لباس مردانه میگذراندند و شبها برای ورود به شهر و به خاطر جلوگیری از مزاحمت مردم لباس خود را عوض میکردند. اما چاره چه بود؟ تغییر سبک لباس پوشیدن کاری نبود که به راحتی انجام شود. مخصوصاً مردانی که دیدگاه بستهای داشتند و مانع تغییر سبک بودند. فکر میکنید چرا مردان حاضر به پذیرش تغییرات لباس پوشیدن زنان نبودند؟ چون تغییر پوشش قدم اول بود. در قدمهای بعدی وراثت، مالکیت املاک، حق حضانت و تساوی قوانین مطرح میشد.
شلوار به عنوان لباسی کاری و راحت برای زنان در اوایل قرون وسطی معرفی شد. این لباس در آغاز به عنوان یک لباس کمخرج در جامعه شناخته میشد و به عنوان یک نماد تغییرات اجتماعی و حقوق زنان در جوامع مختلف تبدیل شد. در دوران متوسطه، شلوارها معمولاً به شکلی گرانقیمت و دستدوز تولید میشدند. اما با گذر زمان، شلوار به تنوع بیشتری در طراحی و سبکها دست پیدا کرد.
تحولات در مدلهای شلوار زنانه
در قرن نوزدهم، شلوار زنانه به مدلهای مختلفی تغییر کرد. از شلوارهای وسیع با رنگهای جذاب تا شلوارهای ضیق و کشیده با طراحیهای متنوع. این تغییرات نه تنها نشاندهنده تغییرات در مدلها بلکه همچنین تغییرات اجتماعی و فرهنگی در جوامع مختلف بودند. به عنوان مثال، شلوارهای پانتالونی که در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم معرفی شدند، نمادی از استقلال و تغییر نقش زنان در جوامع غربی بودند. این شلوارها، زنان را از محدودیتهای شلوارهای وسیع قرون گذشته آزاد کردند و به آنها امکان حرکت آزادانهتری داد.
شلوار زنانه در دنیای مد امروز
اکنون، شلوار زنانه به یکی از لباسهای اصلی و اساسی در دنیای مد تبدیل شده است. از شلوارهای جین به شلوارهای ترنج و پانتالونهای طراحیشده برای مواقع خاص، این لباس گزینههای بیپایانی ارائه میدهد. شلوار زنانه در دنیای مد امروز نه تنها نمایانگر تنوع و تطور در طراحی بلکه همچنین نمایانگر تغییرات در نگرشها و ارزشهای اجتماعی است. زنان امروزه میتوانند انتخابهای مختلفی در مورد شلوارهای خود داشته باشند؛ از شلوارهای رسمی برای محافل کاری تا شلوارهای راحت برای روزمره یا ورزش.
تاثیرات اجتماعی و فرهنگی
تغییرات در مدلهای شلوار زنانه نه تنها به عنوان نمادی از تغییرات در مد بلکه همچنین به عنوان نمایانگر تغییرات اجتماعی و فرهنگی تلقی میشوند. برخی از این تغییرات شامل تغییر نقش زنان در جامعه، استقلال آنها، و تغییرات در نگرش به جنسیتها و جلبهها هستند. به عنوان مثال، شلوارهای ترنج ممکن است تبدیل به نمادی از تقارن جنسیتی در جوامع مختلف شوند.
زنان امروزه بیشتر از هر زمان دیگری در تاریخ، قدرت انتخاب در مورد پوشششان دارند و این انتخابها به آنها اعتماد بهنفس و خودکشف بیشتری میدهند.
یک تغییر مهم در مد شلوار زنانه
در دهههای اخیر، توجه بیشتر به راحتی و سبکهای خارج از تمرس مدلهای قدیمی بوده است. این تغییرات به نمایانتر شدن نیازهای زنان در زندگی روزمره و در محیطهای کاری مرتبط است. شلوارهای جین و شلوارهای کتانی در این زمینه نقش مهمی ایفا میکنند. طراحیهای ساده، کمترین تزئینات، و مواد با کیفیت برای زنانی که از راحتی و کاربردی بودن انتظار دارند، انتخابهای معتبری هستند.
تنوع در طراحیها و مدلهای شلوار زنانه
همچنین از اهمیت بزرگی برای مدرنیته جامعه به شمار میآید. این تنوع به افراد امکان میدهد هویتشان را از طریق لباس نمایان کنند. برخی از زنان انتخاب میکنند که شلوارهای رسمی و طراحیشده را در مواقع ویژه مورد استفاده قرار دهند، در حالی که برخی دیگر به شلوارهای کژوال و راحت تر علاقه دارند. این تنوع از تفاوتهای اجتماعی، فرهنگی، و شخصی به وجود میآید و ماهیت آزادی انتخاب را نمایان میکند.
