تفاوت سندبلاست و شات بلاست چیست؟

تفاوت سندبلاست و شات بلاست چیست؟

سندبلاست و شات بلاست هر دو روش هایی برای حذف آلودگی ها، زنگ زدگی ها و حذف رنگ های قدیمی از سطوح می باشند. برای اینکه بدانیم تفاوت سندبلاست و شات بلاست چیست ابتدا هر کدام را به صورت جداگانه توضیح می دهیم سپس به ذکر تفاوت آن ها می پردازیم؛ پس تا پایان مقاله همراه ما باشید.

سندبلاست چیست؟

عملیات سندبلاست یا ساب پاشی روشی است برای از بین بردن آلودگی ها، زنگ زدگی ها و رسوب هایی که به مرور زمان بر روی سطوح فلزی و غیر فلزی می چسبند. به وسیله سندبلاست این آلودگی ها را پاک سازی کرده و با ایجاد خط و خش هایی روی سطوح، آن سطح مورد نظر را هم یکدست کرده و هم برای رنگ کاری آماده می کنند.

در فرآیند سندبلاست، مواد ساینده ای نظیر شن و ماسه های مخصوصی با فشار بالا روی سطوح پاشیده می شوند که این امر سبب پاک سازی سطح و زیر سازی جهت عملیات بعدی که می تواند رنگ کاری سطح مورد نظر باشد، می شود.

مواد ساینده چیست؟

موادساینده ای که در عملیات سندبلاست مورد استفاده قرار می گیرد به شرح زیر می باشد.

مسباره (مسباره مات و مسباره براق)

ماسه سیلیس

گارنت

پوست گردو

شیشه

ساچمه

همانطور که مشاهده می کنید برای سندبلاست از مواد ساینده گوناگونی استفاده می شود که نوع مواد ساینده مصرفی به نوع و جنس سطح مورد نظر و همچنین مکان و محلی که قرار است تجهیزات در آن جا سندبلاست شوند بستگی دارد.

شات بلاست چیست؟

همانطور که قبلاً ذکر کردیم در عملیات سندبلاست از مواد ساینده مختلفی استفاده می شود که نوع آن به جنس سطح مورد نظر بستگی دارد.

شات بلاست به عملیاتی گفته می شود که در آن از مواد ساینده ساچمه برای پاشش به سطوح و حذف آلودگی ها و زنگ زدگی ها استفاده می شود. جنس ساچمه هایی که در عملیات شات بلاست استفاده می شود فولادی , گرانول سیلیکون و ….می باشد.

شات بلاست بر حسب انرژی جنبشی کار می کند به این صورت که انرژی پاشش ساچمه ها از توربینی که در دستگاه شات بلاست قرار دارد تامین می شود و باعث برخورد ساچمه ها به روی سطوح مورد نظر می گردد.

اگر انرژی پاشش ساچمه ها به سطوح به جای توربین ها و نیروی گریز از مرکز توسط باد و فشار باد تامین شود به آن عملیات ایربلاست می گویند.

دستگاه شات بلاست از چه بخش هایی تشکیل شده است؟

این دستگاه ها به طور کلی به ۴بخش تقسیم می شود که در صورت از کار افتادن هریک از این قسمتها کار سایر قسمتهای  دستگاه مختل می شود. به طور کلی کار هماهنگ مابین این قسمتها به طور همزمان انجام عملیات شاتینگ را میسر می سازد.

این قسمتها عبارتند از :

۱ – توربین دستگاه

همان طور که در همین مقاله ذکر کردیم ، وظیفه توربین در دستگاه شات بلاست تولید نیروی گریز از مرکز و پاشیدن ساچمه های فولادی با سرعت زیاد روی سطح قطعه قرار داده شده در دستگاه  می باشد .

۲ – محفظه شاتینگ (دیگ دستگاه شات بلاست )

دیگ دستگاه شات بلاست محل نگه داری ساچمه ها می باشد که برای پاشش روی سطوح در نظر گرفته شده است.

