بزرگترین خرید اهرمی تاریخ صنعت بازیهای ویدیویی با رقم ۵۵ میلیارد دلار نهایی شد. کنسرسیومی به رهبری عربستان سعودی و جرد کوشنر شرکت EA، سازنده بازیهایی چون FIFA و Battlefield را خریداری کرده است؛ حرکتی که مرز بین سرگرمی و سیاست را بار دیگر محو میکند.
شرکت بازیسازی Electronic Arts (EA)، ناشر مجموعههای پرطرفداری چون EA Sports FC (فیفای سابق)، Battlefield و The Sims، طی قراردادی به ارزش ۵۵ میلیارد دلار به مالکیت کنسرسیومی خصوصی درآمد. رهبری این کنسرسیوم را صندوق سرمایهگذاری عمومی عربستان سعودی (PIF) و شرکت Affinity Partners متعلق به جرد کوشنر، داماد دونالد ترامپ، بر عهده دارند.
این معامله که عنوان بزرگترین خرید اهرمی (LBO) تاریخ صنعت فناوری و سرگرمی را به خود اختصاص داده، سهام EA را از بورس خارج و آن را به شرکتی خصوصی تبدیل میکند.

خرید EA را باید در چارچوب طرح کلان اقتصادی چشمانداز ۲۰۳۰ عربستان سعودی بررسی کرد؛ برنامهای که با هدف کاهش وابستگی اقتصاد این کشور به نفت و توسعه صنایع فناوریمحور طراحی شده است.
صنعت بازیهای ویدیویی، با ارزشی بیش از ۱۷۸ میلیارد دلار، یکی از جذابترین و سریعترین بازارهای در حال رشد دنیاست. عربستان از سال ۲۰۲۲ تاکنون حضور فعالی در این بازار داشته و پیشتر هم حدود ۱۰ درصد از سهام EA و بخشی از سهام نینتندو را خریده بود. تأسیس Savvy Games Group و برگزاری رویدادهایی مانند جام جهانی ورزشهای الکترونیکی نیز بخشی از همین استراتژی قدرت نرم است.
بهگمان بسیاری از تحلیلگران، محمد بنسلمان در تلاش است تا از طریق صنعت گیمینگ، نفوذ فرهنگی و ژئوپلیتیکی عربستان را در میان میلیاردها گیمر جهان گسترش دهد.

صندوقهای ثروت حاکمیتی دیگر صرفاً بازیگران منفعل در بازارهای مالی نیستند؛ بلکه به مهرههای اصلی در شطرنج جهانی تکنولوژی و سرگرمی تبدیل شدهاند که از طریق معاملههای بزرگ اهرمی، مسیر آینده برندهایی چون EA را تعیین میکنند. نفوذ این بازیگران، مرزهای جغرافیایی و فرهنگی را درنوردیده و در قالب برنامههای بلندمدت اقتصادی، مانند چشمانداز ۲۰۳۰ عربستان، هویت جدیدی به اقتصادهای وابسته به منابع طبیعی میبخشد.
صندوق حاکمیتی عربستان با دارایی تحت مدیریت بیش از ۹۲۵ میلیارد دلار، موتور مالی این خرید تاریخی است. این نهاد، که از ستونهای اصلی چشمانداز ۲۰۳۰ محسوب میشود، در پی آن است که عربستان را به یکی از بازیگران جهانی حوزه تکنولوژی و سرگرمی تبدیل کند.
شرکت سرمایهگذاری افینیتی پارتنرز به رهبری جرد کوشنر در سال ۲۰۲۱ تأسیس شد و بخش زیادی از سرمایه خود را از کشورهای خاورمیانه، از جمله عربستان سعودی، جذب کرده است.
کوشنر در واکنش به این معامله گفت:
“من با بازیهای EA بزرگ شدم و از آنچه پیش رو داریم، واقعاً هیجانزدهام.”
شرکت Silver Lake آمریکا که سابقه سرمایهگذاری در برندهایی چون Dell Technologies و Skype را دارد، ضلع سوم این کنسرسیوم است و ساختار مالی این معامله را طراحی کرده است.
اگرچه مدیرعامل فعلی EA، اندرو ویلسون، در سمت خود باقی میماند و دفتر مرکزی شرکت همچنان در Redwood City، کالیفرنیا قرار دارد، اما نگرانیهایی در مورد آینده برند و محتوای بازیهای این شرکت به وجود آمده است.
برخی تحلیلگران معتقدند خصوصی شدن EA باعث میشود شرکت بتواند با آزادی بیشتر و بدون فشار بازار بورس، پروژههای خلاقانهتری را دنبال کند. با این حال، منتقدان هشدار میدهند که نفوذ سرمایهگذاران سعودی ممکن است بر سیاستهای فرهنگی بازیهایی مانند The Sims تأثیر بگذارد.
از سوی دیگر، بدهی حدود ۲۰ میلیارد دلاری این خرید اهرمی، فشاری سنگین بر EA وارد خواهد کرد تا سودآوری خود را در کوتاهمدت افزایش دهد؛ فشاری که شاید موجب تمرکز بیشازحد بر بازیهای پرفروش و کمریسک شود.