شلوار زنانه از یک لباس کاری و راحتی به یک عنصر مهم در دنیای مد تبدیل شده و نمایانگر تطور جامعه و فرهنگ ما است. تاریخچه و تحول این لباس نه تنها نشاندهنده تغییرات در مدلها بلکه همچنین تغییرات در نگرشها و ارزشهای اجتماعی ما هستند. از قرون وسطی تا امروز، شلوار زنانه نمادی از تغییرات عمیق در نقش زنان در جوامع، استقلال آنها، و تنوع در طراحی مدلهاست. تحولات در شلوار زنانه نه تنها از تغییرات در مدلها بلکه همچنین از تغییرات در ارزشها، حقوق زنان، و نگرشهای جامعه به جنسیتها و جلبهها نشأت میگیرند. این تغییرات تا به امروز ادامه دارند و نمایانگر تلاشهای زنان برای انتخاب، تنوع، و تعهد به استقلال در جامعه میباشند.
وقتی شلوار برای خانم ها ممنوع بود
نزدیک به ۲۱۳ سال پیش زنان پاریسی حق پوشیدن شلوار را نداشتند. از سال ۱۸۰۰ پوشیدن شلوار برای زنان پاریس ممنوع شد و تخلف از این قانون میتوانست زنان را به زندان بفرستد مگر اینکه از پلیس کسب اجازه و مجوز کرده باشند! یک قرن بعد متممی به این قانون اضافه شد که اجازه میداد تنها زنانی شلوار بپوشند که بخواهند سوار اسب یا دوچرخه شوند، در غیر اینصورت هر زنی که شلوار یا دامن شلواری بپوشد باید رسما دستگیر شود و چند شب را در بازداشتگاه پلیس بماند!
کوکو شنل طراح لباس معروف فرانسوی به این نتیجه رسید که پوشیدن شلوار راحتتر از دامن است و آزادی عمل بیشتری دارد و این کشف باعث شد تا شلوارهای زنانهای طراحی شود که موارد استفادهاش به ساحل دریا و استخر محدود بود. در آمریکا هم اگرچه پوشیدن شلوار غیرقانونی نبود اما تابوی جامعه تا سال ۱۸۵۰ زنان را از انتخاب لباسهای راحت منع میکرد. سال ۱۹۳۲ بود که مارلین دیتریش، در مراسم افتتاحیه یکی از فیلمهایش با کت وشلور و کلاه و کفش چرم روی فرش قرمز رفت و با این عمل بحث و گفتگو درباره شلوار پوشیدن زنان در امریکا باز شد!
بعد از او کاترین هپبورن، به نشانه ی باور به آزادی حق زنان شلوار پوشید و گفت با شلوار راحت ترم!! تن و بدن تهیه کنندگان هالیوود از این رفتارها میلرزید چون میترسیدند با این بازیگران فیلمشا فروش نکند! تا اینکه در سال ۱۹۳۸ هلن هولیک، یک مربی مهدکودک متهم به دزدی با شلوار به دادگاه رفت! قاضی که از انتخاب لباس او تعجب کرده بود هلن را به خانه فرستاد و دستور داد تا پنج روز بعد با پیراهن زنانه به دادگاه بیاید!! او در جواب قاضی گفته بود: “من روی حقم پافشاری میکنم. اگر منتظرید که بروم و لباسم را عوض کنم و دامن بپوشم، هرگز این کار را نمیکنم من شلوار را دوست دارم چون راحت است!”.
هلن یک بار دیگر با شلوار به دادگاه رفت و قاضی او را بیرون کرد تا با دامن به دادگاه بیاید اما او باز هم شلوار پوشید به دادگاه رفت تا اینکه قاضی دستور داد او را به خاطر اهانت به دادگاه دستگیر کنند!! اوج جنبش شلوار زنانه در اینجا رقم خورد! بعد از آن در زمان جنگ جهانی که مردها در میدان جنگ مشغول جنگ بودند، زنان شاغل در کارخانه ها فهمیدند که شلوار چه نعمتی است! اما باز هم شلوار پوشیدن زنان، زشت و زننده بود! با آمدن شلوار جین، دختران نوجوان به نشانه ی آزادی خواهی در خیابان شلوار جین میپوشیدند ولی مادرهایشان ترجیح میدادند در خانه شلوار بپوشند نه در انظار عمومی! در سال ۱۹۶۶ ایو سن لورن اولین کت وشلوار مخصوص زنها را طراحی کرد و سه سال بعد هم شارلوت رید اولین زنی بود که در صحن مجلس سنا با شلوار وارد شد و دهان ها از تعجب باز ماند! در حال حاضر شلوار یکی از بدیهیترین لباسهای روزانه زنانه محسوب میشود! اما در اصل این لباس سمبل مبارزات مدنی زنها برای دستیابی به حقوق برابر برای انتخاب پوشش راحت است. با این حال هنوز هستند کشورهایی که زنهایش باید با محدودیت پوشش شلوار دست و پنجه نرم کنند. به عنوان نمونه می توان به سال 1396 شمسی اشاره کرد که در سودان ۲۴ زن در یک میهمانی دستگیر و بازداشت شدند. جالب است بدانید تنها جرم زن های بازداشت شده در این مهمانی تنها این بود که شلوار به پا کرده بودند.
منبع: گروه تولید محتوای یوکامد