نام کتاب: تنگسیر
نویسنده: صادق چوبک
ناشر: جاویدان
رده: از شاهکارهای داستان فارسی
.
🟢 رمان «تنگسیر» برگرفته از داستانی واقعی است که سینهبهسینه نقل شده و صادق چوبک هنرمندانه این داستان شفاهی را به نگارش درآورده است. رمان در سال ۱۳۴۲ منتشر شده و ده سال بعد (سال ۱۳۵۲) امیر نادری «فیلم تنگسیر» را با اقتباس از کتاب و با بازی همیشه درخشان «بهروز وثوقی» ساخته است.
.
🟣 شخصیت اصلی داستان جوانی دلاور، جوانمرد و سادهدل به نام «زائرمحمد» است. او با همسرش «شهرو» و دو فرزندش در تنگسیر زندگی میکند و مردی آبرودار و معتبر است. چند نفر از بندرنشینان با فریبکاری تنها سرمایهاش را بالا کشیدهاند و درخواستهای مکرر او برای بازگشت پولش را با تمسخر و توهین پاسخ میدهند. سرمایهای که حاصل سالها کارگری او برای انگلیسیهای ساکن در بندر بوده است و زائر محمد همهی آن پول را برای راهاندازی کسبوکار به فریبکاران امانت داد. زائرمحمد برای نگهبانی از درستکاری و آبرو و مردانگی خود، تصمیم میگیرد از فریبکاران انتقام بگیرد. این انتقام و کشتار، او را به قهرمان مردم تبدیل میکند. مردمی که مدتها دربرابر ظلم قاضی و والی سکوت کرده بودند، هنگامی که زائرمحمد را در حال انتقام میبینند، به طرفداری از او برمیخیزند و فریادزنان میگویند:
«نگو زائر محمد، بگو شیرمحمد.»
.
🟠 نظرشخصی: «از همان ابتدای داستان، خواننده متوجه میشود که زائرمحمد، جوان و پرقدرت و خانواده دوست است و برای اهالی تنگستان حکم پهلوان را دارد. چند نفر از بندرنشینان حاصل دسترنج او را بالا کشیدهاند و زائرمحمد به هر دری زده است تا پولش را پس بگیرد. در آغاز داستان، در تنگستان گاوی یاغی شده و اهالی ده را زخمی و نگران کرده است و کسی حریفش نیست. زائرمحمد به تنهایی حریف گاو میشود و شاخش را میشکند و بدین گونه خود و خواننده را آمادهی رویارویی با داستان اصلی میکند؛ او قرار است شاخ گاوهای یاغی و قوی شهر تنگسیر را بشکند.»
.
🔴 از متن کتاب: «چقده آدم زیر این خاکا خوابیده؟ بُوای بُوای بُوام و ننیه ننیه ننیه ننم همشون زیر این خاکند. یه زندگی این جوری، چرا باید مثل گرگ و کفتار به جون هم بیفتیم؟ چرا آخه اینا بایس پولای من و بخورن؟ مگه خیال میکنن که جای دیگه هم غیر اینجا هس که بخوابن؟»
.
✍️👩🏻💻 نویسنده: نرگس لالانی