تاریخ بارها نشان داده که رسانه و سرگرمی، از سینمای هالیوود تا شبکههای اجتماعی، ابزارهای قدرتمندی برای توسعه قدرت نرم بودهاند. از جا انداختن «رویای آمریکایی» گرفته تا ترویج سبک زندگی غربی و عادیسازی برخی مفاهیم فرهنگی؛ همه اینها نشان میدهد که فرهنگ، مؤثرتر از هر ابزار نظامی میتواند ذهن و رفتار انسانها را شکل دهد.
در همین مسیر، سرمایهگذاری عربستان در صنعت گیم را باید نه صرفاً به عنوان یک حرکت اقتصادی، بلکه بهعنوان بخشی از دیپلماسی فرهنگی این کشور دید.
امروزه شبکههایی مانند TikTok و Instagram میتوانند تأثیری عمیقتر از برخی سامانههای دفاعی نظامی داشته باشند. بازیهای ویدیویی هم از این قاعده مستثنا نیستند؛ آنها تبدیل به سلاحهای فرهنگی قرن ۲۱ شدهاند.
در میان عناوین بیشمار EA، چند مجموعه بهصورت ویژه محبوبیت جهانی دارند:
EA Sports FC (فیفا): پرفروشترین مجموعه ورزشی تاریخ
Battlefield: شبیهساز جنگ مدرن با طرفداران میلیونی
The Sims: بازی اجتماعی با آزادی انتخاب و ساخت زندگی مجازی

خرید EA توسط عربستان سعودی و جرد کوشنر فقط یک معامله اقتصادی نیست؛ این حرکت بخشی از یک نبرد بزرگ فرهنگی و ژئوپلیتیکی است. عربستان با این اقدام، نهتنها در صنعت بازی، بلکه در معادلات قدرت جهانی هم جای پای محکمی پیدا کرده است.
بزرگترین تملک اهرمی تاریخ فناوری یک هشدار جدی است. وقتی غولهای بازیسازی مانند EA، که سالها در نبض سرگرمی دیجیتال جهانی تپیدهاند، با اهرم بدهیهای عظیم و بهای میلیاردها دلار سرمایههای حاکمیتی خصوصی میشوند، دیگر صرفاً یک مبادله تجاری رخ نداده است. در این نقطه، مرز بین سرگرمی و سیاست، فرهنگ و اقتصاد کلان، برای همیشه محو میشود و بازیهای ویدیویی به ابزاری قدرتمند برای شکلدهی به نفوذ جهانی و دیپلماسی نرم بدل میگردند.
منبع: پایگاه خبری دید سوم