مسلم است که همه افراد چه از نظر جسمی و چه فکری دچار فرسایش ناشی از کار خواهند شد و به تدریج کاهش توانایی های خود را تجربه خواهند کرد. این فرسایش در صورتی که این مشکلات قبل یا بعد از بازنشستگی اتفاق بیفتد می تواند زندگی افراد را دچار مشکل کند. وزارت کار و تعاون برای رفع این فرسایش و مشکلات ناشی از آن راهکاری در نظر گرفته است که حداقل تا حدودی جبران می کند و به عنوان غرامت پایان خدمت یا سنوات خدمت ذکر شده در ماده 24 کارگروه ذکر شده است.
در صورت اتمام قرار داد کار، کارفرما موظف است براساس یک سال کارکرد آن یا بیشتر به کارگر سنوات را پرداخت کند .
همانطور که قبلا ذکر شد در ماده 24 قانون کار به غرامت پایان خدمت اشاره شده است که ممکن است به منزله خاتمه قرارداد باشد که هدف آن جبران فرسودگی ناشی از کار است و مستمری نیز نامیده می شود. بسیاری از کارمندان مشمول قانون کار در پایان هر سال نسبت به ماه های قبل مبالغ اضافی دریافت می کنند، اما واقعاً درصد کمی از آنها هستند که می دانند این مبلغ اضافی چگونه توزیع می شود.
یکی از سرفصل های جداگانه این مبلغ اضافی مربوط به همان سال ها یا مزایای پایان خدمت است که برای کارکنان محاسبه می شود. درست است که در قانون ذکر شده است که برای کارگرانی که یک سال یا بیشتر کار کرده اند، یک ماه حقوق ثابت به عنوان سابقه کار در نظر گرفته می شود، اما در واقع به هرکسی که حتی یک روز کار داشته باشد، به همان نسبت حقوق تعلق می گیرد.
بسیاری از افراد، حتی کسانی که اطلاعات نسبی در این زمینه دارند، معمولاً سنوات خدمت را با سنوات اشتباه می گیرند و در محاسبه دستمزد و حقوق مشکل دارند. سالهای خدمت حتی با یک روز کار به همه تعلق می گیرد. در این صورت سنوات پایه برای افرادی خواهد بود که حداقل یک سال در یک کارگاه کار می کنند و پایه سنوات آنها هر سال افزایش می یابد تا در همان کارگاه مشغول به کار شوند. در صورتی که کارگاه محل کار خود را عوض نمایند دیگر مشمول دریافت پایه سنوات نخواهند بود.
برای انتخاب بهترین آموزشگاه حسابداری به لینک درج شده مراجعه کنید
برای محاسبه طول خدمت از حقوق ثابت استفاده می شود. نحوه شمارش سالها به گونه ای که به ازای یک سال کامل کار، 30 روز از آخرین دستمزد تعیین شده روزانه به فرد اعتبار داده شود. اگر کار کمتر از یک سال تمام طول بکشد، سنوات به همان نسبت و با همان فرمول برای همان مقدار کار اعم از یک روز یا بیشتر محاسبه می شود. یعنی اگر شخصی 5 ماه در سال کار کند سنوات او به صورت زیر محاسبه می شود.
و یا اگر کارکرد وی بصورت روزانه در دسترس باشد و به عنوان مثال کارکرد شخص ۲۰۰ روز در سال بوده باشد، سنوات به صورت زیر محاسبه می‌گردد:
1402 سال
در صورتی که فردی اخیراً با حداقل مزد 1402 اداره کار طبق بند مزد ثابت در کارگاهی استخدام شده باشد، حقوق ثابت روزانه وی به دلیل نداشتن پایه سنی و مزایای سایر مشاغل مطابق با دستمزد اداره کار، یعنی مبلغ 1.769.428 ریال. با توجه به این سوال سابقه خدمت وی در پایان یک سال خدمت معادل 53,082,840 ریال می باشد که در صورت کمتر بودن کار به همان ترتیبی که گفته شده محاسبه شود.
همانطور که گفته شد محاسبه سنوات به حقوق ثابت فرد بستگی دارد، بنابراین هر چه حقوق ثابت وی بیشتر شود سنوات وی افزایش می یابد و اداره کار هیچ محدودیتی در این زمینه در نظر نگرفته است. مثلاً اگر شخصی 50.000.000 ریال حقوق ثابت روزانه داشته باشد، می تواند در پایان سال معادل 1.500.000.000 ریال دیه دریافت کند.
سالها از نظر بیمه و مالیات
از نظر آژانس بیمه، سنوات مشمول مالیات محسوب نمی شود و در هنگام محاسبه و پرداخت سنوات پرسنل نیازی به کسر بیمه نیست. همچنین مشمول مالیات حقوق و دستمزد نمی باشد و کسر ندارد. سنوات علاوه بر کسر مالیات، هزینه مالیات مجاز برای کارفرمایان در زمان رسیدگی مالیاتی است و سازمان مالیاتی تا زمانی که مطابق قانون و مستندات موجود باشد، می‌تواند به راحتی این هزینه را به هر میزانی بپذیرد.
چنانچه قرارداد فردی بیش از یکسال باشد و در پایان هر سال سنوات آن سال پرداخت گردد، اما به دلیل آنکه در قانون محاسبه سنوات را با آخرین مزد ثابت ذکر کرده، پس سنوات‌های پرداختی تا آن زمان علی‌الحساب تلقی شده و کارفرما موظف به پرداخت مابه تفاوت سنوات بر اساس آخر مزد با سنوات‌های پرداختی در پایان هر سال می‌باشد.
بدیهی است اگر در پایان هر سال سنواتی پرداخت نشده باشد، در پایان مدت قرارداد کل سنوات‌های هر سال بر اساس آخرین مزد ثابت باید به وی پرداخت گردد.
اگر کار فردی در کارگاهی به صورت مستمر نباشد و متناوب بوده باشد و در زمان قبلی سنوات را دریافت نموده باشد، پس از بازگشت به آن کارگاه سنوات قبلی وی نیز براساس آخرین مزد ثابت وی محاسبه می‌گردد.