۳ – الواتور شات ( بالابر ساچمه دستگاه  شات بلاست)

به کمک این قطعه ساچمه ها به نازل انتقال داده می شوند.

۴ – هواکش و متعلقات آن ( که شامل محفظه فیلتر غبار خروجی دستگاه می باشد )

چه زمانی از شات بلاست استفاده می کنیم؟

از عملیات شات بلاست در زمان هایی استفاده می کنیم که سطوح  با ضخامت بیشتر و آلودگی‌های روی سطح با چسبندگی بالاتر قرار دارند و باید از بین بروند.

اگر فرایند سایش سطح با راندمان بالا برای برخی از قطعات فولادی و حساس نظیر چرخ دنده ها و شفت ها لازم باشد و همچنین محدودیت زمانی وجود داشته باشد، از شات بلاست به جای سندبلاست استفاده می شود.

اگرچه در این مورد توصیه می کنیم از سند بلاست برای تمیز کاری قطعات حساس استفاده شود؛ چرا که در شات بلاست عمق خراش ها و خط و خش هایی که ایجاد می شود بیشتر از سندبلاست است و ممکن است قطعات حساس آسیب ببینند.

کاربردهای شات بلاست چیست؟

پاکسازی پسماندها از قطعات تولیدی ریخته گری ها و کارخانه های نورد فولاد

آماده سازی سطوح قبل از انجام فرایندهای جوشکاری، آب کاری، گالوانیزه کردن ، فلزکاری لعاب کاری

آماده سازی سطوح قبل از انجام فرایندهای پوشش دهی پلاستیکی، پوشش دهی شیشه، حکاکی با اسید شیشه

انواع دستگاه شات بلاست

شات بلاست بشکه ای

دستگاه شات بلاست بشکه ای قدیمیترین نوع این دستگاه می باشد. روش کار در این دستگاه بدین صورت است که قطعات از قسمت بالای بشکه در بشکه ریخته شده و براثر چرخش بشکه قطعات نیز روی یکدیگر غلطیده و با پاشش ساچمه برروی قطعه، کلیه سطوح قطعه تمیز می گردد .

شات بلاست مدل درامی

نوع پیشرفته دستگاه های بشکه ای، دستگاه های درامی می باشند. از آنجاییکه نوع بشکه ای استهلاک زیادی دارد؛ خصوصا برای تخلیه و بارگیری قطعات درماشین معمولی سیستم های ابداع شد که با حفظ قابلیت غلطیدن کار را برای اپراتور تسهیل نماید.

بجای بشکه در نوع درام از نوعی نوار نقاله که همواره در حال چرخش است استفاده می شود که قطعات روی آن غلطیده و توربین نیز از بالا ساچمه ها را با قدرت روی قطعات می پاشد و قطعات پس از تمیز شدن تخلیه می گردند.

در مدل درامی مزیت جلا دادن به قطعه و تمیز کاری کل زوایای قطعه به بهترین شکل ممکن انجام می شود.

شات بلاست مدل میزی

دستگاه های بلاستینگ مدل میزی پس از مدل  درامی بیشترین متقاضی را به خود اختصاص داده است و استفاده از آن زمانی پیشنهاد می شود که قطعات مورد نظر بزرگ باشند و به وسیله روش های بشکه ای و درامی قابل انجام نباشند.

دستگاه های طراحی شده برای این سیستم عملیات تمیز کاری را با قرار دادن قطعه برروی صفحه ای گرد که به دور خود میچرخد و پاشش ساچمه از توربین به گونه ای که کل زوایای قطعه را پوشش دهد صورت می پذیرد.

کارخانجات بزرگ صنایع ریخته گری آهنی و غیر آهنی، آهنگری، عملیات حرارتی تولید قطعات کوچک اتو مبیل و کارگاههای ماشین سازی و…. از مدل میزی برای تمیز کاری استفاده می کنند .

