به عنوان کسی که اولین بار بود با مفهوم بیزنس و پرسونا و بقیه ی مفاهیم به ظاهر سخت اما، شیرین این حوزه داشتم آشنا می‌شدم، یه انقلاب عجیبی نسبت به مفهوم کسب و کار توی ذهن من رخ داد. شاید تا قبل از اون اگه کسی ازم می‌پرسید مخاطب ایده کسب و کارت چه کسایی هستند، خیلی با اطمینان و غرور میگفتم: معلومه که همه! همه میتونن از محصولات و خدمات من استفاده کنن!
اما بعد از مطالعه تو این زمینه و یادگرفتن مفاهیم کسب وکار، اگر الان یک صاحب کسب و کار این جواب رو به من بده، با خودم فکر می‌کنم که ای داد بیداد، این کسب و کار به زودی شکست میخوره! طراحی پرسونا برای شروع کسب و کار یکی از واجب ترین کارهایی هست که شما باید انجام بدین. قطعا مخاطب روسری فروشی که طرح‌های سنتی پایه اصلی کارهاش هستن، نمیتونه همه ی مردم ایران باشه! اینجاست که مشخص کردن مخاطب هدف و طراحی پرسونا به داد کسب و کار عزیزمون میرسه.
اما قبل از طراحی پرسونا، مرحله‌ای داریم به اسم انتخاب مخاطب هدف یا همون تارگت مارکت که اصطلاح انگلیسیش هست. مخاطب هدف، افرادی هستن که به محصولات شما علاقه دارن و به احتمال زیاد به مشتری شما تبدیل میشن. مثلا مخاطب هدف روسری باطرح سنتی، کسانی هستن که به این طرح‌ها علاقه دارن و احتمال زیادی داره که این افراد به مشتری شما تبدیل بشن.
حالا برای انتخاب مخاطب هدف باید چیکار کنیم؟ اولین قدم شناختن محصولات و خدمات خودتون هست. باید بررسی کنید که محصولات شما چه ویژگی‌هایی داره و ممکنه برای چه افرادی جذاب باشه. تو قدم بعدی باتوجه به ویژگی محصولاتتون، مخاطب‌هاتون رو بر اساس سن، جنسیت، موقعیت جغرافیایی، شخصیت و علایق و غیره دسته بندی کنید.
یادتونه از کسب و کار فروش روسری با طراحی‌های سنتی براتون مثال زدم؟ فرض کنید طبق بررسی‌هایی که انجام شده، مخاطب هدف این کسب و کار خانم‌هایی با رنج سنی بین ۳۰ تا ۶۰ سال هستن که خانه دار هستن و توی شهرهای بزرگ زندگی میکنن و دغدغه شون پیدا کردن روسری با طراحی‌های سنتی هست.
بعد از اینکه به طور دقیق مخاطب هدفتون رو شناختید، نوبت میرسه به سفر جذاب و هیجان انگیز طراحی پرسونا. یه نکته ای رو که باید حتما بهش توجه کنید اینه که، شاید طراحی دقیق پرسونا در همون مرحله اول کسب و کارتون رخ نده. دلیلش این هست که، شما می‌تونید دقیق‌ترین پرسوناها رو با توجه به آمار و اطلاعاتی که خود مشتری‌ها بهتون میدن طراحی کنید. پس صبور باشید و اصلا نگران این نباشید که در ابتدای راه نتونید به درستی پرسوناتون رو بشناسید.
طراحی کردن پرسونا مثل نوشتن یه داستان میمونه، همون اندازه جذاب و جالب. کاری که شما باید انجام بدین، خلق کردن یک شخصیت فرضی با توجه به اطلاعاتی هست که از مخاطبان هدفتون دریافت کردید.
دوباره برمیگردم به مثال کسب و کار فروش روسری با طراحی سنتی. یادتونه گفتیم مخاطبین هدف این کسب و کار خانم‌های بین ۳۰ تا ۶۰ هستن که دغدغه پیداکردن روسری با طرح سنی رو دارن؟ حالا از دل این تارگت مارکت یک پرسونا طراحی می‌کنیم. مثلا معصومه ۳۹ ساله که متاهل هست و صاحب یه فرزند و توی یه محله ای تو غرب تهران زندگی میکنه. معصومه همیشه از سبک‌های سنتی خوشش میومده و حتی فرش‌های خونه ش هنوز ازون فرش‌های قرمز نوستالژی هست و دور تا دور خونه شو پشتی‌های سنتی چیده. اون از سبک‌های مدرن خوشش نمیاد و حتی موسیقی‌هایی که گوش میده هم سنتی هست. به خاطر علاقه زیادش به سبک سنتی، همیشه دنبال استایل‌های سنتی هست و به طرح‌های سنتی روی لباس‌هاش خیلی علاقه داره.
این یک مثال از پرسونای یک کسب و کار با محصولات سنتی هست. من این پرسونا رو با توجه به اطلاعاتی که از مخاطب هدفش داشتم طراحی کردم. حالا این کسب و کار میتونه بهتر در راستای اهدافش فعالیت کنه.
شما به عنوان یک صاحب کسب و کار، با توجه به بیزنس تون، می‌تونید بیشتر از یک پرسونا داشته باشید که البته در اول راه، بهتر هست با تعداد کمی پرسونا شروع به فعالیت بکنید و در آینده با توجه به اطلاعاتی که جمع‌آوری می‌کنید، تعداد بیشتری طراحی کنید.
هرچقدر بتونید به صورت دقیق تری پرسونا رو طراحی کنید، نتیجه بهتری خواهید گرفت. یادتون باشه که اولین گام برای شروع یه کسب و کار موفق، شناخت مخاطب هدفتون هست. وقتی شما مخاطب هدف رو درست شناسایی بکنید، می‌تونید در تامین محتوا، طراحی محصولات و خدمات، تبلیغات و غیره درست و موثر‌تر قدم بردارید.
