هرگاه ادامه زندگی مشترک دائم یا موقت برای زوجه ایجاد مشقت کند و این موضوع به اثبات دادگاه برسد، در این صورت حکم اجبار زوج به بذل زمان باقیمانده از ازدواج، توسط مراجع قضایی صادر می‌شود.
به گزارش خبرنگار حقوقی قضایی باشگاه خبرنگاران، عُسر در لغت به معنای صعوبت، مشقّت و شدت آمده و حرج نیز به معنای ضیق، تنگی، تنگنا و گناه معنی شده است و در اصطلاح فقهی و حقوقی نیز منظور از این قاعده این است که تکالیفی که سبب مشقت و سختی برای مکلف است در دین وجود ندارد. برای روشن شدن فرازهای “عسر” و “حَرج” و تقاضای طلاق از ناحیه زن، گفتگو کرده‌ایم با “سیدعلی شاه‌صاحبی؛ وکیل پایه یک دادگستری” که در ادامه می‌خوانید.
باشگاه خبرنگاران: عسر و حرج چه تعریفی دارد؟
شاه صاحبی: عسر در لغت به معنای تنگی، سختی و دشواری است و از حرج نیز به تنگی و فشار تعبیر شده است و در واقع هر عملی که شخص را به تنگنا و سختی بیاندازد و انجام یا تحمل آن برای وی سخت و دشوار باشد، می‌گویند دچار عسر و حرج شده است. نمونه بارز عسر و حرج( مشقت و سختی) زن در زندگی مشترک است که در صورت اثبات در دادگاه، منجر به صدور حکم طلاق می‌شود.
باشگاه خبرنگاران: یعنی برای صدور یا اجرای حکم طلاق به سبب عسر و حرج، زن موظف به پرداخت وجه یا مال به شوهر بوده و یا بایستی کل مهریه یا قسمتی از آن را بذل کند؟
شاه صاحبی: خیر، در مواردی که عسر و حرج زوجه برای دادگاه اثبات شود صدور حکم طلاق و اجبار زوج به طلاق الزاماً مشروط به پرداخت مال یا گذشت از مهریه توسط زوجه نیست، با این حال در انتخاب و تعیین نوع طلاق(خلع) بهتر است زوجه قسمتی از مهریه خود را بذل کند و البته به طور معمول هرچه بذل مهریه بیشتری صورت گیرد، قرینه‌ای بر عسر و حرج بیشتر زن تلقی می‌شود.