این دستگاه ها علاوه بر قابلیت پوسته زدایی ، پلیسه بری، حذف روغن ، ماسه زدایی و… با نصب برخی تجهیزات کنترلی قادر به شات پینینگ نیز خواهندبود.

لازم به ذکر است دستگاه های شات بلاست مدل میزی در اندازه های بزرگ و افزایش تعداد توربین های آن با سفارش مشتری قابل انجام می باشد.

شات بلاست آویز مونوریل

در این مدل دستگاه ها، قطعات با توجه به حجم، وزن، اندازه و هدف از بلاستینگ بر روی جرثقیل و ریل سوار شده و ضمن اینکه حرکت روبه جلو دارند، در صورت لزوم به دور خود نیز می چرخند تا ساچمه ها به طور کامل به کل قطعه پاشیده شوند.

همچنین به جهت پوشش کامل چند توربین در نقاط مختلف دستگاه تعبیه شده است.

سرعت کار در این دستگاه ها بسیار بالا است و قابلیت ساچمه زنی انواع قطعات بزرگ با سرعت بالا را دارا  می باشند.

مدل آویزی جرثقیلی

ساخت وطراحی مدل آویزی جرثقیلی درفضای اتاقی بزرگ بوده و نحوه حمل قطعات، استفاده از سیستم جرثقیل منو ریل با قدرت بالابری ۵۰۰۰۰کیلوگرم وحتی بیشتر به همراه سیستمی قابل انعطاف برای تخلیه و بار گیری می باشد.

این روش بهترین و تنها روش برای ساچمه زنی قطعات بسیار سنگین می باشد. با این روش می توان عمل زدودن ماسه ریخته گری ودیگر مواد را با استفاده از توربینها وسیستم ایر بلاست انجام داد و درصورت وجود نقاط غیر قابل دسترسی استفاده ازاین روش به منظوربهبود کیفیت بهترین گزینه می باشد.

شات بلاست وایرمش

این دستگاه ها در بخش غیر فلزات برای بلاستینگ سنگ و سرامیک و در بخش فلزات عموما برای تمیز کاری فلزات با ضخامت نازک و یا فلزات نرم و حساس از جنس فولاد طراحی و روانه بازار گردیده است .

دستگاه های وایرمش مدل خاصی از نوع تونلی با کارایی ویژه می باشد .  این روش بهترین پیشنهاد برای خطوط ریخته گری سنگین و حساس که نیاز به عملکرد با هزینه پایین در عین دقت دارد می باشد.

در حال حاضر شات بلاست وایرمش علاوه بر تمیز کاری قطعات دایکست بزرگ ، چرخ و رینگ و محور خودرو برای پیشگیری و ماسه زدائی بسیاری از قطعات فولادی استفاده می گردد . از دیگر مصارف این ماشین ها بکارگیری در خطوط شات پینینگ فنر می باشد .

شات بلاست مفتول

میلگرد و مفتولها ی فولادی پروفیلهایی هستند که اغلب مطابق نظر بیشتر کارفرمایان صنایع ساختمانی الزام به شات بلاست دارند البته این امر نه بدلیل تمیزکاری محض بلکه گاهاً به دلیل بهبود کیفیت پس از تولید آنها به روش کششی است.

عموما میل گرد ومفتول با قطر۲ تا ۸۰ میلی متر لازم است بلا فاصله پس از تولید ویا پیش از پذیرش رنگ وگاهی قبل از مصرف تمیزکاری گردیده حتی گاهی عایق کاری نیز می گردند؛

به همین جهت ماشینهای شات بلاست مفتول وسیم طراحی وتولید شده اند که قادر به انجام این کار به دو صورت طولی در یک تا چند رشته مفتول یا میلگرد چند گوشه بوده ویا قادر به پذیرش مفتول ها به صورت کلافی می باشد. شات بلاست میلگرد طولی ازنوع مداوم وکلافی از نوع بسته یا بچ می باشد .